Mavzu: Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi. Aniq integral. Nyuton-Leybnits formulasi. - презентация

1 Mavzu: Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi. Aniq integral. Nyuton-Leybnits formulasi.

2

3 Darsda kutilayotgan natijalar: mavzuni ozlashtirgandan song oquvchilar quyidagi bilim va konikmalarga ega boladilar: 1. Egri chiziqli trapetsiya tarifini bilish. 2. Aniq integral tarifini bilish. 3. Nyuton-Leybnits formulasini bilish. 4. Nyuton-Leybnits formulasi yordamida aniq integralni hisoblashni bajara olish. Talim metodlari: maruza, tayanch signallar, tezkor savol-javob, zanjir, kitob bilan ishlash, tezkor savol-javob, zanjir, kitob bilan ishlash, beshinchisi ortiqcha,klaster, guruhlash, kuzatuv

4 Baholash metodlari: Ogzaki sorov: savol javob, yozma sorov: mustaqil misollar yechish, Axborot manbalari va texnik vositalar: maruza matni, oquv qollanma, korsatmalar, turli tarqatma materiallar, darsda bajarishga moljallangan topshiriqlar, plakatlar, kodoskop, videoproyektor, doska, bor,slaydlar, formulalar-jadval, stendlar, grafiklar. Dars turi: nazariy mashgulot Darsga ajratilgan vaqt miqdori: 80 minut Uyga vazifa: R.Vafoyev. Algebra va analiz asoslari Oqituvchi: M.K.Egamova

5 Mashgulot bosqichlari Ajratilgan vaqt Mashgulot mazmuni Talim metodlariTalim vositalari 1 Tashkiliy qism 3/3/ Oquvchilar davomatini tekshirish. Oquvchilarning darsga tayyorgarlik holatini kozdan kechirish. Kamchiliklarni bartaraf qilish. Haftalik yangiliklar bilan tanishtirish Savol-javob, kuzatish Oquv qollanma, doska, bor 2 Kirish qismi (Motivasiya) 20 / Otilgan mavzularni takrorlash. Uyga vazifani tekshirish. Yangi mavzu va uning maqsadi bilan tanishtirish Tayanch signallar, tezkor savol- javob,beshinchisi ortiqcha, klaster Oquv qollanma, doska, bor tarqatma materiallar, korsatmalar grafiklar 3 Yangi mavzuning bayoni 25 / Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi.aniq integral va Nyuton-Leybnits formulasini tushuntirish. Maruza Savol-javob Tayanch signallar Maruza matni, oquv qollanma, doska, bor,jadval korsatmalar formulalar 4 Mustah- kamlash (Qollash) 30 / Oquv adabiyotidan mavzuni mustahkamlash uchun misollar yechish Zanjir,guruhlash, kitob bilan ishlash, tayanch signallar oquv qollanma, doska, bor, jadval,korsatmalar formulalar 5 Yakuniy qism 2/2/ Mavzu boyicha oquvchilarda yuzaga kelgan savollarga javob berish, yakunlovchi xulosa qilish. Darsga faol qatnashgan oquvchilarni baholash. Uyga vazifa berish. Savol-javoboquv qollanma, doska, bor, formulalar

6 Tezkor savol – javob Al-Xorazmiy avlodlari guruhi 1. Hosila sozida nechta harf bor? 2. Otilgan mavzungizning nomini aytig. 3. 7*8=? sonining hosilasi nimaga teng. 5. Aniqmas integral tarifini ayting sonining integrali nimaga teng? 7. Al- jabr va al-muqobala asari muallifi kim?

7 Tezkor savol – javob Beruniy vorislari guruhi 1.Boshlangich funksiya qanday belgilanadi? 2.5 sonining hosilasi nimaga teng? 3.x 2 ning boshlangich funksiyasi nimaga teng? 4.Qonuni- Masudiy asari muallifi kim? 5.Kollej direktorining toliq ismi sharifini ayting. 6.7*3=? 7.21 ning integrali nimaga teng?

8 Tezkor savol – javob Ulugbek izdoshlari guruhi 1.Hosila sozining teskarisi ayting. 2.e x ning boshlangich funksiyasi nimaga teng? 3.Ulugbekning yulduzlar royxatida nechta yulduz bolgan? 4.Guruh rahbaringizning toliq ismi sharifini ayting. 5.Yonalishingiz nomini ayting. 6.Guruhingizda nechta oquvchi bor? 7.29 ning hosilasi nimaga teng?

9 Beshinchisi ortiqcha Al-Xorazmiy avlodlari guruhi 1. (2x) / =2. 2. (3) / =0. 3. (x 3 ) / =3x. 4. (-4) / =0 5. (x 4 ) / =4x 3.

10 Beshinchisi ortiqcha Beruniy vorislari 1. (3x) / =3. 2. (2) / =1. 3. (x -3 ) / =-3x (sinx) / =cosx. 5. (x 4 ) / =4x 3.

11 Beshinchisi ortiqcha Ulugbek izdoshlari * (2+4x) / =4. * ((x-2) 2 ) / =2(x-2). * (cosx) / =sinx. * (e x ) / =e x. * (3x-1) / =3.

12 Beshinchisi ortiqcha Ulugbek izdoshlari * (x+2) / =1. * (x 2 -3x) / =2x-3. * (2 x ) / =2 x ln2 * (-5x) / =-5. * (6) / =6.

13 Beshinchisi ortiqcha Beruniy vorislari 1. (-3x) / = (sin(4x+3)) / =-4cos(4x+3). 3. ((4x+2) 2 ) / =8(4x+2). 4. (x 2 -3x) / =2x (cos(2x-3)) / =-2sin(2x-3).

14 Beshinchisi ortiqcha Al-Xorazmiy avlodlari guruhi 1. (-3) / =0. 2. (sin(5x)) / =5cos(5x). 3. (4 2 ) / =1. 4. (e 3x-2 ) / =3e 3x (cosx) / =-sinx.

15

16 f(x)=5, F(x)=? f(x)=k F(x)=kx+c f(x)=25, F(x)=? f(x)=-5 F(x)=? f(x)=3,3 F(x)=?

17 f(x)=x 5, F(x)=? f(x)=x n f(x)=x -3 F(x)=? f(x)=x F(x)=? f(x)=x 2, F(x)=?

18 f(x)=e 3x-2, F(x)=? f(x)=e kx+b f(x)=e 6x+1 F(x)=? f(x)=e -4x F(x)=? f(x)=e 3+7x, F(x)=?

19 f(x)=6 x, F(x)=? f(x)=a x f(x)=2 x F(x)=? f(x)=1,2 x F(x)=? f(x)=33 x, F(x)=?

20

21

22 Mavzu: Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi. Aniq integral. Nyuton-Leybnits formulasi Reja: 1. Egri chiziqli trapetsiya va uning yuzi. 2. Aniq integral. 3. Nyuton-Leybnits formulasi.Aniq integralning xossalari. 4. Misollar yechish.

23 Trapetsiya

24 Togri tortburchak

25 Tarif.[a; b] kesmada uzluksiz va musbat bo'lgan f(x) funksiya grafigi, Ox oq hamda х = а, x = b to'g'ri chiziqlar kesmalari bilan chegaralangan figura egri chiziqli trapetsiya deb ataladi. aABb egri chiziqli trapetsiya yuzini hisoblash masalasini qaraymiz. Buning uchun [a;b] kesmani a=x 0

26 y=f(x) A B a=x 0 x 1 / x 1 x 2 / x 2 x n-1 x n / x n =b X Y O 1-chizma.

27

28 Nyuton-Leybnits formulasi

29 Xossalari

30 Misollar 1. 2.

31 3.

32 4.4.

33 * (1;3) * (1;2) * (1;2)

34 Mustahkamlash. Aniq integral deb nimaga aytiladi? Aniq integralni hisoblashda qaysi formuladan foydalaniladi?

35 Xotira mashqi Bilmasvoyning xatosini tuzating! 12ta gugurt chopi olib ulardan quyida- gicha tenglik tuzildi. VI-IV=IX Korib turgan ifodangizda tenglik notogri, chunki 6-4=9 bolayapti. Oquvchilar buning uchun siz bitta gugurt chopini shunday ozgartiringki, natijada togri tenglik hosil bolsin.

36 Javoblar: VI+IV=X V+IV=IX

37 Darsning yakuni: Guruhlarni ballarini hisoblash va baholash. Uyga vazifa: R.Vafoyev. Algebra va analiz asoslari (Juftlari)

38 Kashfiyotlarga asos Al jabr kitobidir, Matematika demak- dunyoning hisobidir. Undan saboq organmoq baxt-iqbolning olchovi, Bu fanga ixlos umring kitobin bir bobidir.

39