Сам.В.М.И Ветеринартя диагностика сива озиқ-овқат хавфсизлиги факултитети Ветеринартя.санитартя экспертизами йўналищи 3-посқич 306-гурух талабаси Хабибуллаев Сохибжон Мавзу: Сил касаллигида қоралом гўштини В.С.Э Илмий рахбар: Ибрагимов Ф.Б

Сил - Туберкулосис Бу касаллик билан барча қ шило қ хўжалиги, ёввойи ҳ айвонлар, паранджалар ва одамлар касалланади. Сил касаллиги ҳ ар хил орган лорда касаллик учун ма ҳ сусс бўлган тугунчалар, яъни туберкулинлар пайдо бўлищи ва бу тугунчалорда творогсимон ма ҳ сулотни турланищи ва о ҳ акланищи билан ҳ арактерланади. Қ ўз ғ атувчиси - Мусобактериум туберкулосис - аэроб, ҳ аракатсиз, камгина букулган таё қ чамсимон узунлиги 1,5-5,5 мкм булган микроб, қ оби қ ва капсула ҳ осел қ илмайди. Хар хил физик факторларт паст, ю қ ори температура ларга чидамли. Касаллик микроблар 60 о да 1 соат, 70 о да - 10 минут да, 100 о да шуй ва қ туда ўлади. Химиявий факторлар кислота ва иж қ орларга ҳ ам чидамли бўлиб 5% ли калий ва натрий иж қ ори эритмаси таъсирида 2,5-3 соатуда ўлади. Табиатуда сил қ ўз ғ атувчисини 3 типи мавжуд. одам типи ( ҳ уманус) қ оралом типи (повинус) паранджа типи (овинус) деб юритвлади.

Сўйиждан олдин диагноз қ ўйиж Гўшт ижлаб чи қ артш корхоналартдасил касаллигига сўйиждан олдин диагноз қ ўйиж анна қ ийин ва масулиятли були айрис холл орда диагноз нотў ғ ри бўлищи хам мамкин, чуньки сил касаллигини клиник белгилапи ўзига хос Бўлмайди ани кўпгина касалликлар клиника сига ўхшаш булади лекин айрис халатлорда сил касаллигини клиник белгилартга қ араб диагноз қ ўйиж мамкин. Мисол учун қ ораломда сил касаллигини белгиларт сил жара ҳ ати жойлашган тў қ им а яки орган ларга по ғ ли қ бўлиб турки хилдаги клиник белгилар юзага келади. Нафас олиж органларт силида қ ораломлорда қ уру қ ютал қ ораломлар сову қ хаводан, чанг бинолорда на фасоль ганда юзага клиже,бурун тешеклартдан йирингли шелли қ сую қ лигининг чи қ ищи,анфас олижнинг қ ийинлашищи, ижтар ҳ а ю қ лиги,ори қ лиги етипорга олиж керак.

Ичаклорда сил тугунчаларт буладиган бўлса санчик,ич фетиж,ахлати билан шилимши қ яки йирингли суйу қ ликни ажралищи кузатвлади. Бундан таш қ арт сут безининг молдинги ва кейинги қ исмлартда хар хил шаклдаги қ ати қ ўсимталар ва лимфа тугунлартнинг йириклашищи халатларт кузатвлади.

Ҳайвонларни сўйиждан кейинги диагноз Орган ва тў қ им аларни туберкулёз (сил) билан жара ҳ атланищи 2 хил яъни; продуктов яки экссудатов форма лорда кечади. Касалликларни продуктов формами қ уйидагилар билан ҳ арактерланади: яъни орган ва тў қ им алорда тугунчалар яки туберкулалар ҳ осел бўлади. Тугунларни ҳ осел бўлищида, пошида ярим ялтиро қ бўлиб, кейинчалик қ ати қ лошади. яъни тугунлорда жараённи о ҳ ирина пориб творогсимон масса тўпланади ва о ҳ акланиж сидор бўлади. Касалликни бу формами ветеринартя экспертизами ну қ таи назардан унчалик хавфли эмас чуньки бу формата сил микробларт гўштуда оз бўлади. Сил касаллиги эксудатив формамида, сил микробларт билан зарарланган орган яки тў қ им алорда тугунчалар ҳ осел бўлмасдан, у жойлорда ярим сую қ фибрин ли экссудат ва лимфоцит ҳ ужайраларт йи ғ влади. Тў қ им аларнинг орали ғ ига йи ғ илган экссудат-лимфоцитлар билан биргаликда оч -сарт қ бўт қ ага айланади. Оч- сарт қ бўт қ а баъзан о ҳ аклашиб ғ илофни ичига ўралади. Баъзи ҳ доллара қ ую қ лашиб йиринга ўхшаб қ оладьи. Касалликни экссудатов формата ўтищи анна хавфли бўлиб, бу формата касаллик микробларт гўштга ва қ хонда ҳ ам кўп учрайди.

Сил касалини пош қ а ўхшаш касалликлордан фар қ лаш (дифференциал диагностика) Сил касаллигида ҳ айвонларни сўйилганидан кейинги потологанатомик ўзгартшларт, бир неча касалликларга ўхшаш бўлади. 1. Актиномикозда шижлар кесиб кўрилганда кўпгина ўчо қ лорда чўзилувчан йиринг тўплангани кўринади. Бу ўчо қ чалорда творогсимон бўт қ а бўлмайди. Шу билан биргаликда актиномикозда атроф линфа тугунларт зарарланмайди. 2. Паратуберкулёзда мускул оралартда каптар сухуми катталигида шижлар бўлади. Лекин бу тугунчалар кесиб кўрилганда исида кўкимтир-сар ғ иж йиринг бўлиб, силда хундай бўлмайди, яки сосна ичаклорда ясли ғ ланиж жараёни якши ривожланган бўлиб, ичак деворларт қ алинлашиб эл дарахтини пўстло ғ ини эслатади, силда бу ҳ алат бўлмайди. 3. Эхинакоккоз касаллигида ўпка, жиган, тало қ да кўп камера ли эхинококкоз пуфакларт бўлиб, бу пуфаклар кесилганда исидан сую қ лик чи қ ади. Баъзи ҳ алатлорда буйрак, тало қ ва ўпкада майда о ҳ аклашиж тузларт бўлган ўчо қ чаларни кўрищимиз мумкун. Бу касалликда атроф лимфа тугунлартда зарарланижлар кузатилмайди.

Лабаратория шароитида Бактериологик диагноз қ ўйиж Бактериологик текширижда жара ҳ атланган йирингдан яки бўт қ а манбаидан олинган намуналордан сурьма таёрлаб оламиз ва Циль-Нильсин уснулида бўялади. Таёрланган препаратуда сил микробы қ зил ранга бўялади ва у узун донатор таё қ чалар шаклида були,яка яка яки гурух бўлиб жойлошади. Шунинг учун хар доим 5 та сурьмани текшириж керак, ба'зи холл орда 2-3 сурьмани қ араб кўрганда сил микробларт бўлмаслиги хам мамкин.

Циль-Нильсин уснули. Fiksasiyalangan surtmaga maxsus filtr qogozi qoyib, ustiga karbolli Sil fuksini quyiladi. Spirt lampasi alangasida bug paydo bolguncha qizdiriladi va 5-7 minut koprikchada turadi. Filtr qogoz olinib tashlanib, ustiga sulfat kislotasining 3-5 % li eritmasi quyiladi 5-7 sek. Yaxshilab suv bilan yuviladi. Qoshimcha Leffler metilen koki bilan 4-5 min boyaladi. Surtma suv bilan yuvilib, filtr qogozida quritiladi. Mikroskopda sil tayoqchasi qizil rangda ko ʻ rinadi.boshqa mikroorganizmlar ko ʻ kimtir rangda boladi.

Сил касаллиги билан касалланган Қ ораломларнинг гўштини ветеринартя санитартя экспертизами жихатидан бахолаш Унчалик даражада сем из бўлмаган,ориқ тана гўтини текширижда очки органлартда яки лимфа тугунлартнинг бирида сил тугунчалартнинг жараҳати аниқланса,бандан ташқарт,очки органлартда силнинг генерализли формами аниқланса, сем из тана гўшти хам этипорга олинмасдан,техник утилизатсия килинади. Юқори ва ўрта сем изликга его бўлган тана гўштини текширижда очки органларнинг бирортасида,лимфа тугунларт яки пошқа тўқим алартда сил жараҳати аниқланса,бу вақтуда хама очки органларт ва тана гўшти қайнатилижга юпорвлади ва бу махсулотлордан фақатгина консервы махсулотларт таёрланади. Фақат очки органларт яки ташқи лимфа тугунларт сил билан жараҳатланган бўлса техник утилизатсия килинади яки юқотвлади. Бордию фақатгина плевра ва қорин мускулларт сил билан жараҳатланган бўлса,бу вақтуда жараҳатланган жойларт тозаланиб техник утилизатсия килинади ва қолган гўштудан консервы тайёрланади. Сил билан касалланган мдолларан олинган терилар иса родий усулда тузланиб,тўхтовсиз қайта ижлашга жўнатвлади.

Этипорингиз учун рахмат