FokinaLida.75@mail.ru Секретное сообщение: В стране Морфологии произошло ЧП – исчезла очень важная часть речи. Особые приметы: С существительным дружу. - презентация

1 Секретное сообщение: В стране Морфологии произошло ЧП – исчезла очень важная часть речи. Особые приметы: С существительным дружу И нисколько не тужу. Моя основная примета: Обозначаю признак предмета. Лед какой? Холодный, гладкий. Чай какой? Горячий, сладкий. Изменяюсь по родам, Числам и падежам. Люблю детей внимательных. Кто я?..

2 Я слово ищу необычное, звучное, Особое, сильное, самое лучшее, Короткое, длинное, красное, синее, Неброское, яркое, очень красивое, Оно уменьшительное или ласкательное, Его называют еще…

3 Имя прилагательное помогеет точно, ярко и образно описать предметы, чувства, настроение.

4 Сыйфат Сыйфат. Ныгыту дәресе.

5

6 соры ак озон колаклы киска койрыклы курка

7 рыжая хәйләкәр җирән хитрый

8 устал соры голодный

9 көчле көрән огромный

10 Качественные прилагательные образуют степени сравнения: Название степени Показатели степени ПримерыПоложительная степень (годи дәрәҗә)матур (красивый)кызыл (красный) зур(болыпой)С равнительная сте-пень (чагыштыру дәрәҗәсе)-рак/рәк матуррак красивее зуррак больше кызылрак краснее Превосходная степень (артыклыкдәрәҗәсе)1)частичное пов-торение основы 2) усилительные частицы: иң(самый) биг(очень) үтә(сверх)сап-сары, кип-кызыл суп-зур, ямъ-я шелиң яхшы биг биек үтә кыю Уменьшительная степень (кимлек дә рәҗәсе)-гылт/-гелт -кылт/- келт-сил/-сел СУ кызгылт (краснова-тый) яшькелт(зеленоватый) аксил(беловатый) зәңгәрсу(синеватый)

11 Асил сыйфатның дәрәҗәләре ДәрәҗәДәрәҗә күрсәткече 1 годи(төп)_____ 2 чагыштыру-рак/рәк кушымчасы 3 артыклыка) иң, тома, шыгрым, шир, чалт, үтә, дөм кисәкчәләре ә) беренче иҗекнең –п, -м, авазларын өстәү юлы белән кабатлануы б) бер үк сыйфатның кабатлануы 4 кимлек-гылт/гелт, -кылт/келт, -сил/сел, -су, -ылҗым/елҗем, -кытлым/келтем, - мса/мсә кушымчалары

12 Сыйфат дәрәҗәләре Кызыл алма (Сыфатның годи дәрәҗәсе) Кызылрак алма (Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе) Кып-кызыл алма (Сыйфатның артыклык дәрәҗәсе) Кызгылт алма (Сыйфатның кимлек дәрәҗәсе)

13

14 Ак скалы Озын чәчле Зәңгәр күзле Кечкенә гәүдәле Озын буллы

15 «Подари предмету признак» 1 группа- сыйныф 2 группа- кыш 3 группа- укусы

16 Кышкы көн. Кар ява. Карлар җир өстенә куналар. Күк йөзен болит каплап ала. Ә кар төшә дә төшә. Ул балаларның битләренә, керфекләренә куна.

17 Кышкы җилсез көн. Яфрак-яфрак кар ява. Ак күбәләктәй карла җир өстенә куналар. Зәп-зәңгәр күк йөзен болит каплап ала. Ә ап-ак кар төшә дә төшә. Ул балаларның алсу битләренә, озон керфекләренә куна.

18 Кыш Менә салкын кыш та килеп җитте. Бөтен җирне ап-ак кар кап лады. Кешеләр җылы киемнәрен киделәр. Кышкы урман да биг матур. Соргылт агачның нәфис ботакларына мамыктай йомшак бәс кунды. Г.Бакир бәс- иней

19 1.Җәен - соры, кышын – ак, аңа шулай яхширак. 2. Үзе кип-кызыл, күлмәге ямь- я шел. 3. Кечкенә сары карт, кигән туны тогыз кат. 4. Су түгел – сыек, кар түгел – ап-ак.

20 Парларда эш: Найдите синонимы данных прилагательных. Яхшы, матур, шапок, кечкенә, зур, ялгыш.

21 Парларда эш : Качественные прилагательные имеют антонимы: Тиз - әкрен (быстрый - медленный), коры - кеш. (сухой - мокрый) и т. д. 1. Скажите прилагательные парами, подбирая антонимы. Үрнәк: Ялкау - тырыш, (ленивый - старательный). Вак, тәбәнәк, купе, иске, яшь, дөрес, ялгыш, каты, тиз, карт, йомшак, әкрен, буш, сыек, тулы, ярлы, эре, бай, биек, яңа.

22 Напишите предложения по образцу. Используйте антонимы, данные в скобках. Үрнәк: Агач үләннән биегрәк. Үлән агачтан тәбәнәгрәк. 1) Китап дәфтәрдән калынрак. 2) Бабам әбиемнән олырак. 3) Таш җирдән каты рак. 4) Кызлар малайлардан пөхтәрәк. 5) Җәйге яңгыр көзге яңгырдан җылырак. (Салкын, яшь,матур, йомшак.)

23 Допишите окончания и подходящие по смыслу прилагательные. Үрнәк: Апрель ее март ееннан җылырак. 1) Кышкы көн язгы көн ) Татар теле рус теле ) Идел елгасы Чулман елгасы ) Казан шәһәре Әлмәт шәһәре ) Авыл һавасы шәһәр һавасы ) Әнием нең куллары әтиемнең куллары

24

25 Вот и завершилось наше с вами увлекательное расследование. Пропажа найдена, преступление раскрыто. Спасибо вам, мои юные помощники! Возможно, когда вы станете немного старше, будете детективами или даже владельцами розыскных агентств. Учитесь, мечтайте, добивайтесь своей цели. А наше раскрытое дело будет первой ступенью на пути к большому успеху.

26

27 Кыш турында хикәя төзеп язарга җөмлә!!!