Бактерияларды тек микроскоп арқылы көруге болады, сондықтан оларды микроорганизмдер немесе микробтар деп атайды; Микроорганиздерді микробиология ғылымы. - презентация

1 Бактерияларды тек микроскоп арқылы көруге болады, сондықтан оларды микроорганизмдер немесе микробтар деп атайды; Микроорганиздерді микробиология ғылымы зерттейді. Бактерияларды зерттейтін ғылым – бактериология ғылымы. Бұл ғылым негізін Антони ван Левенгук қалаған ( XVII ғ.).

2 А ШЫЛУ ТАРИХЫ : Ең алғаш бактерияны микроскоп арқылы көріп, сипатаған 1676 жилы голландиялық натуралист Антони ван Левенгук. «Бактерия» терминін 1828 жилы Христиан Эренберг енгізді жылдары Луи Пастер бактериялардың физиологиясы мен зат алмасу қасиеттерін, олардың ауру туғызушы қасиетін сипатады. Роберт Кох бактерияларды зерттей отырып, олардың ауру қоздырғыш кенін ( Кох таяқшасы) жилы туберкулез ауруының себебін анықтағаны үшін Нобель сыйлығын алған. М. В. Бейерник және С. Н. Виноградский микробиология мен бактериялардың табиғатағы рөлін ашудың негізін қалаған. Микроскоп 1751 ж

3 Б АКТЕРИЯЛАР ҚАЙДА ӨМІР СҮРЕДІ ? Бактериялар Жер шарының кез- келген жерінде кездеседі: атмосфера да, мұхит түбінде де, ағысы жил дам өзенде де, өте қатты суықта да,қайнаған сүтте де, ядролық реактор да да; ең көп кездесетін жері топырақта. Топырақтың жоғарғы қабаттында 1 г. Миллионға жуық бактерия болады, яғни шамамен 1 гектарда 2 тонна бактерия. Бактериялар сонымен бірге өсімдіктер, жануарлар, адамдар денесінде паразиттік жолмен тіршілік етеді.

4

5 Б АКТЕРИЯ ЖАСУШАЛАРЫ ӨТЕ ҰСАҚ. Бактериялар – организмдердің ішіндегі жасушалары ең ұсақ түрлері,оның жасушаларының мөлшері 0, мкм. Қарапайым типографиялық нүктеден орта көлемдегі 100 мыңға жуық бактерияны көруге болады кен.

6 Ө СІМДІК ЖАСУШАСЫ МЕН БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫН САЛЫСТЫР : Өсімдік жасушасы Бактерия жасушасы Бактериялардың ерекше белгілері:. Ядросы жоқ. Жасуша шырынына толы үлкен вокуолі жоқ. Қозғалу органоид тары бар ( талшығы мен кірпікшесі) Цитоплазмсы бар. Қабықшасын қоршаған капсулы бар.

7 Б АКТЕРИЯЛАР ПІШІНІНЕ ҚАРАЙ БІРНЕШЕ ТОПҚА БӨЛІНЕДІ : коккалар (шар тәрізді); бациллалар (таяқша пішінді); спириллалар (оралма тәрізді); вибрион дар (үтір пішінді).

8 Б АКТЕРИЯЛАРДЫҢ ҚОРЕКТЕНУ ТИПТЕРІ Автотрофты Гетеротрофты Ауада өмір сүреді Оттексіз отрада өмір сүреді Күн сәулесінің энергиясын пайдаланад ы(цианобак териялар) Бейорганикалы қ затрат энергиясын пайдаланады (күкіртбактерия сы,темірбакте- риясы ) Сапрофитте р- өлекселарді ыдыратушы Паразит- тер- тірі ағза денелерін де тіршілік етеді Симбиозд ар

9 Б АКТЕРИЯЛАРДЫҢ ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫ : Аэробты – оттекті отрада тыныс аллоды. Анаэробты – оттексіз отрада тыныс аллоды.

10 Б АКТЕРИЯЛАРДЫҢ КӨБЕЮІ : Бактерия жасушалары әр минут сайын екіге бөлінеді

11 С ПОРАЛАРЫНЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ Қолайсыз жағдай туғанда (су,тамақ жетпегенде, температура төмендегенде) бактериялар тыныштық күйге көшеді. Споралар өте төзімді, олар қайнатқанда, құрғатқанда, төмен температура да сақтала аллоды.

12 Б АКТЕРИЯЛАРДЫҢ КӨП ТҮРЛІЛІГІ : Бактерия сибирской язвы бактерия вызывает заболевание туберкулёзом. Бактерия холеры Бактерия молочнокислого брожения Бактерия дифтерии Бактерия стафилококка

13 Бактерияларды ң таби ғ ата ғ ы ж ә не халы қ шаруашылы ғ тында ғ ы ма ң ызы.

14 Метан түзушілер Күкіртбактериялары

15

16

17 Туберкулез таяқшасы Стафилококкалар Ішек таяқшалары