Қосмекенділер класының көптүрлілігі. Сабақтың мақсаты: Қосмекенділер класы туралы жалпы сипаттама беру. Олардың алуан түрлерімен таныстыру Сабақтың мақсаты: - презентация

1 Қосмекенділер классының көптүрлілігі

2 Сабақтың мақсаты: Қосмекенділер классы туралы жалпы сипотама беру. Олардың алуан түрлерімен таныстыру Сабақтың мақсаты: Қосмекенділер классы туралы жалпы сипотама беру. Олардың алуан түрлерімен таныстыру

3 1-үй тапсырмасын пысықтау кезеңі Сиқырлы сандықша.

4 Қосмекенділер классы Сыртқы құрылысы Қаңқасы Тыныс алуы Қан тарту жүйесі Зәр шығаруы Жүйке жүйесі, сезім мүшелері Көбеюі Асқорытуы Шығу тегі

5 Қосмекенділердің қаңқасын сурет бойынша сипотап, сызбаға түсір

6 Суреттегі асқорыту мүшелерін белгілеп джаз

7 Қан айналымын және жүректің құрылысын дәптерлеріңе сызбаға түсір

8 Қосмекенділердің тыныс алу мүшелері

9 Жүке жүйесі мен сезім мүшелерін сурет бойынша сипота

10 Қосмекенділердің шығу тегі

11 Үйге тапсырма Үйге тапсырма § 53 Қосмекенділер классы Қазақстанның Қызыл кітабына (1996 ) тіркелген түрлері жайында хабарлама дайындау.

12 Алғаш құрлыққа шыққан омыртқалы жануарлар. Қосмекенділерді зерттейтін ғылым - батрахология деп аталлоды. Олар екі отрада: суда да, құрлықта да кездесетіндіктен, қосмекенділер деп аталлоды. Қазіргі кезде қосмекенділердің –нан астам түрі Жер шарының тропиктік, субтропиктік және қоңыржай аймақтарында кездеседі. Қазақстанда қосмекенділердің 12 түрі таралған. Оның 3 түрі сирек кездесетіндіктен, Қазақстанның қызыл кітабына тіркелген. ІІ-Жаңа сабақты өздігінен меңгерту кезеңі

13 Қосмекенділер классы І топ ІІ топ ІІІ топ І топ ІІ топ ІІІ топ Аяқсыздар Құйрықтылар Құйрықсыздар отряды отряды отряды отряды отряды отряды

14 Аяқсыздар отряды Сақиналы құртпошым Топырақта тіршілік етуіне сәйкес аяқтары жойылғандықтан аяқсыз қосмекенділер деп аталған. 170-ке жуық түрі бар. Дене пішіні ұзынша, жыланға ұқсас, ұзындығы см. Денесі сақина тәрізді қатпарлардан (400-ге дейін) тұрады, терісі жалаңаш әрі безді каледі. безді каледі. Омыртқасының саны 200 – 300-ге жетеді, қабырғалары, құйрығы қысқа болады. Басы денесімен тұтасып кеткен. Дабыл жарғағы, ортаңғы құлағы, көзі болмайды. Құрлықта тіршілік етуіне сәйкес іштей ұрықтанады. Олар 5 – 30 жұмыртқа салаты.

15 Аяқсыздар отряды

16 Құйрықтылар отряды Пириней тритоны. Пириней тауында,таза бұлақтарда кездеседі.Дене тұрқы см,салмағы 9 грамм.Аталығы аналығынан ұзын. Жетісулық бақатіс. Дене тұрқы см Басы жалпақ,тұмсығы-доғал. Қазақстанның Қызыл кітабына тіркелген.

17 Саламандра мен тритондардың көптүрлілігі.

18 Құйрықсыздар отряды 3500 түрі белгілі,олардың ересектерінде құйрық болмайды.Артқы аяқтары алдыңғы аяқтарынан ұзын.

19 Өгіз бақа Жасылаяқты бақа Тоған бақасы Қалталы бақа Жеуге жарамды бақа

20 Қазақстанда мекендейтін бақаның 5 түрі Сібірлік бақа Шөп бақа Көл бақа Сүйіртұмсық бақа Қызылаяқ бақа Даната құрбақасы Даната құрбақасы

21 Кәдімгі құрбақа Жасыл құрбақа Қызан құрбақа-Мадагаскарда кездеседі, өте улы. Құрбақалардың көптүрлілігі Қызыл аяқбақа - таралу аймағы тарылып, саны азайып кале жатқан түр. Негізгі таралу аймағы - Балқаш. Іле, Алматы, Қаскалеңөзендерінде, Қызыл аяқбақа - таралу аймағы тарылып, саны азайып кале жатқан түр. Негізгі таралу аймағы - Балқаш. Іле, Алматы, Қаскалеңөзендерінде, Іле Алматы Алматы қаласы мен оның төңірегінде кездесуі бұрын уйреншікті болатын, кәзір бұл жерлерде кездеспейді. Алматы Қызылаяқ бақа Қызылаяқ бақа

22 Ең ірі бақа- Ага,ұзындығы 24 см, салмағы 1 кг.Оңтүстік Америка мен Аустралияда кездеседі. Ең кіші бақа – қара кеуделі бақа,ұзындығы 1 см Ең ірі құрбақа- Голиаф,ұзындығы 32 см,салмағы 3 кг Ең кіші құрбақа- Куба карлигі,ұзындығы 1,2 см Ең,ең,ең....

23 Зиянды омыртқасыздармен қоректеніп, пайдасын тигізеді. Пайдалы құстарға қорек болады. Етін тағамға пайдаланады. Ғалымдар мен студенттер тәжірибеде қолданады.

24 Құрбақаларға ескерткіш Бостон қаласы Мәскеу қаласы Санкт-Петербург

25

26

27 2-кезең Семантикалық карта р/с Жануарларға тән белгілеріБалықтарҚосмекенділер 1Тері жабынында мүйізді қабыршақтар болмайды. 2Терісінің сырты қабыршақтармен қапталған. 3Жұп көкірек және жұп құрсақ жүзбе -қанаттары бар. 4Жүрегі үш қуысты. 5Бір ғана қанайналым шеңбері бар. 6Екі қанайналым шеңбері бар. 7Мишығы нашар дамыған. 8Ортаңғы құлақ қуысы пайда болған. 9Есту мүшесі тек ішкі құлақтан тұрады. 10Жүрегі екі қуысты. 11Қантарту жүйесі –тұйық. 12Терісі арқылы да тыныс аллоды. 13Дернәсілдері тек желбезектерімен тыныс аллоды. 14Су ағыстарының бағытын, күшін сезетін бүйір сызығы бар.

28 Семантикалық карта р/с Жануарларға тән белгілеріБалықтарҚосмекенділер 1Тері жабынында мүйізді қабыршақтар болмайды.+ 2Терісінің сырты қабыршақтармен қапталған.+ 3Жұп көкірек және жұп құрсақ жүзбе -қанаттары бар.+ 4Жүрегі үш қуысты.+ 5Бір ғана қанайналым шеңбері бар.+ 6Екі қанайналым шеңбері бар.+ 7Мишығы нашар дамыған.+ 8Ортаңғы құлақ қуысы пайда болған.+ 9Есту мүшесі тек ішкі құлақтан тұрады.+ 10Жүрегі екі қуысты.+ 11Қантарту жүйесі –тұйық.+ 12Терісі арқылы да тыныс аллоды.+ 13Дернәсілдері тек желбезектерімен тыныс аллоды.+ 14Су ағыстарының бағытын, күшін сезетін бүйір сызығы бар. +

29 3- кезең Кім шапшаң? Қосмекенділердің отрядтарын ата және өкілдерін отрядтарға бөл. 1. Тритон 2. Шөп бақа 3. Жасыл құрбақа 4.Жетісулық бақатіс 5. Саламандра.6.Сақиналы құртпошым 7.Көл бақа 8. Даната құрбақасы.9. Қызылаяқ бақа Қосмекенділер отряды Өкілдері Өкілдері

30 Кім шапшаң? Қосмекенділердің отрядтарын ата және өкілдерін отрядтарға бөл. Қосмекенділер отряды Өкілдері Өкілдері Аяқсыздар 6. Құйрықтылар 1, 4, 5. Құйрықсыздар 2, 3, 7, 8, 9.

31 Біліміңді сына. 1. Класс неліктен қосмекенділер деп аталған? 2.Қосмекенділердің жүрегі наше қуысты ? 2.Қосмекенділердің жүрегі наше қуысты ? 3.Қосмекенділер наше отрядқа бөлінеді ? 3.Қосмекенділер наше отрядқа бөлінеді ? 4.Қазақстанның қызыл кітабына тіркелген 4.Қазақстанның қызыл кітабына тіркелген қосмекенділерді ата. қосмекенділерді ата. 5. Қосмекенділерді зерттейтін ғылым қалай аталлоды? 5. Қосмекенділерді зерттейтін ғылым қалай аталлоды? 6.Қосмекенділердің дернәсілінің атауы.

32 Үйге тапсырма Үйге тапсырма § 53 Қосмекенділер классы Қазақстанның Қызыл кітабына (1996 ) тіркелген түрлері жайында хабарлама дайындау.

33 Білгір достар Қазақстанда кездесетін бақаның 5 түрінің аттарын ата

34 1-Көл бақа 1-Көл бақа 2-сүйіртұмсық бақа 2-сүйіртұмсық бақа 3- сібірлік бақа 3- сібірлік бақа 4-қызылаяқ бақа 4-қызылаяқ бақа 5- шөп бақа 5- шөп бақа