Алкиндер Кидирбаева Асем. Алкиндер құрамында, бір үш еселі байланысы бар жалпы формуласы С n Н 2n- 2 болатын қанықпаған көмірсутектер. - презентация

1 Алкиндер Кидирбаева Асем

2 Алкиндер құрамында, бір үш еселі байланысы бар жалпы формуласы С n Н 2n- 2 болатын қанықпаған көмірсутектер.

3 Алкиндердің құрылысы А цетилен молекуласындағы әр көміртек атомы бір сутек атомымен байланысады және өзара үш еселі байланыс арқылы жалғасады. А лкиндерде үш байланыс жанындағы көміртек атомы sp- гибридтенген күйде болады. Көміртектің екі гибридтенген орбитальдарының біреуі сутек атомының s-орбиталімен, келесісі екінші көміртек атомының sp-гибридтенген орбиталімен σ-байланыстар түзуге жұмсалады да, ацетилен молекуласындағы атомдардың бәрі 180°бұрыш жасап, бір түзудің бойында орналасады. Гибридтенуге қатыспаған екі р- орбитальдары өзара перпендикуляр жазықтықтарда орналасып, екінші көміртек атомының осындай орбитальдарымен арасында екі π-байланые түзіледі. Яғни, ацетиленмолекуласындағы екі кеміртек атомының арасындағы үш байланыстың біреуі σ-,екеуі π-байланыстан тұрады. Үш байланыстың (С = С) ұзындығы 0,120 нм (қос байланыстан да қысқарақ екеніне көңіл аударыңдар), байланыс энергиясы 830 кДж/моль.

4

5 Алкин гомологтары Номенкулатура ЭтинПропинБутинПентин Формула C2H2C3H4C4H6C5H8 Номенкулатура ГексинГептинОктинНонин Формула C6H10C7H12C8H14C9H16

6 2СН 4 С 2 Н 2 + ЗН 2 С 2 Н 6 С 2 Н 2 + 2Н 2 СаО + ЗС СаС 2 + CO СаС 2 + 2Н 2 О Са(ОН) 2 + С 2 Н 2 Алкиндердің алынуы 1. Өнеркәсіпте ацетиленді көп кездесетін химиялық шикізат табиғи газдан алады. Метанды пиролиздесе (жоғары температурада қыздырса), ол көміртек пен сутеккеайырылатынын білесіңдер. Реакцияны жүргізу жағдайына байланысты метанды айырғанда, ацетилен аралық өнім ретінде түзіледі: 2СН 4 С 2 Н 2 + ЗН 2 2.Алкиндерді сәйкес алкандарды дегидрлеп алуға болады. Мысалы, этанды 1200°С-қа дейін қыздырғанда, ацетилен мен сутекке айырылады: С 2 Н 6 С 2 Н 2 + 2Н 2 3.Лабораторияда және күнделікті тұрмыста ацетиленді кальций карбидін сумен әрекеттестіріп алады. Ал кальций карбидін электрпеште сөндірілмеген әк пен коксті жоғары температурада (2000°С) әрекеттестіру арқылы алады: СаО + ЗС СаС 2 + CO СаС 2 + 2Н 2 О Са(ОН) 2 + С 2 Н 2Өнеркәсіптетемпературадасутеккежағдайына

7 эл. ток 1. 2СН 4 С 2 Н 2 + 3Н 2 (метаннан алыну жолы) эл. ток 2. 2С + Н 2 С 2 Н 2 3. СаС Н 2 О Са(ОН) 2 + Н 2 (карбидтен алыну жолы)

8 «Крестиктер-нөлдер» ойынын ойнаңдар. Жеңіс жолы алкиндерге сәйкес келетін формулалардан тұрады: С2Н2С2Н2 С 10 Н 22 С 7 Н 16 С 6 Н 12 С4Н6С4Н6 С 5 Н 10 С5Н8С5Н8 С4Н8С4Н8 С3Н4С3Н4

9 Поливинилхлорид ПЛАСТИК АТ ВИНИПЛА СТ

10 Көмірқ ышқыл газы Хлорорган икалық қосылыст ар Су