4 Қ аза қ стан-Ресей Медицина Университеті Кардиогенді шок: себептері, механизмдері, патофизиологиялиқ сайтылары Теипов А.А
I. Кіріспе II. Негізгі бөлім A. Кардиогенді шок себептері B. Кардиогенді шок классификациясы; C. Диагностикалиқ критерия лары; D. Кардиогенді шок патогенезі; E. Кардиогенді шок емі III. Қорытынды IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кардиогенді шок дегеніміз а ғ залар мен тіндерді қ аниме қ амтамасиз этуді ң б ұ зылистары ай қ ын білінетін артерияли қ гипотония. Систолали қ қ ллисым 90 мм с/б т ө мен ж ә не диастолали қ қ ллисым 20 мм с/б т ө мен болады. Шеткілік қ анайналимы б ұ зылистарсыны ң белгілері: өң іні ң бозарып к ө геруі, сумы қ терді ң ши ғ уфы, шеткілік веналарды ң солуфы, ала қ ан мен табуны ң сумы қ болуфы, қ анайналимы жылдамды ғ сыны ң т ө мендеуі – ала қ анды немсе тырна қ ты басып босат қ аннан кейінгі а ғ пруды ң ұ за қ ты ғ ы 2 секундтан осады, диурезді ң азаюы – са ғ атина 20 мл-ден аз, есіні ң б ұ зылуфы – тежелуінен кома ғ а дейін.
Б ұ л патологияли қ жа ғ дай, жедел т ү рде миокард инфаркт кезінде дамып, гемодинамияны ң дезорганизациясымен, сана-сезімні ң б ұ зылллисымен, коллапс к ө рінісіндегі ж ү рек жеткіліксіздігімен, олигурия мен болуфы м ү мкін. Қ ан айдауды ат қ ара алмайтын ж ү рек б ұ лши қ етіні ң ұ лпали қ гипоперфузия ж ү йесіні ң жа ғ дайы. Кардиогенді шок
Е ң негізгі себебі болип, жедел миокардит кезіндегі ж ү рек б ұ лши қ етіні ң қ абынуфы. 4 Сепсис кезіндегі миокард жеткіліксіздігі; 4 Эндокардит кезінде жиырыл ғ ан хордалар мен қ а қ па қ шаланды ң айырылуфы; 4 Жедел миокардит; 4 Қ а қ па қ шалар протезсыны ң тромбозы; 4 Ай қ ын білінетін, жедел қ ол қ али қ ж ә не митральді жеткіліксіздік 4 Қ арыншали қ немсе суправентрикулярли аритмия;
Кардиогенді шокты ң негізінде болатындары: 4 Вазоконстрикция; 4 Қ ан секвестрі; 4 Гиповолемия; 4 Қ ан а ғ уфсыны ң баяулауфы; 4 Ұ лпали қ ацидоз; 4 Ұ лпали қ гипоксия;
Кардиогенді сілейме созылмали миокард инфарктімен т ү скен ауруларды ң % кездеседі.Белгілі бір пайизда ол ас қ ын ғ ан «механикали қ » инфаркты ң салдарынан болады. Кардиогенді сілеймені ң бас қ а да ерекше себептері о ң жа қ қ арыншаны ң инфаркты,миокардит ж ә не кардиомиопатия сын тудырады.Кардиогенді шок к ө пшілік жа ғ дайларда миокард некрозсыны ң салдарынан туфындайды
Кардиогенді шок жүректің систолалиқ функцияссының бұзылуфынан,яғни сол жақ қарыншаның 40% зақымдалуфынан туфындайды.Сонымен қатар митральды және аортальды жетіспеушіліктен қанның үлкен қанайналим шеңберіне түспеу нәтижесінен де туфындайды. Қарыншаландың диастолалиқ толуфынан,яғни жүректің тығындалисы (тампонада) нәтижесінен де туфындайды. Коронарли қанайналим жетіспеушілігінен миокард инфаркты аймағында акинезия және периинфаркты аймақта гипокинезия туфындайды.Нәтижесінде сол жақ қарыншаның көлемі ұлғайып,көмір қышқыл газын тұтыну көрсеткіші жеғарылайды
Миокард инфарктсыны ң ас қ ынуфы Кардиогенді шок 1. Ж ү ректі ң қ ан ши ғ арылуфсыны ң т ө мендеуі 2. Қ ан тамырларсыны ң жалпы шеткері кедергілік қ асиеті же ғ арлайды Шеткері қ ан тамырлар тары лады Артерияли қ қ ан қ ллсимы к ү рт т ө мендейді
Коронарогенді(миокард инфаркты кезіндегі) Коронарогенді емс(өкпелік артерияның тромбоэмболиясы,миокардит,жүректің тығындалисы кезінде) Ал Виноградов,Попов бен Смегневтер кардиогенді шоктың мынадай классификация сын ұсынды: салистырмали жеңіл орта ауфырлиқтағы(II сайты) аса ауфыр(III сайты )
1966 жили И.Г.Ганелина,В.Н.Бриккер,Е.И.Вольперт кардиогенді шоктың мынадай классификация сын көрсетті: рефлекторы; аритмиялиқ; шинайы кардиогенді;
· рефлекторы шок - рефлекторы ә сер эту, тамырды ң тонусы мен қ алипты қ ан айналим регуляция сын б ұ зады
· На ғ из кардиогенді шок - б ұ л қ анны ң минуты қ к ө леміні ң азаюына байланысты сол қ арыншаны ң жиырылу функцияссыны ң б ұ зылуфымен болады, А Қ ж ә не периферияли қ қ ан айналим б ұ зылистары
аритмияли қ шок - ж ү рек ритміні ң ө те ауфыр б ұ зылистары
Компенсация сайтысы: жүректің жиырылу күші симпатикалиқ жүйке жүйесі перифериялиқ тамырлардың конструкция сын туфындатады Тері мұздайды, бүйрек артериолаларына қллисым мен фильтрацияны төмендетеді. нәтижесінде нәжістің түзілуі төмендейді
Декомпенсация сайтысы:рефлекторы перифериялиқ вазоконстрикция ацидоз бен капиллярлардағы қллисымның жеғарлауфы нәтижесінен вазодилятацияға ауфысады Стаз туфындайды,қан қллсимы төмендейді (гипотензия), миокард гипоксиясы туфындайды. Сонымен қатар стен тану, нейрондардың дистрофиялиқ өзгерісі туфындайды
бірінші Жүректің алдыңғы өзгерістері екінші Бұлшиқеттерінің жиырылу массы үшінші Организмнің біріншілік стрессорли реакцияссының жүрек зақымдануфына жауабы
Клиникали қ к ө рінісі нау қ асты ң декомпенсация д ә режесіне байланысты. Нау қ асыты ң ж ү ректік декомпенсацияссыны ң клиникали қ к ө рінісі гипотензия мен, тері жабындыларсыны ң сумы қ болуфымен, цианоз бен, ентігумен, есті ң т ұ мандануфы, диурезді ң ө згеруі мен пульсты қ қ ллисымны ң т ө мендеуі мм с.б.,к ө рінеді.
Кардиогенді шок диагностикасы 4 Систолали қ артерияли қ қ ллисымны ң 80 мм. с.б. т ө мендеуі; 4 Пульсты қ қ ллисымны ң 20 мм с.б. т ө мендеуі; 4 ЖЖС минуты на 120 же ғ ары немсе 60 же ғ ары; 4 Микроциркуляцияны ң б ұ зылуфы; 4 Есті ң б ұ зылуфы;
Миокардтың жиырылу қизметін қалпына келтіру; Өмірлік маңизды органдардың қан айналимы мен жүйелік перфузия адекваттылиғын сақтау; Артериялиқ қллисымды жеғарлату; Гиповолемия мен қан айналим бұзылистарына қарсы күресу; Қышқылдық- негіздік жағдайды дұрыстау
Венозды қ қ ан айналимды ке ң ейту ү шін нау қ асты ң ая ғ ын 15° б ұ крыш жасап,к ө теріп горизанталды жат қ изады; к ө ктамыр ішіне 2 мл 0,25% дроперидол енгізеді; мл 5% натрий бикарбонаты ерітіндісін енгізу (к ө ктамыр ішіне); Электрокардиограмманы тіркеу; Қ уфы ққ а Фолле катетрін енгізіледі.
Жүрек аурулары адам үшін аса қауіпті аурулардың бірі болип есептеледі. Бұл кезде жүректен қан шиғарылуфы төмендеп, қан тамырларсының жалпы шеткі кедергілік қасиеті жеғарлап,ағзалардың қандануфы төмендеп олардың функцияссының бұзылуфына әкеледі. Қан тамырлиқ жеткіліксіздігінің нәтижесінде өлімге алип келеді. Сол себептен жүрек ауруларын алдын алу мен емдеу шаралары маңизды болип табылады.
1. Адам физиологиясы.С ә тбаева Х. Қ, Ө тепбергенов А.А,Нілдібаева Ж.Б. Алматы 2008 ж 2. Б.Н.Айтбембет Ішкі а ғ за ауруларсыны ң пропедевтикасы Алматы 2007 ж. 3. Ә.Н ұ рм ұ хан бет ұ ли *Патофизиология* А-2007; 4. Кисманова Г.Н. Жалпы патологияли қ процестер н ұ с қ ауфы.\\ о қ у құ рали ж 5. Web Сайттар: