Қазақстан Республикасының Конституциясы – Қазақстанның Ата (негізгі) заңы. Конституция 1995 жылы 30 тамызда бүкілхалықтық дауыс беру арқылы қабылданды. - презентация

1

2 Қазақстан Республикасының Конституциясы – Қазақстанның Ата (негізгі) заңы. Конституция 1995 жилы 30 тамызда бүкілхалықтық дауыс беру арқылы қабылданды. Қазақстан халқы мемлекеттік биліктің қайнар көзі – өзінің егемендік құқығын баянды етті. Ата заң қабылданған күн 30 тамыз мемлекеттік америке – ҚР Конституциясының күні деп жарияланды. Конституция Республики Казахстан – основной закон государства, основа всего государственного законодательства. Конституция была принята 30 августа 1995 года на всенародном референдуме. Этот день является государственным праздником – Днем Конституции Республики Казахстан.

3 «Конституция» термині – «орнатамын, тағайындаймын» денег латынь сөзінен туындаған. Қысқаша тарихы: Қазақ АКСР-нің 1926 жылғы Конституциясы 1937 жылғы Қазақ КСР Конституциясы 1978 жылғы Қазақ КСР Конституциясы 1993 жылғы Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995 жылғы Қазақстан Республикасының Конституциясы (Өзгерістер мен толықтырулар 1998 жилы 7 қазанда, 2007 жилы 21 мамырда, 2011 жилы 2 ақпанда енгізілді)

4 В переводе с латинского слово «constitutio» означает «устанавливаю», «учреждаю». Слово «Конституция» - латинского происхождения, означает «устанавливаю, устанавливаю». Из истории конституции: Конституция Казахской АССР 1926 года Конституция Казахской ССР 1937 года Конституция Казахской ССР 1978 года Республики Казахстан 1993 года Конституция Республики Казахстан 30 августа 1995 года (Внесены изменения и дополнения 7 октября 1998 года, 21 мая 2007 года, 2 февраля 2011 года)

5 ҚР Конституциясы 9 бөлімнен, 98 бабтан тұрады. І. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР (1-9 баб) ІІ. АДАМ ЖӘНЕ АЗАМАТ (10-39 баб) ІІІ. ПРЕЗИДЕНТ (40-48 баб) ІV. ПАРЛАМЕНТ (49-63 баб) V. ҮКІМЕТ (64-70 баб) VІ. КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ КЕҢЕС (71-74 баб) VІІ. СОТТАР ЖӘНЕ СОТ ТӨРЕЛІГІ (75-83 баб) VІІІ. ЖЕРГІЛІКТІ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ ЖӘНЕ ӨЗІН-ӨЗІ БАСҚАРУ (85-89 баб) ІX. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР (90-98 баб)

6 Конституция РК состоит из 9 разделов, 98 статей Раздел I. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ (ст. 1-9) Раздел II. ЧЕЛОВЕК И ГРАЖДПНИН (ст ) Раздел III. ПРЕЗИДЕНТ (ст ) Раздел IV. ПАРЛАМЕНТ (ст ) Раздел V. ПРАВИТЕЛЬСТВО (ст ) Раздел VI. КОНСТИТУЦИОННЫЙ СОВЕТ (ст ) Раздел VII. СУДЫ И ПРАВОСУДИЕ (ст ) Раздел VIII. МЕСТНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УПРАВЛЕНИЕ И САМОУПРАВЛЕНИЕ (ст ) Раздел IX. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ И ПЕРЕХОДНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ (ст )

7 І бөлім. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 1-баб 1. Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады, оның ең қымбат қазынасы адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары. 2. Республика қызметінің түбегейлі принциптері: қоғамдық татулық пен саяси тұрақтылық, бүкіл халықтың игілігін көздейтін экономикалық даму, қазақстандық патриотизм, мемлекет өмірінің аса маңызды мәселелерін демократиялық әдістермен, оның ішінде республикалық референдума немесе Парламентте дауыс беру арқылы шешу. 2-баб 1. Қазақстан Республикасы президенттік басқару нысанындағы біртұтас мемлекет. 2. Республиканың егемендігі оның бүкіл аумағын қамтиды. Мемлекет өз аумағының тұтастығын, қол сұғылмауын және бөлінбеуін қамтамасыз етеді. 3. Республиканың әкімшілік-аумақтық құрылысы, оның елордасының мәртебесі заңмен белгіленеді. Қазақстанның елордасы Астана қаласы болып табылады. 4. Қазақстан Республикасы және Қазақстан атауларының мәні барабан

8 Раздел I. Общие положения Статья 1 1. Республика Казахстан утверждает себя демократическим, светским, правовым и социальным государством, высшими ценностями которого являются человек, его жизнь, права и свободы. 2. Основополагающими принципами деятельности Республики являются: общественное согласие и политическая стабильность, экономическое развитие на благо всего народа, казахстанский патриотизм, решение наиболее важных вопросов государственной жизни демократическими методами, включая голосование на республиканском референдуме или в Парламенте. Статья 2 1. Республика Казахстан является унитарным государством с президентской формой правления. 2. Суверенитет Республики распространяется на всю ее территорию. Государство обеспечивает целостность, неприкосновенность и неотчуждаемость своей территории. 3. Административно-территориальное устройство Республики, статус ее столицы определяются законом. Столицей Казахстана является город Астана. 4. Наименования Республика Казахстан и Казахстан равнозначны.

9 7-баб 1.Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік тіл қазақ тілі. 9-баб Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері Туы, Елтаңбасы және Гимні бар. Олардың сипаттамасы және ресми пайдаланылу тәртібі конституциялық заңмен белгіленеді. 34-баб 2. Әркім Республиканың мемлекеттік рәміздерін құрметтеуге міндетті.

10 Статья 7 1. В Республике Казахстан государственным является казахский язык. Статья 9 Республика Казахстан имеет государственные символы - Флаг, Герб и Гимн. Их описание и порядок официального использования устанавливаются конституционным законом. Статья Каждый обязан уважать государственные символы Республики.

11 12-баб 1.Қазақстан Республикасында Конституцияға сәйкес адам құқықтары мен бостандықтары танылады және оларға кепілдік беріледі. 27-баб 1. Неке мен отбасы, ана мен әке және бала мемлекеттің қорғауында болады. 2. Балаларына қамқорлық жасау және оларды тәрбиелеу ата-ананың стене құқығы әрі міндеті. 3. Кәмелетке толған еңбекке қабілетті балалар еңбекке жарамсыз ата-анасына қамқорлық жасауға міндетті.

12 Статья В Республике Казахстан признаются и гарантируются права и свободы человека в соответствии с Конституцией. Статья Брак и семья, материнство, отцовство и детство находятся под защитой государства. 2. Забота о детях и их воспитание являются естественным правом и обязанностью родителей. 3. Совершеннолетние трудоспособные дети обязаны заботиться о нетрудоспособных родителях.

13 29-баб 1. Қазақстан Республикасы азаматтарының денсаулығын сақтауға құқығы бар. 2. Республика азаматтары заңмен белгіленген кепілді медициналық көмектің көлемін тегін алуға хақылы. 30-баб 1.Азаматтардың мемлекеттік оқу орындарында тегін орта білім алуына кепілдік беріледі. Орта білім алу міндетті.

14 Статья Граждане Республики Казахстан имеют право на охрану здоровья. 2. Граждане Республики вправе получать бесплатно гарантированный объем медицинской помощи, установленный законом. Статья Гражданам гарантируется бесплатное среднее образование в государственных учебных заведениях. Среднее образование обязательно.

15 36-баб 1. Қазақстан Республикасын қорғау оның әрбір азаматының қасиетті парызы және міндеті. 2. Республика азаматтары заңда белгіленген тәртіп пен түрлер бойынша әскери қызмет атқарады. Статья Защита Республики Казахстан является священным долгом и обязанностью каждого ее гражданина. 2. Граждане Республики несут воинскую службу в порядке и видах, установленных законом.

16 ІІІ бөлім. ПРЕЗИДЕНТ 40-баб 1.Қазақстан Республикасының Президенті мемлекеттің басшысы, мемлекеттің ішкі және сыртқы 2.саясатының негізгі бағыттарын айқындайтын, ел ішінде және халықаралық қатынастарда Қазақстанның 3. атынан өкілдік ететін ең жоғары лауазымды тұлға. 2. Республиканың Президенті халық пен мемлекеттік билік бірлігінің, Конституцияның мызғымастығының, адам және азамат құқықтары мен бостандықтарының нышаны әрі кепілі. 3. Республика Президенті мемлекеттік биліктің барлық тармағының келісіп жұмыс істеуін және өкімет органдарының халық алдындағы жауапкершілігін қамтамасыз етеді.

17 Раздел III. Президент Статья Президент Республики Казахстан является главой государства, его высшим должностным лицом, 2. определяющим основные направления внутренней и внешней политики государства и представляющим 3. Казахстан внутри страны и в международных отношениях. 2. Президент Республики - символ и гарант единства народа и государственной власти, незыблемости Конституции, прав и свобод человека и гражданина. 3. Президент Республики обеспечивает согласованное функционирование всех ветвей государственной власти и ответственность органов власти перед народом.

18