Пуçлансассăн П-пала Шутсăр кирлĕ япала. Лав çинчи утта ялан Унпала туртса çыхан. Пуçлансассăн Т-пала Пирĕн кăмăл тулмалла, Тĕрлĕ халăх асĕнче Çак сăмах. - презентация

1 Пуçлансассăн П-пала Шутсăр кирлĕ япала. Лав çинчи утта ялан Унпала туртса çыхан. Пуçлансассăн Т-пала Пирĕн кăмăл тулмалла, Тĕрлĕ халăх асĕнче Çак сăмах çеç пулмалла. ПУСЛĂХ ТУСЛĂХ Пуслăх - гнёт, притужина (для пригнетания сена, соломы, снопов на возах).

2

3 Словарь ĕçĕ: Туслăх вăйĕ – сила дружбы Тимĕртен çирĕппи – крепче железа Çил-тăвăлран вăйли – сильнее урагана Çапла хакланă – так ценили Авалтанпах – издревле, с древних времен Ватă асаттесем – прадеды Кил-йыш - семья Кÿршĕ-аршă – соседи Ял-йыш – односельчане

4 Мирлĕ те туслă пурăннă – жили мирно и дружно Хăйсен ирĕкĕпе вăрçă-харкашу пуçарман – по своей воле не начинали ссориться и враждавать Чăвашсем хушшинче – среди чувашей Пур çĕрте те – всюду, везде Кÿршĕсемпе килĕштернĕшĕн, уçă кăмăлĕшĕн, ĕçченлĕхĕшĕн хисеплеççĕ – уважают за добрососедство, открытый характер и трудолюбие Хăйне кÿрентермен çынна чăваш яланах тарават – с человеком, не обижавшим его, чуваши всегда доброжелательны и приветливы Çур чунне çурса пама хатĕр – готовы поделиться половиной своей души

5 Ыйтусемпе ĕçлесси: а) Чăвашсем авалтанпах туслăха мĕнле хакланă? ă) Ытти халăхсемпе чăвашсем мĕнле пурăннă? б) Халĕ чăвашсем ăçта-ăçта пурăнаççĕ? в) Чăвашсем хушшинче мĕнле халăхсем пурăнаççĕ? г) Чăвашсене ытти халăхсем мĕншĕн хисеплеççĕ?

6 юрăхлă япăх çутă хĕрарăм хура ыран ăслă пур анлă кăнтăр сивĕ çуллĕ ĕçчен уяр Сылтăм енне сăмахсен антонимĕсене çырса тухăр. Пĕрремĕш саспаллисене çÿлтен аялалла вуласан ваттисен сăмахĕ вуланĕ. юрăхсăр лайăх тĕттĕм арçын шурă паян ухмах çук ансăр çурçĕр ăшă лутра наян ăмăр

7 Çĕр тенкĕ пул… çĕр тус пултăр. Юлташ… юлташ пул – Юлташ… ÿксе ан юл. Пурнăçăн илемĕ – Çирĕп туслăх… Хăнăхтарусемпе ĕçлесси – иччен - па - ран -ра

8 Туслăх (чăвашла) Дружба (вырăсла) Дружба (вырăсла) Дуслык (тутарла) Дуслык (тутарла) Friendship (акăлчанла) Friendship (акăлчанла) Freundschaft (нимĕçле) Freundschaft (нимĕçле)

9 Кану саманчĕ: - Юнашар тăракана йăл кулатпăр. - Лайăх кăмăллă çыннăн пичĕ мĕнле? Туса кăтартăр. - Чунра йывăр, начар кăмăллă çыннăн питне туса кăтартăр. - Ачасем, алăсем туслашма пултараççĕ-ши? - Юлташăн аллине тытăр. Вăл мĕнле туйăм çуратать? Мĕн каланă пулăттăр? - Юлташăн кăмалĕ мĕн сарлакăш, мĕн çÿллĕш? - Юлташпа мĕнле утăмсемпе утатăр?

10 а) Яланах пĕрле çулла Эп çÿреп унпа … (на рыбалку). ă) Эп пĕлетĕп хам та лайăх, Ман юлташ вăл шутсăр … (хороший). б) Ун чăнах та ырă кăмăл, Çавăнпа мана та … (легко). в) Ав унта ÿсет сар тырă, Ман юлташ епле çав … (хорошо). г) Е çуратпăр иккĕн вутă, Пуçтаратпăр типĕ … (сено). Рифма тăрăх кирлĕ сăмах тупăр. пуллалайăхçăмăлырăутă

11 Ваттисен сăмахĕсене тупăр. Тус пулсан Çĕр сум пуличчен Тусу çук пулсан тупма тăрăш, тупсан – Укçапа пуйиччен Çĕнĕ тус тупсан та, Туслăха сутăн Туслăхра – мул та пур. çĕр тус пултăр. упрама тăрăш. туспа пуй. киввине ан ман. илеймĕн. вăй.

12 1. Тест ирттересси: 1. Тĕрĕс мар сăмах майлашăвне кăтартăр. 1) шанчăклă тус 2) юлташсăр çын 3) хитре ача 4) çывăх тăван 5) туслă тус 2.Тĕрĕс йĕркеленĕ предложенисене палăртăр. 1)Манăн çывăх юлташ шкулта вĕренет. 2) Юлташ çывăх вĕренет манăн шкулта. 3) Вĕренет çывăх манăн шкулта юлташ. 4)Шкулта манăн çывăх юлташ вĕренет. 3. Тĕрĕс куçарăр. 1)тус а) родственник 2)тăван ă) красивый 3)шанчăклă б) друг 4)çывăх в) синеглазый 5) туслă г) верный 6)хитре д) дружный 7)кăвак куçлă е) близкий

13 Синквейн (5 йĕркеллĕ рифмăсăр сăвă) Япала ячĕ - юлташсем. 2 паллă ячĕ - шанчăклă, таса чĕреллĕ. 3 глагол - тунсăхлаççĕ, аса илеççĕ, пулăшаççĕ Предложени – Йывăр самантра пĕр-пĕрне алă паракансем. Пĕтĕмлетÿ сăмахĕ - туслăх.

14 ТУСЛ Ă Х тус-юлташтăванкÿршĕ шанчăклă вăйлă хаклă лăпкăлайăх ăслăсăпайлă çирĕп шыраупратупмухтансавăн Тусу çук пулсан тупма тăрăш, тупсан – упрама тăрăш. пуянлăх Кластерпа синквейн атте-аннечĕр чункĕнеке

15 Песня группы "Барбарики" ДРУЗЬЯ (ДРУЖБА)

16 Ӳ керчĕкре эсир мĕн куратăр? Ун тăрăх мĕн каланă пулăттăр?

17 Килти ĕç: Сочинени. «Туслăх вăйĕ».

18 Туслăх йĕрки: чăвашла куçарăр Не выдавать чужие секреты; Всегда быть откровенным с другом; Не бойся попросить прощения; Не груби; Не надо менять друзей; Надо быть постоянным в дружбе; Не ябедничай. Если друг в чем-то не прав, скажи сразу об этом, останови если он занимается чем-то плохим; Если ты за что-то обиделся на своего друга, постарайся поскорее забыть об этом и простить ему свою обиду. Не злись! Если твой друг просит у тебя какую-нибудь игрушку или посмотреть – почитать книгу, не отказывай ему. Не жадничай! Если ты сам взял у друга книгу или игрушку, обращайся с этими вещами аккуратно и не забудь возвратить их вовремя (когда просит твой друг или когда ты сам пообещал). радоваться вместе с другом его успехам; предлагать свою помощь, а не ждать просьбы о помощи; стараться, чтобы другу было приятно в твоем обществе, не создавать неловких ситуаций; защищать друга.

19 Вăрттăнлăха никама та ан кала. Яланах юлташа пĕр пытармасăр кала. Каçару ыйтма ан хăра. Кÿрентермелле сăмахсем ан кала. Юлташсене ан улăштар. Илĕртсе ан çÿре. Енчен те юлташ тĕрĕс мар тăвать пулсан, тÿрех кала. Киревсĕр ĕç тăвать пулсан – чар. Юлташ çине ан çилен. Каçарма тăрăш. Нихăçан та хытă ан пул. Унăн çитĕнĕвĕсемшĕн яланах унпа савăн. Пулăшу пама хатĕр пул, вăл ыйтасса ан кĕт. Юлташна хăвăнпа пĕрле яяланах канлĕ пултăр тесе тăрăш. Юлташа хÿтĕле.