Егер сен к ү лес ң,бар ә лем сенімен бірге к ү леді. Егер сен жыласа ң,бар ә лем сенімен бірге жылайды.
Білім беруді дамытудың жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында Балалардың мектепке дейінгі запалы тәрбие және оқыту мен толық қамтылуын,олардың мектепке дейінгі тәрбие және оқыту бағдарламаларына теңдей қол жеткізуін және инклюзивті білім беру жүйесін жетілдіруінқамтамасыз эту көзделген. ХХ ғасырдың басында неміс педагог-дефектологы Л.Шуманның Бала кемістігінің даму деңгейі неғұрлым төмен бокса,соғұрлым мұғалімнің білім деңгейі жоғары болуы керекденег асыл сөзінен даму екенін ұғынамыз. Дамуында әр түрлі кемшіліктері бар балаларды арнайы оқытуға денег сұраныс,әсіресе әсіресе олардың танымдық процестьрін психологиялық жағынан зерттеу қазіргі таңда өзекті мәселе болып отыр.Оқыту үрдісінде мұндай балаларға оқу материалын меңгерту үшін арнайы мектептер мен мекемелерге арнайы білім берудің мазмұны мен әдістерін жасау және оны негіздеу қажет.Әсіресе ауылдық жерлерде туа біткен,сонымен қатар еліміздегі экологиялық тепе-теңдіктің бұзылуынан,тұқым қуалаған,жүре бара пайда болған аурулар салдарынан,мектепке бару бақыты бұйырмаған балалар бар.Осы балаларды психологиялық ойындар көмегімен дене кемістігін қалпына келтіріп,сол арқылы психологиялық саулығын сақтап, бала мүгедектігінің деңгейін төмендэтуге мектеп психолог тары аз да бокса өз үлесімізді қосып алдымызға мақсат етіп келеміз.
М.Жұмабаев бала ойынына мынадай мән берген: « Баланың қиялы әсіресе ойында жарыққа шығады. Ойын балаға кәдімгідей бір жұмыс. Ойнағанда бала 7-10 жас расы анатомиялық, физиологиялық даму жағынан қаурыт қимыл-әрекеті, қозғалысты, жылдамдықты талап ететін кезең болғандықтан бала организмі үшін ойын қажет деп есептейміз. Сондықтан бұл жестағы бала қанша ойнасада шаршамайды. Психологтардың анықтауы бойынша балалардың ойыны олардың өмірге бейімделуі. Ойын арқылы бала айнала қоршаған өмірді танниды. Өмір сүрудің белеснді іс-әрекетін, қарым-қатынастарын, адамгершілік мінез-құлық нормаларын игереді, зейін, ес, қиял, ерік, ойлау сияқты психикалық процестьрді біртіндеп қалыптастыруға мүмкіндік алып, сөйлеу тілі демиды. Сана-сезімі, еркі, өзін-өзі бақылауы, өзін-өзі танып білуі жетіле бастарды. Осы жеста ойын арқылы бала адамгершіліктің ең простаты мінез-құлықтарымен қарым-қатынас жасай бастағанын байқаймыз.
Акниетке осы оқу жылының қыркүйегінен бастап түзете- дамыту сабақ бере бастадым.Ең әуелі баланың көңіл-күйін,білім деңгейін,дүниетанымын анықтап алғым келді.Зерттеу барысында анықтағаным: -Бала компьютермен жұмыс жасай біледі -әдемі киінгенді ұнатады -әр түрлі қалаларда болған -ойлау қабілеті жақсы -есть сақтауы жақсы - Өз-өзіне сенімді -оқып,жазып біледі. Оқушы тақпақ жаттағанды,ән айтқанды ұнатады.Тек қана баланың өзімен жұмыс жасағаннан көрі ата-анасымен қосылып жұмыс жасаған балаға қатты үнайды.Ол үшін үйден оқитын оқушының отбасылық әлеуметтік жағдайын,жас ерекшелігін искре отырып,балаға ешқандай қиыншылық туғызбайтын,ата-анасымен бірлесе жүргізілген,баланың өзіне арналған психологиялық-коррекциялық ойындарды өз іс- тәжірибемде қолданып жүрмін. Баланың қуанышы мен реніші ойында анық байқалады.Ойын кезінде баланың психологиялық ерекшелігі мынадан көрінеді. 1. Олар ойланады. 2.Эмоциялық әсері ұшқындайды,белеснділігі аркады,қиял елестьрі демиды,баланың шығармашылық қабілеті мендарыны ұшталады. 3.Ұжымдық сезімі қалыптасады. 4.Ерік қасиетін бекітеді,адамгершілік сапаны жетілдіреді.
Коллаж «қажет. Коллаж жасап болғаннан кейін жанұя мүшелері өз жұмыстары туралы әңгімелейді.. «Пілдің аяғы» жаттығуы Мақсаты: ата-аналармен және балалардың дене деңгейінде өзара әрекеттесу; өзара әркеттесудің дағдыланған тәсілдерін сезіну, қажет болған жағдайда қарым-қатынасты жүзеге асыру үшін ыңғайлы жағдайларды іздестіру; негізгі мүмкіндіктерді ашу; күрделі жағдайларды шешуде одна шығу жолдарын игеру; ішкі мазасыздануларды көрсэту, әсіресе қоғамда қабылданған мінез Екіншісіне «Аяқты» кез-келген тәсілмен қозғалту ұсынылады. Әрі қарай жұптағы рөлдер алмастырылады. Менің және анамның қолы. Мақсаты: Ең алдымен дене және эмоционалды есть сақтауға сүйене отырып, қатысушылардың дене сызбасы туралы түсініктерін нығайту. Сол жұпта дене деңгейіндегі өзара қарым-қатынасқа әсерлену, қайта жасау; ата-аналардың осы тәжірибені сезіну. Бала-ата-ана жұптарына бір-бірлеріне қарама-қарсы тұрып және жүргізушінің айтқанын орындау ұсынылады. Психолог тізбекті түрде келесілерді ұсынады:Менің 1. Бір-бірлерімен сұқ саусақтарымен «Сәлемдесу» қазіргі отбасым» және «Менің болашақтағы отбасым» Отбасының барлық мүшелері қатысады. Оларға осы тақырыптарда екі коллаж жасау ұсынылады немесе қалаулары бойынша бір тақырыпты таңдайды. Коллажбен жұмыс жасау үшін бір көлемдегі қатты қағаз, түрлі-түсті қағаздар, ескі кітаптар, газет, журналдар 2. Шынтақтарымен бір-бірлерінің шынтақтарын сипалау. 3. Ортаңғы саусақтар көмегімен күш сына су. 4. Серіктестің біреуі алақанымен екінші қатысушының бармағын ұстап тұру қажет. Содна кейін орындарын ауыстыру 5. Бір-бірлерімен шынтақпен қоштасу. Сабақта жаттығу тек сол қолмен орындалады. Үй тапсырмасы ретінде қатысушыларға тура осины қарама- қарсы саусақтармен жасау ұсынылады.