МОДУЛЬ 1: КУРС Қ А КІРІСПЕ Ж Ә НЕ LEGO® MINDSTORMS® EV3-МЕН Ж Ұ МЫС ІСТЕУ НЕГІЗДЕРІ Robotics.nis.edu.kz

МОДУЛЬ 1: КУРС Қ А КІРІСПЕ Ж Ә НЕ LEGO® MINDSTORMS® EV3-МЕН Ж Ұ МЫС ІСТЕУ НЕГІЗДЕРІ 1.1. Робот техникасы курсы на кіріспе: Робот техникасыны ң негіздері, пайдалану салалары, т ү рлері Робот техникасыны ң тарифы ж ә не болаша ғ ы Курс жабды қ тарымен танысу: LEGO® MINDSTORMS® EV3 Education жена ғ ы EV3 модулі Роботты ң негізгі ү лгісін құ растыру Моторлар ж ә не датчик тер EV3 модуліні ң интерфейсі Ба ғ дарламалау дегеніміз не? EV3-ді ң ба ғ дарламасы LEGO® Digital Designer ба ғ дарламасында работы ң негізгі ү лгісін модельдеу: 1 б ө лім LEGO® Digital Designer ба ғ дарламасында работы ң негізгі ү лгісін модельдеу: 2 б ө лім. 2

1.2. Робот техникасыны ң тарифы ж ә не болаша ғ ы. 3

4 Робот техникасыны ң тарифы Б.з.д. 4 ғ асыр Аристотель «Органон» логикалы қ жена ғ ы Архимед Механика туралы е ң бегі Б.з.д. 3 ғ асыр Ктесибиус (грек ө нертап қ ышы ж ә не физигі) Су са ғ ат Б.з.д. 3 ғ асыр

Робот техникасыны ң тарифы 1464 ж. Леонардо да Винчи 12 жасында адам т ә різді бірнеше қ имел ужасау ғ а м ү мкіндігі бар гуманоид автомалтыны ң жбасын құ р ғ ан болалтын ж. Чарльз Бэббидж анналитикалы қ машины құ растырды. Б ұ л жаба ғ а қ атыс қ ан Ада Ловелас е ң бірінші компьютерлік программист болып есептеледі.

Робот техникасыны ң тарифы 1921 ж. – Rossums Universal Robots (R.U.R.) – Россумны ң Ә мбебап робот тары пайда болды. Б ұ л Карел Чапекты ң чех тіліндегі фантастика туындысы. Аталмыш туынды а ғ ылшын тіліне «робот» ұғ ымын енгізді. 6

Робот техникасыны ң тарифы 1940 ж. А. Азимов робот ж ә не оны ң бала ғ а ә сері туралы ша ғ ын әң гімелер жажды. А.Азимовты ң робототехника ғ а қ ос қ ан ма ң езды ү лесіні ң бірі «Роботтарды ң 3 за ң ы»: 1. Робот адамды жара қ алтай алмайды немесе елемеу ар қ были адамны ң жара қ аттануына жол бермейді. 2. Бас қ аларын қ оспа ғ хонда, б ұ йры қ тар Бірінші за ңғ а қ арама- қ айшы келмеген жа ғ да-да, Робот адамны ң берген барлы қ б ұ йры қ тарын ты ң дауны тиіс. 3. Робот ө з ө мірін Бірінші ж ә не Екінші за ңғ а қ арама- қ айшы келмеген жа ғ да-да ғ анна са қ тауы тиіс. «Мен, Робот» кітабыны ң ал ғ аш қ ы басбылимыны ң м ұқ басы 7

Робот техникасыны ң тарифы 1949 ж. Уильям Грей Уолтер «Тасба қ а» деп аталалтын ал ғ аш қ ы автономды роботы н құ растырды. Роботты ң т ү рі мен баяу қ оз ғ алуына байланысты оны «Тасба қ а» деп атады. 8

Робот техникасыны ң тарифы 1970 ж. Бай қ о ң ыр айла ғ ынан Айды ң топора ғ ын зерттеу ма қ салтында ұ шырыл ғ ан Луноход 1. Бас қ а ғ аламшарда ж ә не жерсерігінде ал ғ аш рет қ аши қ ты қ тан бас қ арыл ғ ан робот. 9

Робот техникасыны ң тарифы ж. Honda робот техникасында ғ ы зерттеу ба ғ дарламаларын баста ты ж. Honda ал ғ аш қ ы Р3 гуманоид роботы н ұ сынды ж. Honda ASIMO гуманоид- роботы н ұ сынды.

Робот техникасыны ң тарифы 2005 ж. Ж ү ргізушісіз автомобильдерге ареал ғ ан DARPA Grand Challenge жарысында «Стенли» аты Стенфорд университетіні ң автомобиль- роботы же ң іске жетті ж. Festo компаниясыны ң «А қ дылды құ с» – қ анналтын қ а ғ алтын ал ғ аш қ ы автономды робот құ сы.

Видео 1.1 (Робот техникасыны ң музейі) 12

Роботты ө ндіруші компаниялар 13 IROBOT компаниясыны ң робот тары, irobot.com:irobot.com Roomba 980 ша ң сор ғ ыш роботы Ә скери ж ә не полиция операцияларына ареал ғ ан далалы қ роботтар

Роботты ө ндіруші белгілі компаниялар Boston Dynamics ( компаниясымен сажал ғ ан аллоды ңғ ы қ атарлы екі тар (Big Dog, Petman) 14 Boston Dynamics компаниясыны ң робот тары, bostondynamics.com:bostondynamics.com Big Dog т ө рт ая қ ты роботыPetman екі ая қ ты роботы

Ө ндірістік робот-манипуляторларды ө ндіруші компаниялар 15 KUKA Robotics компаниясыны ң робот тары, kuka-robotics.com:kuka-robotics.com KR 600 FORTEC 420 кг дейінгі ж ү ктерді к ө тире алалтын робот Медициналы қ роботтар

О қ у ғ а ареал ғ ан роботтарды ө ндіруші компаниялар 16 education.lego.com vexrobotics.com makeblock.com

Микроконтроллерді ө ндіруші компаниялар 17 raspberrypi.org beagleboard.org arduino.cc

Егерде робот ужаса ғ ыныз келсе сізге ә р т ү рді электронды б ө ліктер қ ажет болады. Сіз оларды к ө рсетілген сайт тартан таба аласыз: digikey.com digikey.com mouser.com mouser.com newark.com newark.com compel.ru compel.ru Б ұ л компаниялар электронды б ө ліктерді ң супермаркеті болып табылады. Олар операциялы қ к ү шейткіштер, резисторлар, қ уат к ө зі, коннекторлар, кабель дер ж ә не т.б. б ө лшектерді сатаны. Робот техника сына ареал ғ ан электронды құ рамдас б ө ліктерді ң сатушылары 18

Интеграллоды сызбаларды ң ө ндірушілері Интеграллоды схема (микросхема) – б ұ л к ө птеген радиэлектронды элементтерді ң ө зара конструктивті ж ә не электрлі байланыс қ ан миниатюралы қ электронды құ рыл ғ ы. 19 Интеграллоды сызбаларды ө ндіруші компаниялар: Analog Devices, analog.com.analog.com Texas Instruments, ti.com.ti.com Linear Technology, linear.com.linear.com Fairchild Semiconductors, fairchildsemi.com.fairchildsemi.com

Роботтар ғ а ареал ғ ан моторола Моторларды ң т ү рлері: Щеткасыз; т ұ ра қ ты такты щеткалы моторола; қ адамды қ моторола и т.д. Жо ғ ары запалы моторолады ң ө ндірушілері:

Интернеттегі робот техникасыны ң жа ң алы қ тары Wired Magazine, IEEE Spectrum, Science Daily News, Engadget, Myrobot.ru, MIT News, Robohub, RoboGeek, 21

22