Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Акушерлік және гинекология кафедрасы Тақырыбы: Сүт безінің қатерлі ісігі Орындаған: 4-034 топ ЖМФ Қарағанды. - презентация

1 Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Акушерлік және гинекология кафедрасы Тақырыбы: Сүт безінің қатерлі ісігі Орындаған: топ ЖМФ Қарағанды 2016 жил

2 Еуропада жил сайын сүт безі қатерлі ісігінің 350 мың жаңа оқиғасы тіркеліп, 130 мың əйел осы аурудан қайтыс болады. Біздің республикамызда да əйелдер арасындағы онкологиялық аурулардың ішінде сүт безінің қатерлі ісігі жиі кездеседі.

3 2004 жилы Елбасымыздың денсаулық сақтау ісін дамыту, реформалау денег бұйрығы шиқты. Осы бұйрыққа сәйкес жилға арналған ұлттық бағдарламасы енгізілді. Ал 2008 жилдан бастап жас аралығындағы әйелдерді толық тексеруден өткізетін «маммографиялық скрининг» деп аталатын ұлттық бағдарлама дүниеге келді. Бағдарламаның негізгі мақсаты сүт безінің қатерлі ісігі әлі білінбеген уақытында анықтау, науқастардың өлімін азайту, өмір сүру көрсеткішін көтеру. Осы мақсатпен Қазақстанның түкпір-түкпіріндегі медициналық мекемелерге 135 маммографиялық қондырғы орнатылып, жас аралығындағы барлық әйел азаматтары өздеріне қарасты аймақтық ауруханалардан тегін тексеруден өткізу мүмкіндігіне жол ашилды. Бағдарлама аясынд а 1 млн. әйел қауымы тексеруден өтіп, 1500 адамның бойында сүт безінің қатерлі ісігі бары анықталды.

4 Сүт безінің құрылымы

5 Емшек ісіктерінің гистологиялық жіктемсі Қазіргі кезде Халықаралық обырға қарсы одақтың гистологиялық жіктемсін пайдалану қажет (2002 ж., 6- ши басылым) А - Инвазивті емс рак (in situ): Каналішілік (интраканаликулярны) рак in situ Бөліктік (лобулярлы); В - Инвазивті рак (инфильтрирлеуші карцинома): Каналды, Бөліктік,Сілемейлі (муцинозды), Медуллярлы, (милық) Тубулярлы, Апокринді; Өзге формалары (папиллярлы, жалпақклеткалы, ювенильді, орамаклеткалы,жалғансаркоматозды жəне басқа) С - Ерекше (анатомиялық-клиникалық) форматы: Педжет рагі, Қабынбалы рак.

6 Емшек ісіктерінің гистологиялық жіктемсі Қазіргі кезде Халықаралық обырға қарсы одақтың гистологиялық жіктемсін пайдалану қажет (2002 ж., 6-ши басылым) Стадиялары бойынша топтау: Стадия 1 T1 N0 M0 Стадия 2А T0 N1 M0 T1 N1 M0 T2 N0 M0 Стадия 2Б Т2 N1 M0 T3 N0 M0 Стадия 3А Т0 N2 M0 T1 N2 M0 T2 N2 M0 T3 N2 M0 Стадия 3Б Т4 кез келген N M0 Стадия 4 кез келген Т кез келген N M1

7 Т – біріншілік ісік өлшемі Т0 – біріншілік ісік анықталмайды Т1 – ісік өлшемі 2 см ге дейін Т2 - ісік без тінімен шектелген және өлшемі 5 см ге дейін Т3 - ісік без тінімен шектелген және өлшемі 5 см ден үлкен Т4 - кез келген өлшемді ісік без аймағынан басқа куеде қуысына немсе теріге таралған. N0 – лимфа түйінінің зақымдалу белгісі жоқ N1 - метастаз дар ісік орналасқан қолтықасты аймақта N2 - метастаз дар бір-бірімен немсе басқа құрылымдармен байланысқан түрде ісік бар аймақта орын алған N3 - метастаз дар сүт безінің зақымдалған жағындағы лимфа түйіндерде N – лимфа түйіндері

8 М - алшақтаған метастаз дар М0 - алшақтаған метастаз дар белгілері жоқ М1 - алшақтаған метастаз дар бар

9 Сүт безі ісігі кезіндегі метастаз дану жолдары Пути оттока лимфы от молочной железы в регионарные лимфатические узлы по Надю (схема): 1 латеральные (передние) подмышечные лимфатические узлы; 2 центральные подмышечные лимфа­ тические узлы; 3 подключичные лимфатические узлы; 4 надключичные лимфатические узлы; 5 парастернальные лимфатические узлы; 6 ретромаммарные лимфатические узлы; 7 лимфатические узлы переднего средостения; 8 меж грудные лимфатические узлы; 9 подгрудные лимфатические узлы (рас­положены позади грудных мышц)

10 Сүт безінен лимфа ағымы жолдары 1 парамаммарлы лимфа түйіндері; 2 орталық қолтықасты л/т; 3 бұғана асты лимфа түйіндері; 4 бұғана үсті лимфа түйіндері; 5 терең мойын лимфа түйіндері; 6 парастернальды лимфа түйіндері; 7 екі сүт безінің лимфа жүйесін қосатын қиылысқан лимфа жолдары,; 8 ішпердеге апаратын лимфа жолдары; 9 беткей шоп лимфа түйіндері.

11 Қауіп қатерлі факторлардың жіктемсі 1. Организмнің репродуктивті жүйесінің қызмет істеуін мінездейтін факторлар: - етеккір функциясы; - жыныс функциясы; - бала ту функциясы; - лактациялық функция. 2. Анабез жəне жатырдың гиперпластиялық жəне қабынбалық аурулары. Қосарланған жəне мүмкін аурулармен шартталған эндокриндік- метаболизмдік факторлар: - семіздік; - гипертониялық ауру; - қантты диабет; - бауыр аурулары; - атеросклероз; - қалқанша без аурулары; - мешоктің дисгормональді гиперплазия лары.

12 Генетикалық факторлар (BRCA-1 немсе BRCA-2 генді тасымалдағыштар): 1. Қаны бір туыстарындағы ЕО (тұқымқуалайтын жəне «жанұялық» ЕО). 2. Сүтті-жұмыртқалы синдром (ЕО жəне жанұядағы анабез рагі). Экзогендік факторлар: - ионизирлеуші радиация; - химиялық канцероген дер, оның ішінде темекі тарту; - жануар майын шок тенты с пайдалану, жоғарыкалориялы диета; - вирустар; - гормондарды қабылдау.

13 Қатерлі ісіктің клиникалық белгілері: 1. Сүт безінде ауырмайтын түйіннің пайда болуы. А) І –сатысында түйін 2 см-ге дейін ә) ІІ- сатысында 2-5 см дейін б) ІІІ-сатысында 5 см-ден үлкені в) ІV-сатысында 5 см жоғары 2. Түйін үстіндегі терінің тартылуы. 3. Сүт безі мөлшерінің едәуір ұлғаюы. 4. Емшек ұшиның тартылуы немсе қозғалмауы. 5. Терінің нақты бір жерінің қызаруы. 6. Қолтыққа бір немсе бірнеше түйіндердің пайда болуы. 7. Емшек ұшинан сұйықтық шиғуы немсе ондағы патологиялық өзгерістер.

14 Диагностика Диагностика критерийлері Шағымдар мен анамнез: мешоктің үлкеюі, куеденің ауыруы немсе сезімталдықтың жоғарылауы, дене салмағының жоғалуы (ауру күшейіп бара жатқанда), сүйектердің ауыруы (метастаз болғанда). Қауіп-қатерлі факторлар: менопаузаның арте немсе кеш болуы, бірінші баланы кеш ту, мешоктің даму кезінде сəулеленуге ұширауы, жанұя анамнезінде ЕО болуы, етеккір циклінің бұзылуы, гормондық препарата (контрацептив тер, орын басу терапиясы) қолдану, жатыр жəне анабездің, қалқанша безінің ауруларының болуы, психологиялық стрестер, ішімдік ішу, семіздік, мешоктің дисгормоналдық гиперплазиясы, анамнезде жиі м/түсіктің болуы, мешок жарақаттары.

15

16

17 Лабораториялық тексеру: қанның жалпы анализі, қан чтобы, Rh-фактор, зəрдің жалпы анализі, қанның биохимиялық анализі (мочевина, билирубин, глюкоза), RW (Вассерман реакциясы), коагулограмма, ЭКГ. Инструменталдық зерттеулер Рентгенологиялық диагностика мешок обырын анықтауда, әсіресе ісік кіші көлемде жəне пальпацияланбаған жағдайда бірден бір жетекші əдіс болып табылады. Маммография барлық мешок обырымен науқастарға көрсетілген. Науқасты емдеуге дейін орындалуы қажет зерттеу əдістері: - цитологиялық зерттеу мен ісіктің пункционды биопсиясы немсе трепан- биопсия, ЭР, ПР, Her-2/neu экспрессиясы деңгейін жəне өзге генетикалық факторларды анықтау; - құрсақ қуысы ағзаларын ультрадыбыстық зерттеу; - өкпені рентгенологиялық зерттеу; - остеосцинтиграфия (радиоизотопы лаборатория мен жабдықталған мекемелерде); - мешокті, регионарлық лимфа түйіндерін ультрадыбыстық зерттеу.

18 Позитронды-эмиссионды томография

19 Маммография мен УДЗ бірін-бірі толықтырады, себебі маммографияда УДЗ кезінде көрінбейтін ісіктер анықталуы мүмкін жəне керісінше. Морфологиялық диагностика: 1. Цитологиялық (пункциондық) биопсия (жіңішке инелік биопсия). 2. Трепан-биопсия немсе мешоктің секторальді резекциясы.

20 Емдеу тактикасы Ем мақсаты: емдеуде радикализмге жену. Дəрі-дəрмексіз ем ЕО диагноз қою кезінде анамнездік жəне қарап көру көрсеткіштері есепке алынады, қатерлі ісікті басқа ісікке ұқсас аурулардан айыру, басқа бөліктеріндегі жəне екінші мешокте пальпация кезінде байқалмайтын өзгерістерді анықтау үшін маммография жасалады, бұл емдеу əдісіне ықпал етеді. Емізіктен сұйықтық ағатын бокса, дуктография жүргізіледі. Кистозішілік папилломаларды анықтау үшін (кистадағы қанды сұйықтық, УДЗ көрсеткіштері киста ішінде өсіктердің бар екенін көрсетсе) пневмоцистография жасалады. Жіңішке именин аспирациялық биопсия жасау - цитологиялық зерттеу жасау үшін ісіктен материал алу əдісі кистадағы қанды сұйықтық, УДЗ (пневмоцистография) көрсеткіштері киста ішінде өсіктердің бар екенін көрсетсе, жүргізіледі.

21 Диагнозға күдік болғанда трепан - немсе хирургиялық биопсия жасалады. Трепан-биопсия тіннің бір бөлігін алу үшін арнайы именин жасалады жəне патологиялық процестің сипоты туралы толық қорытынды жасауға мүмкіндік береді. Хирургиялық биопсия ТАБ жəне трепан-биопсия қатерлі ісік диагнозы дəлелдеп немсе жоққа шиғара алмаған жағдайда жасалады. Компьютерлік томография жəне магниттік-резонанстық томография қосымша диагностикалық əдіс болып табылады жəне процесс таралып кеткенде куеде қуысындағы лимфа түйіндерінің жағдайын бағалауға, бауырда, өкпеде, қаңқа сүйектерінде метастаз бар-жоғын анықтауға мүмкіндік береді.

22 Фармакотерапия

23

24 Сүт безінің ампутациясы кезіндегі теріні кису сызығы Эллипсоидты кису

25 Жара тігілген. Контрапертураға марлямен айналдырылған резеңке дренаж енгізілген. Жара тігілген. Контрапертураға марлямен айналдырылған резеңке дренаж енгізілген.

26 Хирургиялық операциялар түрлері: 1)Сүт безінің сектора льды резекциясы 2)Радикальды мастэктомия (по Холстеду-Майеру). 3) Модифицирленген радикальды мастэктомия.

27 Сол жақ сүт безінің фиброаденомасы 2 жилда өскен. Оң жақ сүт безінің фиброаденомасы 7 айда өскен.

28

29 Сіздің денсаулығыңызды сақтауға айтылатын кеңестер: 1. Міндетті түрде айына 1 рет сүт безін өз қолыңызбен тексеріңіз. 2. Дене салмағын арттырудан, температура әсерінен тексертіңіз. 3. Бірнеше жүктілікті міндетті түрде сақтап, баланы 1 жасқа дейін мешок сүтімен қорек- тендіріңіз. 4. Гинекологиялық ауруларды уақтылы емдетіңіз. 5. Көкөністер мен жемістерді күнделікті жегеніңіз жөн. 6. Жыныстық қатынас тұрақтылығын және тазалығын сақтаған жөн. 7. Жағымсыз әдеттерден бас тарту. 8. Міндетті түрде 6 айда 1 рет маммологқа қаралу

30 Назар аударғандарыңызға рахмет!!!