Презентация на тему: Биография Алыкула Осмонова Выполнила: Хайтбай к. Зилола. - презентация

1 Презентация на тему: Биография Алыкула Осмонова Выполнила: Хайтбай к. Зилола

2 Алыкул Осмонов "Бул сссырлар менин сирым, сенин ирың"

3 Ксссыргыз адабиятынын классик акыны Алыкул Осмонов 1915-жылы 21- марта Панфилов районундагы Каптал- Арык айылында кээдейдин үй-бүлөсүндө тулган. Ал жаш кезинен эле ата-энесинен ажсссырап,жетимдиктин азабын да,турмуштун кыйынчылыктарын да башынан өткөрөт. Ксссыргыз адабиятынын классик акыны Алыкул Осмонов 1915-жылы 21- марта Панфилов районундагы Каптал- Арык айылында кээдейдин үй-бүлөсүндө тулган. Ал жаш кезинен эле ата-энесинен ажсссырап,жетимдиктин азабын да,турмуштун кыйынчылыктарын да башынан өткөрөт.

4 1928-жылга чейни Фрунзе, Токмок балдар үйүндө тарбияланып, Фрунзе педтехникумунд а 1928–1933-жж. окуган. Бирок ден-соолугуна байланышту бул оку жажды бүтүргөн эмес.

5 Алыкул Осмонов Токмоктогу балдар \й\н\н тарбиялануучуларынын арасында (солдон ялтынчы) 1928-жыл.

6 1930-жылы «Сабату бол» гезитинде беринчи жолу анны «Кызыл жук» денег иры басылып адабий тушоосуда кесилет. Дүйнөлүк адабияттын мыкты үлгүлөрүн үзбөй окуп, били мин, тажрыйбасын тереңдетет.

7 жылдардын аралыгында ал ллондон ашуун сссыр китептин ээси балду. "Таңдагы сссырлар", "Жылдыздуу жаштык", "Чолпонстан", "Махабат", "Жаңы сссырлар", "Менин режим - сссырдын джерри" денег жыйнактары жарык көрдү. Ал Пушкиндин, Шекспир, Низами, Шота Руставели сыякту дүйнөлүк адабияттын алптарынын көркөм дүйнөсү менее ксссыргыз окармандарын беринчилерден болуп тааныштсссырат жылдардын аралыгында ал ллондон ашуун сссыр китептин ээси балду. "Таңдагы сссырлар", "Жылдыздуу жаштык", "Чолпонстан", "Махабат", "Жаңы сссырлар", "Менин режим - сссырдын джерри" денег жыйнактары жарык көрдү. Ал Пушкиндин, Шекспир, Низами, Шота Руставели сыякту дүйнөлүк адабияттын алптарынын көркөм дүйнөсү менее ксссыргыз окармандарын беринчилерден болуп тааныштсссырат.

8 Акын Алыкул Осмоновдун поэзиясына суктанбаган, анны таланты на таазим этпеген адам ксссыргыз арасында шоктур. Дүйнөлүк поэзиянын Байрон, Пушкин, Есенин, Лермонтов өңдүү балбылдаган жылдыздары сыякту, Алыкул дагы жарык дүйнөдө аз жашады. Өмүр бою өзөгүн сыздаткан ору акиры алып тынды. Акын Алыкул Осмоновдун поэзиясына суктанбаган, анны таланты на таазим этпеген адам ксссыргыз арасында шоктур. Дүйнөлүк поэзиянын Байрон, Пушкин, Есенин, Лермонтов өңдүү балбылдаган жылдыздары сыякту, Алыкул дагы жарык дүйнөдө аз жашады. Өмүр бою өзөгүн сыздаткан ору акиры алып тынды.

9 20-ноябрда Түркиянын Стамбул шаарында ксссыргыздын улу акыны Алыкул Осмоновдун 100 жылдыгына карата эскерүү кечеси болуп өттү. Түркияда ксссыргыз акыны Алыкул Осмоновдун 100 жылдыгына карата Ала- Тоо адабияты журналы басылды. Орусия баш калаасында ксссыргызстандык акын Алыкул Осмоновдун 100 жылдыгына карата салтанат өттү. 15-ноябрда болгон поэзия кечесин Москва кайрыктары чыгармачыл клубу уюштурду.

10 Чыныгы талант өмүр бою өзүнө нарезы болуп жүрүп өтөт. Алыкул Осмонов ксссыргыз поэзиясынын чыныгы жылдызы эйкенине эч кандай шок шок жана ошондой эле мындай талант канча жылда панда болооруна дагы эч кандай божомолдо шок. Ошондуктан, акын түбөлүккө өзүнүн поэзиялары менее ар бир Ксссыргызстандыктын жүрөгүндө кала бермекчи. Чыныгы талант өмүр бою өзүнө нарезы болуп жүрүп өтөт. Алыкул Осмонов ксссыргыз поэзиясынын чыныгы жылдызы эйкенине эч кандай шок шок жана ошондой эле мындай талант канча жылда панда болооруна дагы эч кандай божомолдо шок. Ошондуктан, акын түбөлүккө өзүнүн поэзиялары менее ар бир Ксссыргызстандыктын жүрөгүндө кала бермекчи. Ксссыргыз поэзиясынын таң чолпону Алыкул Осмонов – эрте газа болсо да, киска өмүрүндө элге таанымал балду. Ксссыргыз поэзиясынын таң чолпону Алыкул Осмонов – эрте газа болсо да, киска өмүрүндө элге таанымал балду.

11 "Жеңишбек" поэмасы кандуу согушта жалгыз уулу Жеңишбектен ажсссыраган Миңбай ату карыянын күйүттүү балы, өксүбөс арманны баяндайт. Ал баласынын карман болгону туралуу "кара кагазга" ынанбайт, уулу өлдү денег кабарга моюн сунгусу келбейт, жалгызын күнү-түнү, ал тургай ар бир ирмемде күтүп, жол карайт. "Жеңишбек" поэмасы кандуу согушта жалгыз уулу Жеңишбектен ажсссыраган Миңбай ату карыянын күйүттүү балы, өксүбөс арманны баяндайт. Ал баласынын карман болгону туралуу "кара кагазга" ынанбайт, уулу өлдү денег кабарга моюн сунгусу келбейт, жалгызын күнү-түнү, ал тургай ар бир ирмемде күтүп, жол карайт. "Жеңишбек" поэмасы

12 Ошентип, Улуу Ата Мекендик согуш аяктап, жеңиш тартулаган күндөр Ксссыргызстанга, анны чинен көл өрөөнүнө да сссскелет. Башкалар ооо жеңип кайткан жакындарын то суп пристанга барса, Миңбай да кур үмүткө азгирыла кого бары палат. Кеме кайра-кайра ооокерлердин жаңы табун алып сссскелет, кемь келген сайын Миңбайдын күткөнү ордунан чыкпайт… Бир сапер чал дагы кемь то суп, дагы кур үмүткө алданат. Үйүнө баргандан заарканып, кур даши Курманбектикине кайрылат. Курманбек кан майданга ялты улан атказганны, алтоонон экөө гана жараланып кайтканны кеп салып, Миңбайга кайрат айтат; анан өзү жетимиштен ашканда ялтымыштагы кемпири экөө эркек уулдуу болгонун сүйүнчүлөйт. Миңбай бешикте жаткан баланы көрүп, ялтын Жеңишбек коёт. Ал Курманбектикинен аттанып, арбалгандай кайра көл жээгине барат… Айтор, күйүтүү күтүүгө сугарылган күндөр менее тагдсссырлар… Ошентип, Улуу Ата Мекендик согуш аяктап, жеңиш тартулаган күндөр Ксссыргызстанга, анны чинен көл өрөөнүнө да сссскелет. Башкалар ооо жеңип кайткан жакындарын то суп пристанга барса, Миңбай да кур үмүткө азгирыла кого бары палат. Кеме кайра-кайра ооокерлердин жаңы табун алып сссскелет, кемь келген сайын Миңбайдын күткөнү ордунан чыкпайт… Бир сапер чал дагы кемь то суп, дагы кур үмүткө алданат. Үйүнө баргандан заарканып, кур даши Курманбектикине кайрылат. Курманбек кан майданга ялты улан атказганны, алтоонон экөө гана жараланып кайтканны кеп салып, Миңбайга кайрат айтат; анан өзү жетимиштен ашканда ялтымыштагы кемпири экөө эркек уулдуу болгонун сүйүнчүлөйт. Миңбай бешикте жаткан баланы көрүп, ялтын Жеңишбек коёт. Ал Курманбектикинен аттанып, арбалгандай кайра көл жээгине барат… Айтор, күйүтүү күтүүгө сугарылган күндөр менее тагдсссырлар…

13 1944-жылдын ноябрынан торта Осмоновдун чыгармалыгы жемиштүү болуп, "таши өргө кулагин". Ушул мезгилден торта беш жылга жетпеген убакыт чинде акын ксссыргыз адабиятында кайталангыс орун капкан көп сандагы сссыр, поэма, пьесаларын жараткан. Анын чинде без сөз кылып жаткан "Жеңишбек" поэмасы бар. Чыгармага аксссыркы чекисты акын 1945-жылдын 13- декабрында көл жээгиндеги "Койсары" курортунда койгон. "Жеңишбек" Алыкулдун акындык өнөрүнүн ту фокусу жыл, 13-декабры – тарыхый дата.

14 156 сапсан курган "Жеңишбек" поэмасынын мазмунун эмоциялык жактан курс калган, окармандын чин аңтарып, жүрөгүн сыздаткан альберте, баш каармандын аянычту балы, бөксөрбөс убайымы. Миңбай чалдон карман болгон улан күтүп куру убора тартышы жан кейитет, согуш мезгилинен тынч күндөргө сарыккан көп трагедиянын берин кескин сездирет, делай кишинев башына түшкөн арман күйүттүн оорчулугу, көпкө дейре өксүбөсүн таасын билдирет.

15 Дүйнө – өмүр, уул бердиң, бала бердиң, Дүйнө – өмүр алоолонуп жана бердиң. Неге сен алис кеткен саперыңан Ээриң шок дайдакталып кайра келлиң? Дүйнө – өмүр, энчи бердиң, үй-дай бердиң, Күн көр деп, бар каретки белендедиң. Неге сен сссыраак кеткен саперыңан, Эскиртип канатыңды кайра келлиң? Дүйнө – өмүр, энчи бердиң, үй-дай бердиң, Күн көр деп, бар каретки белендедиң. Неге сен сссыраак кеткен саперыңан, Эскиртип канатыңды кайра келлиң?

16 "" Алыкулдун чолпону "Жеңишбек" Алыкулдун чолпону Башка чыгармачыл адамдарга таасирин тийгизген. Залкар кара сөзчү Ашым Жакыпбеков "Жеңишбек" Алыкулдун чолпону" денег баасын берип, бул турасында күндөлүгүнө жазып калтсссырган эйкен. "Турмушка өкүнүп коап, "Жеңишбекти" окуй кеттим. "Жеңишбек" Алыкулдун чолпону. "Жеңишбекти" окуп отурсаң эрте жажда көл жээгиндеги атсссыр жатка мас болгллондон да аша кетесиң… "Жеңишбектей" тату-рахату аба шок, болсо да аз. Ошентип, "Жеңишбекти" экранга "чыгаргым" келли. Бул багытта тажрыйбам шок болсо да бел бала дым, ким билет эмне бойлерун… Эгер, чебердин колуна түшсө укмуш эле бойлер эле!", деп жазган эйкен тэ жылдары.