Pythonda satrlar bilan ishlash. Satrlar – qoshtirnoq ichiga olingan Unicode kodidagi belgilar ketma-ketligi. Satr – harf, son va belgilar hamda probeldan. - презентация

1 Pythonda satrlar bilan ishlash

2 Satrlar – qoshtirnoq ichiga olingan Unicode kodidagi belgilar ketma-ketligi. Satr – harf, son va belgilar hamda probeldan tarkib topgan belgilar ketma- ketligi. Satrlarni ozgaruvchilar yordamida kiritish mumkin. Pythonda satrlar bittalik va ikkitalik qoshtirnoqlar orqali beriladi. Satrlar ustida keng bajariladigan amallardan biri bu – birlashtirish amali. Satrlarni birlashtirish uchun + amali qollaniladi. Satr uzunligini len() funksiyasi yordamida aniqlash mumkin. Phyton barcha belgi va probellar sonini ozi hisoblab chiqaradi. >>> a='Bahor! >>> len(a) 6.

3 Dasturlashda satrlar Dasturlashda satr turi(ingl.str qator,zanjir) - bu ma'lumotlar turi bo'lib, uning qiymatlari alifbo belgilarining ixtiyoriy ketma-ketligi (satr). Ushbu turdagi har bir o'zgaruvchi (string o'zgaruvchisi) belgilangan bayt soni bilan ifodalanishi yoki ixtiyoriy uzunlikka ega bo'lishi mumkin.

4 Pythonda bitta sozni ekranga bir necha marta chiqarish imkoniyati mavjud bolib, buning uchun uni bir marta yozishning ozi kifoya >>> a = 'Good morning!' >>> b = 'Welcome.' >>> c=a + b >>> print(c) >>> c = a+'Dear pupil.' + b >>> print(c) Good morning! Welcome. Good morning! Dear pupil. Welcome. >>> a = 'Hello!' >>> print(a * 10) Hello! Hello! Hello! Hello! Hello!

5 Satrdagi har bir belgining oz raqami bolib, u belgining turgan ornini anglatadi. Bunday raqam belgining turgan ornini aniqlash yoki uni satrdan qirqib olish uchun kerak boladi. Pythonda satrdagi belgilarni raqamlash 0 dan boshlanadi va bu raqam indeks deb ataladi Satrdan nafaqat belgi, balki qism satrni ham qirqib olish mumkin. Buning uchun quyidagi sintaksisdan foydalanamiz: a[index] – a satrdagi indexda turgan belgini qirqib oladi. a[:end] – a satrdan 0 indeksdan boshlab end indeksgacha bolgan belgilar ketma-ketligini qirqib oladi; a[start:end] – a satrdan start indeksdan boshlab end indeksgacha bolgan belgilar ketma-ketligini qirqib oladi; a[start:] – a satrdan start indeksdan boshlab oxirigacha bolgan belgilar ketma-ketligini qirqib oladi; a[start:end:step] – a satrdan step qadam bilan start indeksdan boshlab end indeksgacha bolgan belgilar ketma-ketligini qirqib oladi.

6 Asosiy amallar Satrlarni birlashtirish (qoshish) 1.str1 = Hello 2.str2 = World 3.str1 + str2 => Hello World Satrlarni takrorlash 1.Hello * 3 => HelloHelloHello Satr uzunligi 1.len(Hello) => 5 Indeksga kirish 1.str1 = Hello 2.str1[0] => H Qirqish 1.str1 = Hello 2.str1[1:4] => ell

7

8 Pythonda boshqa tillardagi kabi quyidagi maxsus belgilar mavjud: \t – tabulyatsiya belgisi; \n – yangi satrga otish belgisi; \ – bittalik qoshtirnoq belgisi; \ – ikkitalik qoshtirnoq belgisi. Misol. Buyruqlarni ketma-ket berish orqali oddiy shakllarni yasash mumkin:

9 Asosiy funktsiyalari S satri str shabloni bilan boshlansa S.startswith(str) S satri str shabloni bilan yakunlansa 1.S.endswith(str) Ajratilgan S royxatdagi satrlarni yigish 1.S.join(список) Satr oxiridagi probelni olib tashlash S.rstrip([chars]) Satr boshidagi probelni olib tashlash 1.S.lstrip([chars]) Satr boshidagi va satr oxiridagi probelni olib tashlash S.strip([chars])

10 Satrlarning boshqa usullari S.isdigit () Satrda raqamlar ishtirok etganligini tekshirish S.isalpha () Satr faqat harflardan iboratligini tekshirish S.isalnum () Satr raqamlardan yoki harflardan iboratligini tekshiradi S.islower () Satr kichik harflardan iboratligini tekshiradi S.isupper () Satr katta harflardan iboratligini tekshiradi S.istitle() Satrdagi sozlar bosh harf bilan boshlanishini tekshiradi

11 Uyga vazifa Yulduzcha belgisidan foydalanib oz ismingizni bosh harfini hosil qiling Biror bir satrda raqamlar ishtirok qilgan yoki qilmaganini tekshiruvchi dastur tuzing Biror bir satrda katta harflar ishlatilganligini tekshiruvchi dastur tuzing Bilimdon sozidan bilim sozini hosil qiling Informatika sozidan n harfini chiqaruvchi dastur tuzing

12