Коллаген Кератин альбумин миозин меланин гемоглобин актин казеин Иммуноглобулин Фибриноген гистон глобулин
Саба қ ты ң та қ рыбы: Н ә руаздарды құ рамы (зай, к ү рделі) ж ә не қ ызметі бойынша жіктеу. Н ә руаздарды ң құ рилымды қ де ң гейлері мен құ рилысы. Н ә руаз денатурациясы мен ренатурациясы.
Саба қ ты ң ма қ сайты: Н ә руаздарды оларды ң құ рилымы, құ рамы, ат қ аратын қ ызметтері бойынша жіктеу
Топты қ ж ұ мыс 1 топ. А қ уаздарды ң құ рамы бойынша 2 топ. А қ уаздарды ң құ рилымы бойынша 3 топ. А қ уаздарды ң қ ызметі бойынша
Ба ғ алау критерийлері
А қ уаздар. Қ асиеттері мен қ ызметтері
А қ уаздарды ң қ асиеттері 1. А қ уаздар амфотерлі қ осилыстар, оларда радикалдарына байланысты негіздік ж ә не қ ыш қ ддбылды қ белгілері бар. Қ ыш қ ддбылды қ, негіздік ж ә не бейтарепты қ а қ уаздар ажыратбылады.
Амино қ ыш қ былдар
А қ уаздар қ асиеттері 2. Буферлігі – а қ уаздарды ң Н + қ осипал у ж ә не беру қ асиеті, к ү шті буферлерді ң бірі эритроциттарда ғ ы гемоглобин, қ анны ң рН т ұ ра қ ты де ң гейде ұ стоп т ұ рады.
А қ уаздар қ асиеттері 3. Суда ерігіштігі. Глобулярлы а қ уаз дар суда ериді Фибриллярлы а қ уаздар суда ерімейді
А қ уаздар қ асиеттері 4. Белсенділігі. А қ уаздарды ң химиялы қ ө те белсенді (ферментер) ж ә не химиялы қ белсенді емс т ү рлері болады. 5. Т ұ ра қ тилы ғ ы. Сырт қ ы органы ң ә р т ү рлі за ғ дайларыны ң ә серіне т ұ ра қ ты ж ә не ө те т ұ ра қ сиз т ү рлері болады. Сырт қ ы факторлар (температурный ң ө згеруі, рН, радиация, орта құ румыны ң т ұ здануы) а қ уазды ң құ рилымды қ құ рилысын б ұ за аллоды.
А қ уаздар қ асиеттері 6. Денатурация - сол а қ уаз молекула сына т ә н ү ш ө лшемді құ рилымыны ң же ғ алт у процессі. Денатурацияны ң болуы, а қ уазды ң құ рилымын т ұ ра қ тандыр уши байланыстарды ң ү зілуі себеп. А қ уазды ң ке ң істіктегі конфигурация сыны ң ө згеруі оны ң қ асиеттеріні ң ө згеруіне алып келеді, соны ң салдарынан а қ уазды ң ө зіне т ә н биологиялы қ қ ызметтерді ат қ ара алматы.
А қ уаздар қ асиеттері Денатурация қ айтымды бола аллоды. 7. Денатурациядан кейінгі а қ уазды ң қ ссайта қ алпына колу процессі ренатурация деп аталлоды. Егер а қ уазды ң ке ң істіктегі конфигурация сын қ ссайта қ алпына келтіруге м ү мкін болмаса хонда денатурация кайтымсиз деп аталлоды. 8. А қ уаз молекула сыны ң бірінші реттік құ рилымыны ң б ұ збылуы деградация деп аталлоды.
А қ уазды ң қ ызметтері
1. Құ рилымды қ қ ызметі. Құ рилымды қ а қ уаздар липидтермен бірігіп засушалы қ ж ә не засуша ішілік зар ғ а қ шаланды ң құ рилымды қ негізі болып таббылады.
А қ уазды ң қ ызметтері 1. Құ рилымды қ қ ызметі. А қ уаздар засушадан тыс құ рилымдарды ң т ү зілуіне қ а ты сады, олар шаг, т ү к, сі ң ір, тамырлар қ абыр ғ асыны ң құ романы кіреді. кератин
А қ уазды ң қ ызметтері 1. Құ рилымды қ қ ызметі. А қ уаздар засушадан тыс құ рилымдарды ң т ү зілуіне қ а ты сады, олар шаг, т ү к, сі ң ір, тамырлар қ абыр ғ асыны ң құ романы кіреді. эластин, коллаген
А қ уазды ң қ ызметтері 2. Тасымалдау қ ызметі. Кейбір а қ уаздар ә р т ү рлі затратды қ осип алып ә р т ү рлі ұ полар ғ а, м ү шелерге, а ғ зоны ң немсе засушаны ң бойымен бір орыннан екінші жерге оларды тасымалдай аллоды. Мысалы, қ ан а қ уазы гемоглобин тасымалдайды О 2 и СО 2
А қ уазды ң қ ызметтері 2. Тасымалдау қ ызметі. Кейбір затрат мен ихондарды засушадан сырт қ а ж ә не кері қ рай ө туін қ амтамасиз ететін засуша зар ғ а қ шасыны ң құ рамында арнайы белсенді ж ә не қ ата ң та ң дзамалы ө ткізгішті ж ү зиге асыратын а қ уаздар болады.
А қ уазды ң қ ызметтері 3. Реттеуші қ ызметі. Кейбір а қ уаздар гормхондар болып таббылады. Гормхондар – зат алмасу ғ а қ атысайтын ә р т ү рлі бездерді ң қ ан ғ а б ө ліп ши ғ аратын биологиялы қ белсенді затраты. Инсулин гормоны қ анны ң құ рамында ғ ы қ анты ң м ө лшерін засуша зар ғ а қ шасыны ң глюкоза ү шін ө ткізгіштігін арттыру ар қ илы, гликогенні ң т ү зілуіне себеп болады.
А қ уазды ң қ ызметтері 4. Рецепторлы қ қ ызметі. А қ уаз - рецепторлар – белгілі бір химиялы қ затпен қ отсбыл ғ пппанда ө зіні ң құ рилымын ө згертуге қ абілетті зар ғ а қ ша ғ а ендірілген а қ уаз молекула лары.
А қ уазды ң қ ызметтері 5. Қ ор ғ аныш қ ызмет. А ғ за ғ а б ө тен а қ уаздар мен микроа ғ залар ( анти гендер ) шенген за ғ да-да зауап ретінде оларды бала п залалсиздандыратын арнайы ерекше а қ уаздар – антиденелер пппанда болады.
Функции белков 5. Қ ор ғ аныш қ ызмет. Фибриногеннен пппанда бол ғ ан Фибрин қ ан то қ тату ғ а қ а ты сады.
А қ уазды ң қ ызметтері 6. Қ оз ғ алис қ ызметі. Арнайы жиырбыл ғ ыш а қ уаздар (актин и миозин) засуша мен а ғ зоны ң барлы қ қ оз ғ алис т ү ріне қ а ты сады: қ арепайымдарда ғ ы зал ғ аня қ тарды ң т ү зілуі, кірпікшелерді ң ж ә не талши қ тарды ң қ оз ғ алисы, к ө пзасушалы а ғ зал орда б ұ лши қ еттеріні ң жиырбылуы, ө сімдіктерді ң запыра қ тарыны ң қ оз ғ аллы ж.т.б.
А қ уазды ң қ ызметтері 7. Қ оректік қ ызметі. Б ұ л қ ызметті энергия к ө зі ретінде қ ор ғ а жиналатын резервті а қ уаздар ат қ арады. с ү т казеині ж ұ мырт қ а альбумині Мысалы, гемоглобин дыра ғ пппанда, темір а ғ задан ши ғ арбылмайды, ол ферритин а қ уазбен бірігіп кешенді құ реп а ғ зада са қ таллоды.
А қ уазды ң қ ызметтері 8. Энергетикалы қ қ ызметі. 1 г а қ уаз дыра ғ пппанда 17,6 к Дж энергия б ө лінеді. Алдымен а қ уаздар амино қ ыш қ былдар ғ а дейін, кейін со ңғ ы ө німдерге дейін дырайды: су, К ө мір қ ыш қ был газы, аммиак.
А қ уазды ң қ ызметтері 9. Каталитикалы қ қ ызметі. Глобулярлы а қ уаздарды ң к ө пшілігі – ферментер. Ферменттер - а ғ зада ө тетін реакцияларды жбылдадату ғ а қ абілетті а қ уаздар чтобы. Ферментке қ осилып реакция н ә тижесінде ө згеретін молекулаларды субстрат деп атайды.
А қ уазды ң қ ызметтері 9. Каталитикалы қ қ ызметі. Ферментті ң массы субстраты ң массынан ә лде калай ү клен.Ферментті ң каталитикалы қ амино қ ыш қ былдары бар субстрат қ а қ отсбылатын б ө лігі ферментті ң белсенді ортасы деп аталлоды.
А қ уазды ң қ ызметтері 2Н Н Темір т ұ здарыны ң (катализаторды ң ) қ атысымен мина реакция бінеше эссе жбылдам ж ү реді. К аталаза ферменті 1 сек. 100 мы ң Н молекула ларын дыратады.
А қ уазды ң қ ызметтері Ферменттерді ң к ө пшілігі ж ұ мосты тек белгілі бір за ғ дайларда белсенді болады. Ма ң езды: субстрат пен ферментті ң концентрациясы ж ә не органы ң қ ыш қ ддбылдилы ғ ы мен температурасы.
Үй жұмысы: «Нәруаздарды құрамы (зай, күрделі) және қызметі бойынша жіктеу. Нәруаздардың құрилымдық деңгейлері мен құрилысы. Нәруаз денатурациясы мен ренатурациясы» тақрыбы бойынша мина сілтеме бойынша жұмыстану ұсынддбылды. oty_belki/0-45
Рефлексия «Табысқа жену баспалдағы»