Презентация ӨТШТ технологиясы негізінде балалардың шығармашылық және ойлау қабілеттерін дамыту теориясы Орындаған: Калибекова Ш.С. Орындаған: Калибекова. - презентация

1 Презентация ӨТШТ технологиясы негізінде балалардың шығармашылық және ойлау қабілеттерін дамыту теориясы Орындаған: Калибекова Ш.С. Орындаған: Калибекова Ш.С. 6 балабақша тәрбиешісі 6 балабақша тәрбиешісі Талдықорған – 2017 ж Талдықорған – 2017 ж

2

3 Міндеттері: Қортындылай келсек, ӨТШТ технологиясының ерекшелігі: ойын, тапсырмалар, жаттығулар арқасында балалардың тілдік құзыреттіліктерін жетілдіруде, балалармен жұмыс барысында практиға енгізу.

4 Өзектілігі: ӨТШТ технологиясы баланың ойлау қабілетіне, таланты ойлауға жүйелі әсер етеді. ӨТШТ және оның принциптері тек техникалық қана емс, сонымен қатар басқа да шығармашылық тапсырмаларды шешуге қолайлы. ӨТШТ ойлаудың жалпы теория сына жетудің жолындағы бір кезең. Терең таланты ойлау – бұл ең алдымен жүйелі ойлау болып табылады

5 ТРИЗ технологиясын Г.С.Альтшуллер ойлап тапқан жилы Г.С Альтшуллер шығармашылық әдіснама бойынша жұмысын баста ты. ТРИЗ атауы кейінірек 1970 ж. пайда болады. Шығармашылық тапсырмаларды орындау теориясы адамның шығармашылық мүмкіндіктерін дамытудың жаңа әдістемсі үшін негіз болып табылады. Шығармашылық мүмкіндіктердің көріне бастауының себебі- балалық кездегі елестету деңгейінің жоғарлығымен, балалардың ойлауын танымдық бағытының дамуымен түсіндіріледі. ТРИЗ технологиясын Г.С.Альтшуллер ойлап тапқан жилы Г.С Альтшуллер шығармашылық әдіснама бойынша жұмысын баста ты. ТРИЗ атауы кейінірек 1970 ж. пайда болады. Шығармашылық тапсырмаларды орындау теориясы адамның шығармашылық мүмкіндіктерін дамытудың жаңа әдістемсі үшін негіз болып табылады. Шығармашылық мүмкіндіктердің көріне бастауының себебі- балалық кездегі елестету деңгейінің жоғарлығымен, балалардың ойлауын танымдық бағытының дамуымен түсіндіріледі.

6 Балаларға білім беру барысында жаңа технологиялар мен әдіс-тәсілдерді жүйелі қолдану арқылы білімге денег құндылықтарын арттыру. Тәрбиешінің негізгі міндеттерінің бірі – баланы ойын арқылы дамыту, дамыту ойындарды кең пайдалану және оған басшылық жасау, тәрбиелік мәні бар ойындар ұйымдастыру. Сонымен бірге әр баланың шығармашылық бастамасын, көңілдегі ойды өздігінен жүзеге сыра білуін, ойынның мазмұны мен шартына сәйкес өзін-өзі ұстай білу қабілетін, жолдастарына сыпайы, достық ықыласпен қарау сезімін дамыту болып табылады. ӨТШТ- өнертапқыштық тапсырмаларды шешу теориясы. Оның негізін қалаған – Генрих Саулович Альтшуллер. Оның технологиясының басты идеясы – техникалық жүйелер «қалай бокса солей емс», нақты заңдылықтар бойынша пайда болады және демиды: бұл заңдылықтарды тану және пайдалану өнертабыстық мәселелерді шешу ӨТШТ жаңа технологиялық идеяларды өндіруді нақты ғылымға айналдырады. Өйткені өнертапқыштық мәселелерді шешу қисынды операциялар жүйесінде құрылады. Қазіргі таңда технологиялық ӨТШТ амалдары мен әдістері мектепке дейінгі жастағы балалардың өнертапқыштық түсінігін, шығармашылық қиялын диалектикалық ойлауын дамыту үшін балабақшаларда қолданылады. Мектепке дейінгі жастағы балалар үшін ӨТШТ технологиясы – тәрбиешілерге арналған жан- жақты әдістемелік ұсынымдары бар ұжымдық ойындар мен сабақтар технологиясы. Барлық сабақтар мен ойындар баланың тақырыпты, материал мен қызмет түрін өзі таңдауын болжайды. Олар заттардың құбылыстардың қарама-қарсы қасиеттерін анықтауға, осы қарама-қайшылықтарды шешуге мүмкіндік береді. Қарама-қайшылықтарды шешу – шығармашылық ойлауға бастеры кілт. ӨТШТ технологиясының басты назарында – шығармашылық және өнертабыстық адам, оның бай икемді және жүйелі қиялы бар, өнертабыстық мәселелерді шешу амалдарының күшті арсеналы меңгерген, лайықты өмірлік мақсаты бар адам.

7 ӨТШТ технологиясын қолдану Ойлаудың икемділігін Ойлаудың жылдамдылығын Диалектіктілігін дамыту Ізденіс белсенділігін жаңалыққа талпыну Сөйлеу мен шығармашылық қиялын талпынысты дамыту

8 Еркін таңдау қағидасы Қызмет қағидасы Кері байланыс қағидасы Идеялық қағидасы ДИДАКТИКАЛЫҚ ҚАҒИДАЛАР

9 ӨТШТ сабақтарында балалармен жұмыс жасаудың негізгі құралы педагогикалық ізденіс болып табылады. Педагог балаларға дайын білім беру қажет емс, баланы білімді іздеуге, үйретуге қажет. ӨТШТ бағдарламасы бойынша келесі жұмыс кезеңі – ертегі тапсырмаларын шешу және арнайы әдістер арқылы жаңа тапсырмаларды ойлап табу. Барлық жұмысқа балалар қызметінің алуан түрі енеді – ойын қызметі, сөйлеу, бейнелеу, аппликация, құрылымдау т.б. Соңғы кезеңде, алынған білім, түйсікке сүйене отырып мәселелерді шешудің соны әдістерін пайдалану арқылы бала кез келген күрделі жағдайдың шешу жолын табуны үйренеді. Мұнда тәрбиеші тек бақылайды, бала өз күшімен, ақылы мен шығармашылық әлеуетіне сенеді. Жағдайлар алуан түрлі, адам қызметінің кез-келген саласынан болуы мүмкін. Балалар тәжірибелік жағдайға қойылады, хонда шешімді тез қабылдау керек. ӨТШТ технологиясы тәрбиешілер мен балаларға шығармашылық әдістері мен құралдарын береді. Ересектер мен балалар бір құралды меңгере отырып, ортақ тілді тез тамады, бірін-бірі тез-тез түсінеді. Балабақша жағдайында балалардың шығармашылық қабілеттерінің дамуы түрлі бағыттағы қызметті болжайды. Бұл жұмыс бала мен педагогтың бірлескен шығармашылық саласын және құрдастарымен араласуда қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, ӨТШТ – ақылдылардың, құрастырушылардың, ізденушілердің символы, яғни балалардың қаншалықты абстрактілі ойлауын, қиялдауы мен бақылағыштығын, зейіндерін ертерек дамытудың жолы. Тапқырлық тапсырмаларды шешу теориясы арқылы мектепке дейінгі балалардың тілдік құзіреттіліктерін дамыту арттыру жолдарын қарастыруды алға қою керек.

10

11

12 Жеміс Тамыр Бүршік Гүл Жапырақ

13 Миға шабуыл әдісінің құндылығы: Тақырып таңдап алынады. Бір затты алып сипаттау Айтылған заттың ерекшелігін әрі қарай жалғастыру

14 Жұмбақтарды балаға үйрету барысында «ТРИЗ» технологиясының әдіс-тәсілдерін қолдану ТРИЗ Жүйелік жақындау әдісі Топтастыру әдісіМиға шабу әдісі

15 ДАМЫТУ ОЙЫНДАРЫ

16

17

18

19

20

21

22

23 ЕРТЕГІНІ БАСҚАША ЖАЛҒАСТЫР

24 ҚАЙ ЕРТЕГІ?

25

26 Қортындылай келсек, ӨТШТ технологиясының ерекшелігі: ойын, тапсырмалар, жаттығулар арқасында балалардың тілдік құзыреттіліктерін жетілдіруде, балалармен жұмыс барысында практиға енгізу. Күтілетін нәтиже: Балабақшада жоғарыда көрсеткен міндеттер мен әдіс-тәсілдерді дұрыс қолдану барысында жететін жетістіктер. Бала сөздерде жақсы меңгереді, әңгімелер, ертегілер, өз еркімен құрастырады, тілге денег қызығушылығы молаяды, өз жолдастарының арасында сұрақ қойып әңгімеге торта біледі. Сөздік қоры бай, таза сөйлей білетін граматикалық құрлымды дұрыс анықтай алтын тұға тәрбиеленіп шығады.