Қ АЗА Қ СТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ Ж Ә НЕ Ғ ЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Ш.ЕСЕНОВ тында ғ ы КАСПИЙ МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР Ж Ә НЕ ИНЖИНИРИНГ УНИВЕРСИТЕТІ Та қ рыбы: «Сыбайлас жом қ орлы ққ а қ расы іс- қ имел туралы» Қ Р-ны ң За ң ы (11-17 баб) Тексерген: Қ олдасов Берік Дайында ғ ан: Био-17-1 студенттері Бекешова Мадина Абуталіп қ ызы Аяулым Ахмедова Г ү лзия Керимгулыева Айн ұ р Ускинбаева К ұ ндыз Ме ң дібаева Айтол қ ын
Қаржилық бақылау шаралаларын жүзиге асуры мақстында осы бабта айқандалған адамдар жеке тұлғалардың мынадай декларацияларын ұсынады. 1) Активтері мен міндеттемелері туралы декларация; 2) Кірістері мен мүлкі туралы декларация.
Активтері мен міндеттемелері туралы декларация на Қ Р- ң Президенттігіне, Қ Р- ң Парламенті мен м ә слихаттарыны ң депутаты ғ ына, ауданды қ ма ң ызы бар қ алаларды ң, кенттерді ң, ауылдарды ң, ауылды қ округтерді ң ә кімдігіне, жергілікті ө зін- ө зі бас қ ару сайланбалы органдарына м ү шелікке кандидаттар мен оларды ң ж ұ байлары кандидат ретінде тіркелгенге дейін ұ сынады. Кірістері мен м ү лік туралы декларация на жауапты мемлекеттік лауазымды ат қ аратын адамдар, мемлекеттік функцияларыды орындау ғ а у ә кілеттік берілген адамдар, лауазымды адамдар, мемлекеттік функцияларды орындау ғ а у ә кілеттік берілген адамдар ғ а те ң естірілген адамдар мен оларды ң ж ұ байлары ұ сынады.
Жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адамдардың, мемлекеттік функцияларыды орындауға уәкілеттік берілген адамдардың, аларға теңестірілген адамдардың, лауазымды адамдардың, көрсетілген функцияларды орындауға уәкілеттік берілген кандидаттар болып табылатын адамдардың өз өкілеттіктерін жеке, топтық және өзге де қызметтік емс мүдилерде пайдалануына әкеп соғуы мүмін әрекеттерді жасауына жол бермеу мақстында: 1) Мемлекеттік функцияларды орындаумен сыйыспайтын қызметті жүзиге асуры; 2) Жақан туыстарының, жұбайлары мен жекжаттарының бірге қызмет істеуіне жол бермеу; 3) Мүліктік және мүліктік емс игіліктер мен артықшылықтар алу немсе табу мақстында, ресми таратылуға жатпайтын қызметтік және өзге де ақпаратты пайдалану; 4) ҚР-ң заңнамасына сәйкес қызметтік өкілеттіліктерін орындауына байланысты сыйлықтар қабылдау бойынша сыбайлас жомқорлыққа қрасы шектеулерді қабылдайды.
Жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адамдарға, мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген және теңестірілген адамдарға: 1) Егер шаруашылық етуші субъектіні басқару немсе басқаруға қатысу ҚР-ң заңдарына сәйкес олардың лауазымдық қызметіне кірмейтін бокса, шаруашылық етуші субъектіні басқаруға өз бетінше қатысуға, мүліктік немсе өзге де игіліктер алу мақстында оздерінің қызметтік өкілеттіктерін құқыққа сыйымсыз пайдалану арқылы уйымдардың немсе жеке тұлғалардың материалдық мүдилерін қанағаттандыруға жәрдемдесу; 2) Ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын ұйымдастырылған бағалы қағаздар нарығында коммерциялық ұйымдардың акцияларын сатып алудың және өткізуді қоспағанда, кәсіпкерлік қызметпен айналысуға; 3) Педагогтік, ғылыми және өзге е шығармашылық қызметті қоспағанда, ақы төленетін басқа да қызметпен айналысуға тыйым салынады.
Жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адамдар, мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген және теңестірілген адамдар, лауазымды адамдар өздерінің жақын туыстары және жұбайы, жекжаттары атқаратын лауазымдарға тікелей бағынысты лауазымдарды атқара алмайды. Егер олар көрсетілген бұзушылық байқалғаннан бастап 3 ай ішінде оны ерікт түрде жоймаса, осындай бағыныстылықты болғызбайтын лауазымға ауысуға тиіс, ал ауысу мүмкін болмағанда осы қызметшілардың біреуі лауазымынан шығарылуға немсе көрсетілген функциялардан өзгедей босатылуға тиіс.
Жауапты мемлекеттік лауазымды ат қ аратын адамдар ғ а, мемлекеттік функцияларды орындау ғ а у ә кілеттік берілген ж ә не те ң естірілген адамдар ғ а, лауазымды адамдар ғ а, егерь м ү дилер қ а қ ты ғ исы орын ал ғ ан бокса, лауазымды қ міндеттерін ж ү зиге асуры ғ а тыйым салынады. Тікелей басшисы немс ұйымның басшисы мүдилер қақтығисын болғызбау және реттеу бойынша мынадай шараларды уақытылы қабылдауға міндетті : Адамдарды лауазымдық міндеттерін шеттетуге, мүдилер қақтығисы туындаған мәселе бойынша лауазымдық міндеттерді орындауға басқа адамға тапсыруға; Лауазым- дық міндетте- рін өзгертуге; Мүдилер қақтығисын жою бойынша өзге де шаралар қабылдауға міндетті.
Кәсіпкерлік субъектілері өз қызметін жүзиге асуры кезінде сыбайлас жомқорлықтың алдын алу жөнінде, оның ішінде сыбайлас жомқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себе п термин жағдайларды азайту бойынша: Сыбайлас жомқорлыққа қрасы мәдениетті қалыптастыру жөніндегі шараларды қабылдау; Адал бәсекелестік қағидаттарын сақтау;Мүдилер қақтығыстарын болғызбау;Іскерлік әдеп нормаларын қабылдау жән сақтау; Сыбайлас жомқорлықтың алдын алу мәселелері бойынша мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен өзара іс-қимел жасау арқылы шаралар қабылдайды.
Сыбайлас жомқорлыққа қрасы іс-қимел туралы ұлттық баяндама – сыбайлас жомқорлықтың халықаралық және ұлттық деңгейлерде таралу жай-күйі мен үдерістерін талдау мен бағалау, сыбайлас жомқорлыққа қрасы саясатты қалыптастыру, іске асуры және жетілдіру жөніндегі ұсыныстар қамтылған құжат. Сыбайлас жомқорлыққа қрасы іс- қимел жөніндегі уәкілетті орган жил сайын Сыбайлас жомқорлыққа қрасы іс-кимел туралы баяндаманы қалыптастырады және оны әрі қарай ҚР-ң Президендіне ұсыну үшін, ҚР-ң заңнамасында белгіленген тәртіппен ҚР-ң үкіметіне енгізеді. Сыбайлас жомқорлыққа қрасы іс-қимел туралы ұлттық баяндаманы дайындау, ҚР-сы Президндіне енгізу және жариялай тәртібін ҚР-ң Президенті бекітеді