DASTUR VA DASTURLASH HAQIDA
Buni bilasizmi? Kompyuter dasturi nima? Dasturlash deb nimaga aytiladi? Kompyuter ilovalari dastur hisoblanadimi?
Avvalgi darslarda masalalarni kompyuterda hal qilishda kerak boladigan obyekt, model va algoritm tushunchalari haqida malumot oldingiz. Malumki, kompyuterda biror masalani hal qilish uchun avval uning modeli va algoritmi tuziladi, song mazkur algoritm malum bir qonun-qoidalar asosida kompyuter tushunadigan tilda korsatma va buyruqlar shaklida yoziladi Kompyuter uchun dastur tuzishjarayoni dasturlash va dastur tuzadigan kishi dasturchi d eyiladi. Kompyuter tushunadigan til esa dasturlash tili deb ataladi.. Hosil bolgan kompyuter tushunadigan tildagi matn dastur matni, algoritm esa dastur deb ataladi. Edsger Deykstra (1930 – 2002)
Tayanch tushunchalar : Kompyuter dasturi -biror bir masalani yechish uchun kompyuter tomonidan ijro etilishi lozim bolgan buyruqlar toplami 1 Dasturlash -kompyuter uchun dastur tuzish jarayoni 2 Dasturchi- dastur tuzuvchi shaxs 3 Dastur- kompyuter tushunadigan til 4
Faraz qiling,atrofingizdagi deyarli barcha uskunayu qurilmalar kompyuter dasturlari orqali boshqariladi,yani bu qurilmalar dasturchi tomonidan ketma ketlikda yozilgan korsatmalarga amal qiladi.Masalan,kompyuter ilovalari-hujjat yaratish,qoshiq tinglash,video korish,internetga boglanish kabilar-aslida dasturchilar tomonidan yozilgan va kompyuter amal qiladigan dasturlardir: Mobil telefonlar-qurilma dasturi qongiroq qilish,xabar yuborish imkonini beradi. 1 Kir yuvish mashinasi-qurilma turli rejimlarda kir yuvishga dasturlashtirilgan,shu sababli kod harorat va kir yuvish vaqtini nazoratga oladi 2 Avtomobillar-zamonaviy kompyuter va uning dasturlarisiz avtomobil harakatini tasavvur qilish qiyin.Kompyuter dasturi tezlik,yoqilgI,harorat kabilarni kuzatib boaradi. ; 3