ФИЗИКАЛЫҚ ЖӘНЕ НЕРВТІ – ПСИХИКАЛЫҚ ДАМУДЫ БАҒАЛАУ Орындаған: Мақсатқызы Гүлмаржан Қайыртаева Жаннұр Топ – 555 ЖМ Тексерген: Аманкулова А.А Астана медицина университеті АҚ Астана медицина университеті АҚ Балалар аурулары 1 кафедрасы Балалар аурулары 1 кафедрасы Астана – 2018 ж,
Жоспар. I. Кіріспе. II. Негізгі бөлім. Баланың физикалық даму көрсеткіштерін жас ерекшеліктеріне байланысты көрсеткіштері. A.Балалардың физикалық және психологиялық – әлеуметтік дамуын өлшеу жиілігі және мерзімдері B.Балалардың өсу эталоны мен қисықтары C.Бүлдіршін жастағы балалардың моторлық дамуы D.Баланы бүлдіршін жастан дамыту мен мектепке дайындау картасы III. Қорытынды. IV. Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе.
Балалар дамуының негізгі көрсеткіштері: дене салмағ ы; бойы/ұ зын- дығы; бас шеңбер і; Психом о- торлық дамуы;
Дене салмағы
Бойы (денесінің ұзындығы).
Бас шеңбері.
БАЛАЛАРДЫҢ ПСИХОМОТОРЛЫҚ ЖӘНЕ АҚЫЛ-ОЙ ДАМУЫ Баланың дамуын бағалау үшін мыналар секілді бірнеше дағдылар түрін бөліп көрсетуге болады: Әлеуметтік – тәрбиешімен жұмыс, тәрбиешінің көмегі мен мақтауын күт у
Балалардың физикалық және психологиялық – әлеуметтік дамуын өлшеу жиілігі және мерзімдері
Физикалық даму көсеткіштерін өлшеу рәсімдері: Амбулаториялық-емхана жағдайларында және стационарларда антропометриялық көрсеткіштерді өлшеуге арналған жиынтық бой өлшеуіштен, өлшеуіш таспадан және балаларға арналған таразыдан тұрады.
0- ден 2 жасқа дейінгі балалардың дене салмағын өлшеу
2 жастан асқан балалардың дене салмағын өлшеу
Дене ұзындығын өлшеу
2 жастан асқан балалардың бойын өлшеу
Баланың бас шеңберін өлшеу
Балалардың өсу эталоны мен қисықтары
Дене салмағының индексі ДСИ = салмақ (кг) / бой (метр)2
Бүлдіршін жастағы балалардың моторлық дамуы
Балалардың моторлық дамуының негізгі кезеңдері
Баланың моторлық дамуы бойынша ДДСҰ стандарттары
Баланы бүлдіршін жастан дамыту мен мектепке дайындау бағдарламасы
6 айдан 12 – айға дейін балалардың даму картасы
1 жастан 1 жас 6 айға дейін балалардың даму картасы
1 жас 6 айдан 2 жасқа дейінгі балалар даму картасы
2 жастан 3 жасқа дейінгі балалардың даму картасы
3 жастан 4 жасқа дейінгі балалардың даму картасы
4 жастан 5 жасқа дейінгі балалардың даму картасы
5 жастан 6 жасқа дейінгі даму картасы
Қорытынды. Баланы ң нерв ж ү йесіні ң қ алыпты дамуы сырт қ ы тітіркендіргіштер барынша ә р алуан бол ғ ан кезде ғ ана м ү мкін болады. Ә сіресе баланы ң ересектермен, е ң алдымен, анасымен, бас қ а балалармен қ арым- қ атынасыны ң ма ң ызы зор. Ерте жастан о қ ытуды ойда ғ ыдай іске асыру ү шін қ ажетті жа ң а білімді бала ба қ ылау, зерттеу, ата-анасымен, балалармен қ арым- қ атынас жасау ж ә не т.б. ар қ ылы алады, баланы ң анасына осылай бауыр басуы, оларды ң ө зара ж ә не т ұ ра қ ты қ арым- қ атынас жасауы тек емшек с ү тін емуді ң баланы ң толы ққ анды ж ү йке-психологиялы қ даму факторларыны ң бірі ретіндегі ма ң ыздылы ғ ын та ғ ы бір рет атап к ө рсетеді. Балаларды ерте жастан дамыту бойынша отбасылар ғ а берілетін ұ сынымдар балаларды ң т ә рбиесімен байланысты на қ ты қ иынды қ тарды шешуді ң жолдарын ұ сынады, ата-аналарды ң мінез- құ лы қ тарына ә серін тигізеді ж ә не ата-аналарды ң медициналы қ мекемелерге баруын ба ғ алау қ абілеттерін арттырады.
Пайдаланған әдебиеттер. Grantham McGregor S et al., and the International Child development Steering Group (2007). Developmental potential in the first 5 years for children in developing countries. Lancet, 369: ДДС Ұ /ЮНИСЕФ-ті ң «Баланы дамуыту ғ а қ ам қ орлы қ » материалдар пакеті: Қ атысушы ғ а арнал ғ ан о қ у құ ралы – Ке ң естер карточкалары – Модераторды ң жазбалары – Клиникалы қ т ә жірибе бой-ынша басшылы қ – Мониторинг ж ү ргізу ж ә не ба ғ алау ж ү йесі – Плакат –курсты қ материалдары, таныстырылымдары, шолулары ж ә не бейнежазбалары бар CD-ROM, Моториканы ң жалпы дамуыны ң негізгі алты кезе ң іне арнал ғ ан жетістіктер торлары/ ДДС Ұ Ө су эталондарын к ө пшо ғ ырлы зерттеу тобы. Actapaediatrica, 2006; Қ осымша 450: ДДС Ұ Ө су эталондарын к ө пшо ғ ырлы зерттеуі аясында тама қ ты ң р ө ліне талдау/ ДДС Ұ Ө су эта- лондарын к ө пшо ғ ырлы зерттеу тобы. Actapaediatrica, 2006; Қ осымша 450:27– ДДС Ұ Ө су эталондарын к ө пшо ғ ырлы зерттеуіндегі емшек емізу м ә селесі/ ДДС Ұ ө су эталонда- рын к ө пшо ғ ырлы зерттеу тобы. Actapaediatrica, 2006; Қ осымша 450:16– ДДС Ұ Ө су эталондарын к ө пшо ғ ырлы зерттеуіндегі қ алыптасу ж ә не іріктеуді ң негізгі белгілері/ ДДС Ұ Ө су эталондарын к ө пшо ғ ырлы зерттеу тобы. Actapaediatrica, 2006; Қ осымша 450:7-15.