Жыццёвы шлях Васіль Быкаў нарадзіўся 19 чэрвеня 1924 года ў вёсцы Бычкі Ушацкага раона Віцебскай вобласці ў сялянскай сям'і. З дзяцінства захапляўся маляваннем. Скончыў 8 класаў школы ў вёсцы Кублічы, затем вучыўся на скульптурным аддзяленні Віцебскай мастацкай вучэльні ( ), якое пакінуў з-за админы стыпендый. У чэрвені 1941 года экстэрнам здаў экзамены за 10 клас. Малюнак В. Быкава Мая Радзіма

Васіль Быкаў у час войны Вайна заспела яго на Украіне, дзе он удзельнічаў у абаронных правах. Падчас адступлення ў Белгарадзе он адстаў ад сваёй калоны і быў арыштаваны, Быкава ледзь не расстралялі як нямецкага шпіона. Ваяваў у складзе армейского інжынернага батальона. Узімку гадоў жыў у горадзе Аткарск Саратаўскай вобласці, вучыўся ў чыгуначнай школе.Прызваны ў армію улитку 1942 года. Восенню 1943 года прысвоена звание младшего лейтенанта. Удзельнічаў у баях за Крывы Рог, Александрыю, Знаменка. Падчас Кіраваградскай аперацыі поранены ў ногу і живот (па памылцы быў запісаны як загінуты). У початку 1944 гады три месяцы знаходзіўся ў шпіталі. Затым удзельнічаў у Ясско- Кішынёўская аперацыі, вызваленні Румыніі. З дзеючай арміяй прайшоў па Балгарыі, Венгрыі, Югаславіі, Аўстриі.

Пра войну ў кнізе ўспамінаў «Доўгая дарога дадому»: «Предчувствую сакраментальный вопрос про страх: боялся ли? Конечно, боялся, а, может, порой и трусил. Но страхов на войне много, и они все разные. Страх перед немцами что могли взять в плен, застрелить; страх из-за огня, особенно артиллерийского или бомбежек. Если взрыв рядом, так, кажется, тело само, без участия разума, готово разорваться на куски от диких мук. Но был же и страх, который шел из-за спины от начальства, всех тех карательных органов, которых в войну было не меньше, чем в мирное время. Даже больше.»

Васіль Быкаў

Творчы шлях Васіля Быкава Ранняя творчасць Быкава ставіцца да гг. Аповяд Смерць человека зяўляеццапершымдворамўтворчим шляху пісьменніка. Пісьменнік казаў: Свет распасціраецца не далей, чим дастае погляди сяжка параненага, які ляжыць на зямлі солдата. Спочатку гэта высокая лесная трава, кусты папараці, галіны малады алешины над галавой. Потым, калі он рушыць да дарогі, ўбачыць страшные следы нядаўняга бою. Такім чинам, войны ў гитым аповедзе роўна столькі, колькі месціць, нясе ў сабе гиты чалавек. Потым зяўляются такія твори, як «Абознік», «Страта» (1956), «Чацвёртая няўдача» (1962), ў якіх аўтар показывает засваенне человекам жыцця паблізу пастаяннай смяротнай небяспекі і сумленнае выкананне ім сваіх абавязкаў.

Вядомасць Васіля Быкава У 1962 годзе ў часопісе «Дружба народаў» былі апублікаваныя три аповесці «Жураўліны крык» (1959), «Франтавая сторонка», «Здрада» (1960). Аповесць «Трэцяя ракета» (1961) принесла пачаткоўцу пісьменніку широкую вядомасць і была ўдастоена рэспубліканскай прэміі імя Якуба Коласа. Да дадзенага этапу таксама належать і аповесці «Альпійская балада» і «Пастка» (1964), "Мёртвым не баліць" (1966), «Атака з ходу» (1968), «Круглянскі мост» (1969) і інш.

Творчы шлях Васіля Быкава Другі этап творчасці, які прынёс Быкаву афіцыйнае прызнанне і сусветную вядомасць, пачынаецца з 70-х гг. У гиты час былі напісаны аповесці «Сотнікаў" (1970), «Абеліск» (1972), "Дажыць да світання" (1973), «Воўчая зграя» (1975), «Яго батальон» (1976), «Пайсці і не вярнуцца »(1978). Асаблівую актуальнасць і глыбіню гитым дворам надавала тое, што падзеі войны паўставалі часцей за ўсё як успамін што засталіся ў живых персанажаў. Зварот да памяці герояў як бы пашырала мастацкае простору аповесцяў. Сюжэтнае час, сціснутае да некалькіх дзон, а часам і гадзін, дапаўнялася - па псіхалогіі успамінаў - падзеямі ўжо ўсяго жыцця дзеючых особ. У аповесці «Знак бяды» пісьменнік пашырае гарызонты свайго творчага пошуку, мастацка даследуючы новые пласты народнага жыцця. У 1986 годзе за гиты твор Быкаў атримаў Ленінскую прэмію. Адным з перших, кто адгукнуўся на з'яўленне «Знака бяды» быў Г. Бакланаў, доклад на які адзначыў, што «ни в одном из его (Быкова) прежних вещей не был так естественно передан простой ход жизни».

Іншыя твори Васіля Быкава Ход канём (1960) - зборнік Здрада (1961) - аповесць На сцяжыне жыцця (1958), Эстафета (1959) Франтавая сторонка (1960) Альпійская балада (1963) - аповесць Пастка (1962) - аповесць Мёртвым не баліць (1965) - аповесць Сваякі (1966) Праклятая вышыня (1968) - аповесць Круглянскі мост (1968) - аповесць Абеліск (1971) - аповесць Ваўчыная зграя (1974) - аповесць Яго батальон (1975) - аповесць Пайсці і не вярнуцца (1978) - аповесць Знак бяды (1982) - аповесць Кар'ер (1986) - раман Аблава (1986) - аповесць У тумане (1987) - аповесць Сцюжа (1991) - аповесць Пакахай мяне, салдацік (1996 г.) - аповесць Афганец (Гадзіна шакалаў) (1998) - аповесць

Творчасць Васіля Быкава у культуры Кіна- і тэлефільмы: "Трэцяя ракета" (1963) - па аднайменнай аповесці «Альпійская балада» (1966) - па аднайменнай аповесці «Пастка» (1966) - па аднайменнай аповесці «Доўгія вёрсты войны» (1975), 3 серыі - «Жураўліны крык», «Праклятая вышыня», «На ўсходзе солнца» «Дажыць да світання", (1975) - па аднайменнай аповесці «Воўчая зграя» (1975) - па аднайменнай аповесці «Абеліск» (1976) - па аднайменнай аповесці «Узыходжанне» (1976) - па аповесці «Сотнікаў» «Фрузы» (1981) - па апавяданні «На сцежцы жыцця» «Знак бяды» (1985) - па аднайменнай аповесці «Круглянскі мост» (1989) - па аднайменнай аповесці «Адна ночь» (1989) - па аднайменным аповядзе «Яго батальон» (1989), 2 серыі - па аднайменнай аповесці «На чорных Лядах" (1995) - па рассказах «На чорных Лядах», «Перад концом» «Асуджаны на войну" (2008) - па аповесці «Пайсці і не вярнуцца"Музычныя твори: Балет «Альпійская балада" (1967, музыка Яўгена Глебава) Опера «Сцежкаю жыцця» (1980, музыка Генрыха Вагнера, па «Воўчай зграі»)

Памяць Імя пісьменніка носясь вуліцы ў Гродне, Беластоку, Ждановічах, Смалявічах. На будынку Віцебскай дзіцячай мастацкай школы 1 (у гитым будынку з 1923 па 1941 гады знаходзілася Віцебскае мастацкае вучылішча, дзе з 1939 па 1940 вучыўся Васіль Быкаў) устаноўлена мемарыяльная доска. У 2014 годзе ў дачным пасёлку Ждановічы-6 адкрыўся Філіял Дзяржаўнага музея гісторыі беларускай літаратуры «Музей- дача Васіля Быкава». У 2007 годзе ў вёсцы Бычкі, на радзіме пісьменніка адкрыўся сядзіба- музей Васіля Быкава.