Mavzu: 1-dars: UCHBURCHAK. UCHBURCHAKLARNING TURLARI OQITUVCHI: UMIRZAKOV TOXIRJON. - презентация

1 Mavzu: 1-dars: UCHBURCHAK. UCHBURCHAKLARNING TURLARI OQITUVCHI: UMIRZAKOV TOXIRJON

2 Uchburchak Bir to`g`ri chiziqda yotmagan uch nuqtani ketma-ket tutashtirish orqali hosil qilingan geometrik shakl UCHBURCHAK deyiladi. Uchburchak eng sodda ko`pburchakdir. Belgilangan uchta nuqta uchburchakning uchlari, ularni tutashtiruvchi kesmalar esa uchburchakning tomonlari bo`ladi.

3 Uchburchak

4 Uchburchaklar Tomonlariga ko`ra quyidagi turlarga ajratiladi uchala tomoni o`zaro teng bo`lsa, teng tomonli uchburchak tomonlaridan ikkitasi o`zaro teng bo`lsa, teng yonli uchburchak uchta turli xil tomonga ega bo`lsa, turli tomonli uchburchak

5 Uchburchak Uchburchaklar burchaklariga ko`ra quyidagi turlarga ajratiladi bitta burchagi to`g`ri bo`lsa, to`g`ri burchakli uchburchak hamma burchaklari o`tkir bo`lsa, o`tkir burchakli uchburchak bitta burchagi o`tmas bo`lsa, o`tmas burchakli uchburchak

6 Uchburchak Masala yechish. Masala. Perimetri 28 smga teng bo4lgan teng yonli uchburchakning uchinchi tomoni teng tomonlaridan 4 smuzun. Shu uchburchakning tomonlarini toping. Yechilishi: ABCuchburchakning teng tomonlarini x deb belgilasak, uchinchisi shartga ko`ra x+4 bo`ladi (3-rasm). Unda, masala shartiga ko4ra, P=x+x+x+4=3x+4=28 (sm), x=8 sm. Demak, AB=AC=8 sm; BC=12 sm. Javob:8 sm; 8 sm; 12 sm. Uchburchakning peremetri uchala tomonininguzunliklari yig`indisiga teng.

7 Savol, masala va topshiriqlar. 1. Qanday shakl uchburchak deb ataladi? 2. Uchburchakning qanday elementlari bor? 3. Uchburchakning perimetri nimaga teng? 4. PQR uchburchakda: a)

8 Savol, masala va topshiriqlar. 6. Ko`z bilan chamalab, uchala tomoni teng bo`lgan uchburchak yasang. So`ngra uning tomonlarini chizg`ich bilan o`lchab, natijalarni taqqoslang. 7.Birorta uchburchak chizing va uning uchlarini harflar bilan belgilang. Chizg`ich yordamida tomonlarini o`lchang va uchburchak perimetrini toping. 8.Teng yonli uchburchakning bir tomoni 3 sm, ikkinchi tomoni 4sm. Uning perimetrini toping (ikki holni qarang).

9 Savol, masala va topshiriqlar rasmdagi uchburchaklarning turlarini aniqlang rasmda bir uchi: a) A nuqtada; b) B nuqtada; c) C nuqtada bo`lgan uchburchaklarni yozing rasmda uchburchakning qanday turlarini ko`rayapsiz? Ularni turlari bo`yicha yozing.

10 ETIBORINGIZ UCHUN RAHMAT Tayyorlovchi: T.Umirzakov – Samarqand viloyati Ishtixon tumanidagi 1-IDUM matematika fani oqituvchisi.