I-slayd 402-gruh Mamasultonov Azizbek Elektron pochta va kompyuter tarmoqlari
Elektron pochtadan foydalanish Internet elektron pochta xizmatiga ega. Elektron pochta nima? Elektron pochta maxsus dastur bulib, uning yordamida Siz dunyoning ixtiyoriy joyidagi elektron adresga turli xat, xujjat, va umuman ixtiyoriy faylni junatishingiz va olishingiz mumkin. Eng asosiysi ma'lumot bir necha dakikada etib boradi. Lekin undan foydalanish uchun Siz maxsus pochta tarmogi yoki Internet tarmogiga boglangan bulishingiz zarur va elektron adresga ega bulishingiz kerak. Elektron adresni provayder ochadi. Yoki Internetda bepul elektron pochta xizmatlari mavjud. Ulardan foydalanib, uzingizga elektron adres ochishingiz mumkin. Bu Bu saxifalarga kirib anketa savollariga javob berib, adres ochishingiz mumkin.
E - mail adres formati Elektron adres kuyidagi formatga ega: Masalan, Demak, malika - adres egasi ismi, mrc - tashkilot nomi, freenet - Internet - provayder nomi, uz - davlat nomi. Xatni yuborish uchun manzilni, mavzuni va uz manzilingizni kursatishingiz zarur. Elektron pochta orkali matn, grafik, audio, video, rasmli xujjat va fayllarni yuborish mumkin.
Elektron pochta dasturi bilan ishlash Outlook Express dastursi bilan tanishamiz. Bu dastur bilan ishlash juda oson va kulay. Dasturni ishga tushirish uchun dastur belgisida sichqoncha tugmachasini 2 marta chertasiz va ekranda quyidagi darcha hosil boladi. Darchaning yuqori qismida menyu komandalari keltiriladi. Keyingi satrda asboblar paneli tugmachalari joylashgan. Elektron pochta bilan ishlashda asboblar paneli tugmachalaridan foydalanish juda qulay. Shuning uchun quyida asosiy tugmachalarning tafsifini keltiramiz.
Xat yozish va junatish tartibi Dostingizga xat yozish uchun Создат сообщение tugmachada sichqonchani cherting. Natijada ekranda quyidagi darcha рosil boladi. Кому maydonida dostingiz elektron adresi yoziladi. Masalan, Копия maydonida xat nusxalari yuborilgan mualliflar adreslari keltiriladi. Тема maydonida xatning mavzusini korsating. Masalan, "taklif". Pastki darchada xat yoziladi. Masalan, "Hurmatli Saidaxon, Sizni institutimizda 5 yanvar soat da otkaziladigan konferensiyaga taklif etamiz. Manzil.: Mustaqillik kochasi,225. Ehtirom ila AT va MM kafedrasi". Xatni tugri yozganingizni quyidagi rasm yordamida tekshirib koring:
Xujjatlarni jonatish tartibi Biror xujjatni yoki grafik, audio va videoli faylni xatga ilova qilishingiz mumkin. Odatda hisobotlar, turli xujjatlar, rasm, yoki shunga oxshash ma'lumotlar ilova yordamida jonatiladi. Xujjatlarni tayyorlangan formatida jonatgan ma'qul. Masalan, Word yoki Excelda ishlangan. Rasm, multimedia, audio yoki videoni ham oz formatida yuborish zarur. Lekin bu fayllarning xajmi kattaligini hisobga olib ularni jonatishdan avval arxivator dasturlar yordamida kichraytirish zаrur.
Elektron pochta dasturi bilan tugmachalar yordamida ishlash Tugmachalar majmuiBajariladigan amal tavsifi CTRL+NYangi xat yozish mumkin. CTRL+RXatga javob yuboradi. ALT+SXatni jonatadi. CTRL+MXatni muallifga eltadi CTRL+DXatni ochiradi. CTRL+PXat nusxasini printerda chiqaradi Shift+Back Space Xatni boshqa manzilga eltadi
Kompyuter tarmoqlari
Jamiyatning hozirgi bosqichida axborot texnologiyalarining rivojlanishini kompyuter tarmoqlarisiz tasavvur etib bolmaydi. Kompyuter (hisoblash) tarmogi bu, aloqa kanallari orqali yagona tizimga boglangan kompyuter va terminallar majmuasidir, yani kompyuterlarning ozaro axborot almashish imkoniyatlarini beruvchi qurilmalar majmuidir Tarmoqning asosiy imkoniyatlari tarmoqqa ulangan kompyuterlar va axborot ashyolariga bogliq. Tarmoqda axborotni ishlab chiqaruvchi va undan foydalanuvchi ob'ektlar tarmoq ob'ektlari deyiladi. Tarmoq ob'ektlari alohida kompyuter, kompyuterlar kompleksi, ishlab chiqarish robotlari va boshqalar bolishi mumkin. Axborotlarni territorial joylashuviga kora kompyuter tarmoqlarini uchta asosiy sinfga bolish mumkin: global tarmoqlar, regional (mintaqaviy) tarmoqlar, lokal (mahalliy) tarmoqlar.
Global kompyuter tarmoqlari turli mamlakatlarda, turli qit'alarda joylashgan abonentlarni birlashtiradi, yani global tarmoq – dunyoning ixtiyoriy davlatidagi kompyuterlarni ozida birlashtirish imkoniniga ega bolgan tarmoq. Abonentlar orasida aloqa bunday tarmoqlarda telefon aloqa liniyalarda, radioaloqa va sputnik aloqa tizimlari asosida amalga oshiriladi. Mintaqaviy kompyuter tarmoqlari bir-biridan ancha uzoqda joylashgan biror mintaqaga tegishli abonentlarni birlashtiradi. Masalan, biror shahar ichidagi yoki iqtisodiy regionda yoki alohida bir mamlakatda joylashgan abonentlarni birlashtiruvchi tarmoq.
Lokal (mahalliy) tarmoq kichik bir hududda joylashgan abonentlarni birlashtiradi, yani lokal tarmoqlar bir binoda yoki bir – biriga yaqin binolarda joylashgan kompyuterlarda ozaro axborot almashish imkonini beruvchi tarmoq hisoblanadi. Bunday tarmoq odatda aniq bir joyga boglangan boladi. Masalan, biror korxona yoki tashkilotga. Mahalliy tarmoqning uzunligini 23 km bilan cheklash mumkin. Bunday tarmoqlarda axborot almashinish aloqa kabellari (bazan, telefon tizimi yoki radiokanal) orqali amalgam oshiriladi. Bunda foydalanuvchilar tarmoqqa ulangan kompyuterlardagi malumotlarni ayirboshlash va dastur, chop etish qurilmasi, modem va boshqa qurilmalardan birgalikda foydalanish imkoniyatiga ega bolishadi. Shuning uchun, bittadan kop kompyuterga ega bolgan firmalar oz kompyuterlarini lokal tarmoqqa birlashtiradi. Lokal tarmoqda axborotni uzatish uchun axborotni marshrutlash va seleksiyalash lozim boladi.
Global, mintaqaviy va mahalliy tarmoqlar birlashmasi kop tarmoqli ierarxiyani tashkil etish imkonini beradi. Masalan, Internet kompyuter tarmogi keng tarqalgan, ommaviylashgan global kompyuter tarmogidir, yani Internet – bu mihglab local va mintaqaviy kompyuter tarmoqlarini bir butun qilib birlashtiruvchi butun dunyo kompyuter tarmogi. Uning tarkibiga erkin ravishda birlashgan tarmoqlar kiradi. Internet alohida tarmoqlarni birlashtirgan. Shuning uchun u katta imkoniyatlarga ega. Ozining shaxsiy kompyuteri orqali Internetning ixtiyoriy abonenti axborotni boshqa shaharga uzatishi, Vashington kongressi kutubxonasidagi adabiyotlar katalogini korib chiqishi, Nyu-Yorkdagi metropoliten muzeyining eng songgi korgazmasining rasmlari bilan tanishib chikishi, tarmoqga ulangan abonentlar bilan konferentsiyada yoki oyinda ishtirok etishi mumkin. Internetning asosiy yacheykasini mahalliy kompyuter tarmoqlari tashkil etadi. Elektron aloqa – bu internetning eng kop xizmat korsatish turi bolib, malum elektron manzilga axborotni elektron usulda uzatish vositasidir.
Kompyuterlarni mahalliy tarmoqga ulash halqasimon; shinali; yulduzsimon. Halqasimon boglanishda kompyuterlar yopiq chiziq buyicha boglangan boladi. Tarmoqning kirish qismi chiqish qismi bilan ulangan boladi. Axborot halqa boyicha kompyuterdan kompyuterga otadi. Tarmoqning shinali boglanishida ma'lumotlar uzatuvchi kompyuterdan shina boyicha har ikki tomonga uzatiladi. Yulduzsimon boglanishda markaziy kompyuter mavjud bolib, unga qolgan barcha kompyuterlar boglangan boladi.
BlueTooth –kabelsiz tarmoq. BlueTooth - kabelsiz tarmoq standartidir. Ishlash radiusi metr oraligi bolib, 2.5 GGts chastotada ishlaydi. Otkazish tezligi 1Mbit/sek. Albatta qurilmalar ham bu standart uchun moljallangan bolishi shart. Shuningdek, qol (mobilniy) telefoni bilan aloqa boglash mumkin. Agar telefon operatori (masalan, Uzdunrobita) Internetga boglash imkonini bersa, u holda kompyuterdan va qol telefonidan foydalangan holda simsiz Internetga boglanish mumkin (noutbuklar uchun juda qulay).
ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT Azizbek Mamasultonov Tel: