Махамбет! Махамбет… Білмеймін, жел ме, сел ме, Жырда онымен бір тұлға теңдесер ме? Әділетсіз дүниенің қабырғасын Махамбетше сөгер жан кездесер ме? Фариза. - презентация

1

2

3 Махамбет! Махамбет… Білмеймін, жел ме, сел ме, Жырда онымен бір тұлға теңдесер ме? Әділетсіз дүниенің қабырғасын Махамбетше сөгер жан кездесер ме? Фариза Оңғарсынова

4 Исатай мен Махамбет екеуінің де аңсаған арман мұраты – елдің еркіндігі мен тәуелсіздігі, бірлігі мен ынтымағы болатын. Еркіндік және Теңдік, Егемендік және Тәуелсіздік. Осы төрт тұтқа тұрғысынан келгенде Махамбет өз атынан емес, тұтас ұлттың атынан, өзі өмір сүрген жылдар емес, қазақ халық болып қалыптасқан сан ғасырлар деңгейінен тіл қатады.

5 «Оның есімі – өмірдегі қасіреттің синонимі, өнердегі қасиеттің рәмізі. Оның өлеңі – қазақ сөзінің қайталанбас құдіреті: әрбір буыны мен бунағы, тармағы мен шумағы мұншалық тап-таза қорғасыннан құйылған ап-ауыр асыл сөз қазақтан басқа жер бетіндегі ешбір елдің өлең-жырында жоқ, оның өзге тілге оңай аударылмайтындығы да сондықтан» (З.Қабдолов)

6 Махамбет Өтемісұлы

7 Өтемістен туған он едік 1803 жылы Батыс Қазақстан облысы, Жәнібек ауданы, Нарын құмының Бекетай деген жерінде дүниеге келген. Шыққан тегі- Байұлы ішіндегі Беріш руынан. Әкесі Өтеміс Құлманиязұлы ауқатты, беделді би болған. Махамбет Қосуан есімді екінші әйелінен туған. Ол мұсылманша, орысша хан таныған. ХІХ ғасырдағы отаршылдыққа қарсы Исатай Тайманұлы бастаған халық көтерілісін ұйымдастырушы.

8

9 Ақберен батыр ж.ж. ұлт-азаттық қозғалыстың рухани дем беруші көсемі Алдаспан ақын «Ереуіл атқа ер салмай» Мұнар күн Тарланым Мінгені Исатайдың Ақтабан-ай Жақия, Қызғыш құс» Ұлы арман Менің атым - Махамбет Дауылпаз күйші Қайран, Нарын Ақтабан Жайық асу Жұмыр қылыш Шілтерлі терезе Қиялы қырғыны Мұсылманша, орысша сауатты зиялы Махамбет Жәңгір ханның баласы Зұлқарнайынды Орынборға оқуға апарады. Орынборда орыс тілін жетік білуінің арқасында генерал-губернаторлармен, орыс шенеуніктерімен тығыз байланыс жасап, саяси сауаттылығын аша түседі Ел қамын ойлаған ардақты азамат Сары бала, қара қазан қамы үшін...

10 Махамбет туралы жазылған зерттеу еңбектер мен шығармалар 1.Махамбеттің тағдыры - Б.Аманшин (роман) 2.Махамбеттің жебесі - Ә.Әлімжанов (роман) 3.Қайран, Нарын - Н.Әбутәлиев (роман) 4.Қараой - Т.Әлімқұлов (әңгіме) 5.Исатай – Махамбет - Ы.Шөреков (дастан) 6.И сатай - І.Жансүгіров (поэма) 7.Кішкентай - Қ.Сағырбаев (күй) 8.Нарынқұм зауалы, Әке үкімі - М.Шаханов (толғау өлең) 9.О, Махамбет, батырым - Т.Медетбек 10.Махамбеттің қабірі - Н.Шаяхметов (зерттеу еңбегі) 11.Махамбеттану - Қ.Жұмалиев

11 Махамбет өлеңдерінде «Мен» сөзі жиі қолданылады. Ондағы «Меннің» мәні ерекше. Бұл өлеңдегі «Меннің» астарында мол сыр бар. Мағынасы терең. Мұндағы «Мен»- Махамбеттің бүкіл болмысы, Махамбетттің күрескерлік әлемі, Махамбеттің батыр жүрегі. Осы «Мен» арқылы оның ісі, күрескерлігі, ерлігі, елге деген махаббаты, елдің тәуелсіздігіне деген жауапкершілігі, дұшпанына деген ыза-кегі көрінеді.

12 МЕН – мақсаты анық, мұраты айқын, ойы нық болмыс.

13 МЕН – мақсаты анық, мұраты айқын, ойы нық болмыс. МЕН – елін Еділдің бойы ен тоғайға қондырсам деген асыл арман иесі.

14 МЕН – мақсаты анық, мұраты айқын, ойы нық болмыс. МЕН – елін Еділдің бойы ен тоғайға қондырсам деген асыл арман иесі. МЕН – кескілеспей басылмайтын, боз ағаштан биік батыр.

15 МЕН – мақсаты анық, мұраты айқын, ойы нық болмыс. МЕН – елін Еділдің бойы ен тоғайға қондырсам деген асыл арман иесі. МЕН – кескілеспей басылмайтын, боз ағаштан биік батыр. МЕН – ойшыл, дана. Елі мен жері үшін мазаланған тұлға.

16 МЕН – мақсаты анық, мұраты айқын, ойы нық болмыс. МЕН – елін Еділдің бойы ен тоғайға қондырсам деген асыл арман иесі. МЕН – кескілеспей басылмайтын, боз ағаштан биік батыр. МЕН – ойшыл, дана. Елі мен жері үшін мазаланған тұлға. МЕН –ғұмыры күйзеліспен, құсалықпен өткен жан.

17

18

19