Тақырыбы: «Үшбұрыштың тамаша нүктелері» Атырау қаласы 35 Хамит Ерғалиев атындағы мектеп-гимназиясының математика пән мұғалімі: Нұрғалиева Дариға

Білімділік: Үшбұрыштың тамаша нүктелері денег не, орал қалай аталлоды денег сұрақтарға жауап алу, оралдың ортақ қасиеттері мен айырмашылығын білуге үйрету. Дамытушылық: Үшбұрыштың тамаша нүктелерін пайдаланып есептер шығаруға дағдысын жетілдіру, сызбаларды дәл, нақты, анық етіп салуға үйрету. Тәрбиелік: Оқушыларды өзара бір-біріне көмек берегу үйрету және адамгершілікке тәрбиелеу.

Аңыз: Бұл оқиға арте заманда болған. Бір қалада ақылды Ғалым денег данышпан мен оның сөзін қызғанып көре алмайтын Асан денег қатыгез адам өмір сүреді. Асан данышпан Ғалымға жауап бере алмайтындай бір сұрақ ойлап тапқысы келеді. Ол үшін ол шалғынға барып, көбелек ұстап аллоды да, оны алақанның ортасына саллоды. Асан данышпаннан сұрағысы келеді: «Менің қолымдағы көбелек тірі ме әлі өлі ме», – деп. Егер ол өлі одессе, мен алақанымды ашам да, көбелек ұшып кетеді, алигер тірі одессе, мен алақанымды қатты қысамын, көбелек өліп қаллоды. Асан көбелекті ұстап алып, Ғалымға келеді: «Менің қолымда көбелек өлі ме, тірі ме?» – деп сұрайды. Сонда данышпан Ғалым былой деді: «Барлығы сенің қолыңда».Иә, өмірде кей кездерде келеңсіз оқиғалар болады, ештеңе істегің келмейді. Онда данышпанның сөзін ейске алыңыз Барлығы сенің қолыңда. Осы сөз бүгінгі сабағымыздың ұраны болсын.

Түзеуге түсірілген перпендикуляр АН-кесіндісі. а-түзеуінен тысқары жатқан А нүктесі арқылы жүргізілген перпендикуляр. А а, АН а

Үшбұрыштың төбесін оған қарсы жатқан қабырғасының ортасымен қосатын кесіндіні оның медианасы деп атайды. СК = КВ Үшбұрытың медианасы АК – Үшбұрыштың медианасы

Медиана-бұл өткір көзді мешін.үшбұрыштың қарсы қабырғаның ортасындағы нүктеге, отырған төбесінен дәл секіреді. Үшбұрыштың медианасы

Үшбұрыш бұрышының биссиктрисасының қарсы қабырғаға дейінгі кесіндісі, оның осы бұрышының биссектрисасы деп аталлоды. Үшбұрыштың биссектрисасы АА1 –Үшбұрыштың биссектрисасы АСА = ВАА

Үшбұрыштың биссектрисасы Биссектриса – ол тышқан. Үшбұрыш бұрыштарымен жүгіріп оралды қақ бөледі.

Үшбұрыштың төбесінен қарсы жатқан қабырғаны қамтитын түзуге түсірілген перпендикуляр кесіндіні оның биіктігі деп атайды. Үшбұрыштың биіктігі АН –Үшбұрыштың биіктігі АН СВ

Үшбұрыштың медианасы Үш медианасы бір нүктеде қиылысады, қиылысу нүктесі үшбұрыштың ауырлық центрі болады; Үшбұрыштың медианасы Үшбұрыштың үш медианасы бір нүктеде қиылысады және осы нүкте арқылы медианалар, төбе нүктесінен бастап 2:1 қатынасында бөлінеді.

Кесіндінің ортасы арқылы оған перпендикуляр өтетін түзуді кесіндіге орта перпендикуляр түзу дейміз. A B C O Үшбұрыштың орта перпендикуляры

Үшбұрыштың қабырғаларына жүргізілген үш орта перпендикуляра бір нүктеде қиылысады, ол нүкте сырттай сызылған шеңбердің центрі болады. Үшбұрыштың орта перпендикуляры

Кез келген үшбұрыштың биссектрисасы бір нүктеде қиылысады. Ол нүкте іштей сызылған шеңбердің центрі болады. Үшбұрыштың биссектрисасы E B C F D A O

Үшбұрыштың биіктігі Үш биіктік (немесе оралдың созындылары) бір нүктеде қиылысады, ол нүкте үшбұрыштың орта центрі деп аталлоды.

Үшбұрыштың биіктігі үш биіктік (немесе оралдың созындылары) бір нүктеде қиылысады, ол нүкте үшбұрыштың ортацентрі деп аталлоды

Үшбұрыштың тамаша нүктелері