NAMANGAN MUHANDISLIK TEXNOLOGIYA INSTITUTI 14 bu 20-gurux talabasi Karimberdiyev Iqboljon Fan nomi- Marketing MAVZU: MARKETING HAQIDA UMMUMIY TUSHUNCHA Topshirdi: KARIMERDIYEV IQBOLJON Qabul qildi ______________________________

Reja; 1.Marketing fani va tarixi haiqida umumiy malumot. 2Marketing turlari va marketing mix haqida umumiy tushuncha. 3.Ozbekistonda marketing tarixi va riojlanishi.

Marketing-ingilizcha market (bozor)sozidan kelib chiqqan {marketing kalka} sozidir Uning sozma soz tajimasi {bozori tuzish }yoki{bozorni tashkil qilish }degan manolarni bildiradi.

Marketing- atamasi iste ʼ molga 19-asrning 60-yillarida Makkovern tomonidan kiritilgan. Marketing nazariy konsepsiya va tijorat faoliyatining o ʻ ziga xos hodisasi tarzida 20-asr boshlarida Amerika Qo ʻ shma Shtatlarida ilk bor qo ʻ llanildi. Ishlab chiqarish va kapitalning yuksak darajada to ʻ planishi, iqtisodiyot tarmoqlarida monopoliyalar hukmronligining, xalqaro bozorda keskin raqobatning vujudga kelishi mahsulot sotish muammosini ob ʼ yektiv tarzda birinchi o ʻ ringa chiqardi yilda AQShda marketing muammolarini o ʻ rganadigan birinchi ixtisoslashgan firma paydo bo ʻ ldi yilda esa o ʻ sha davrdagi bir qator yirik kompaniyalar tijorat tadqiqotlari bilan shug ʻ ullanadigan dastlabki bo ʻ limlarni ochdAmerika Qo ʻ shma Shtatlaridakapitalningmonopoliyalar

MARKETING DEMARKETI NG KONVERSIYA MARKETING QARAMA QARSHI MARKTING SANOAT MARKETINGI

Demarketing-ishlab chiqarish quvvatlarining yetarli darajada emasligi,tovar resurslari va hom ashyoning cheklanganligi tufayli tovar va xizmatlarga bolgan talabni kamaytirishga yonaltirilgan marketing turi hisoblanar ekan.Bunda asosan talabni kamaytirish uchun narxlarni kotarish,reklamadan voz kechish va boshqa usullarni qollash mumkin

Konversion marketing – bozorda mahsulot istemolchilar tomonidan qabul qilinmaganda, xaridor uni inkor qilganda qollaniladi. Bu marketing turi istemolchining tovarga bolgan salbiy munosabatini ozgartirishga va bu tovarga qiziqish orqali unga talabni uygotishga harakat qiladi. Masalan, ilk bor avtomat kir yuvish mashinasi Vyatka ishlab chiqarilib sotuvga chiqarilganda unga talab bolmagan, istemolchilar esa qanday qilib avtomat ravishda kir yuvishiga ishonch hosil qilmagani uchun uni xarid qilmaganlar. Bunday sharoitda marketologning vazifasi inkor etilgan tovarga nisbatan talabni shakllantirishdan iborat. Toshkentning markazida 70 - yillarda bu mashinani ishlash jarayoni istemolchilarga namoyish etilgan va bunday tagribotdan song sotuv hajmi kopaya borgan.

Qarama – qarshi marketing inson sogligiga, uning manaviyatiga salbiy tasir korsatuvchi tovar va xizmat turlariga nisbatan qollanadi. Tamaki mahsulotlari, spirtli ichimliklar, tungi klublar kabilarga qarshilik korsatilib antireklama, aksiyalar, tagribot-tashviqot ishlari olib boriladi. Shu tadbirlar orqali bu tovarlarga nisbatan salbiy talab shakllantiriladi.Yuqoridagi marketing turlarini vaziyatga qarab togri tanlash va qollash marketing faoliyatining samarasini belgilaydi.

sanoat marketingi Sanoat darajasidagi kompaniyalar o'rtasidagi bozor bu ikki kompaniyaning ushbu maqsad uchun maxsus ishlab chiqilgan muayyan strategiyalar orqali aloqa va biznesni o'rnatishi tartibidan iborat. Bu ikki kompaniya o'rtasida tijorat munosabatlarini o'rnatishga intiladigan tezkor echimlarni ifodalaydi, bu erda ikkala tashkilot o'rtasidagi ittifoq birlashtiriladi.

Marketing mix –Marketing mixning asosiy maqsadi mijozlar va savdoning o'sishi ehtiyojlarini qondirish va savdoni ragatlantirish hisolanadi.Marketing mix tovarga bolgan talabni oshirishga hizmat qiladi.Masalan har hil chegirmalar 40% 50%

O ʻ zbekistonda 1980-yillardan boshlab iqtisodiyot o ʻ quv yurtlarida marketing kurslari o ʻ qitila boshlandi. Shu yillari marketing masalalari bilan S.Salimov, S. Fylomov, A. Bekmurodov, J. Jalolov, M. Qosimova, D. Muhitdinov, M. Nasreddinova, X. Raimov kabi olimlar ilmiy tadqiqot ishlari olib bordilar yilda SovplastItal qo ʻ shma korxonasida birinchi bo ʻ lib marketing bo ʻ limi tuzildi. Keyingi yillarda Toshkent to ʻ qimachilik mashinasozlik zavodi aksiyadorlik jamiyati, V. P. Chkalov nomidagi Toshkent aviatsiya ishlab chiqarish birlashmasi davlat-aksiyadorlik birlashmasi, Toshkent qishloq xo ʻ jaligi mashinasozligi aksiyadorlik jamiyati kabi korxonalarda ham marketing bo ʻ limlari ochildi

Ozbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning Mahalliy eksport qiluvchi tashkilotlarni yanada qollab – quvvatlash va tashqi iqtisodiy faoliyatni takomillashtirish chora – tadbirlari togrisidagi 2017 yil 21 iyunda qabul qilingan qarorida...tashqi bozorlarga mahalliy mahsulotlarni olib chiqishda zamonaviy marketing usullaridan faol foydalanish alohida korsatib otilgan.

FOYDALANIGAN ADAIYOTLAR 1.VIKIPEDIYA UZ YOSHLAR.GOV.UZ 4.MARKETING YUSUPOV.M, ADURAXMONOVA M.M, AKBAROV N.G