Zigmund Freyd hayoti va ijodi. Psixoanaliz ta'limoti. Prof. IBODULLAYEV Zarifboy Rajapovich

Zigmund Freyd qayerda tugilgan? Freyd Avstriya imperiyasiga qarashli Frayburg shahrida yil 6-mayda dunyoga kelgan. © Z. Ibodullayev ©

Frayburg © Z. Ibodullayev ©

Vena

Z. Freydning bolalik davri Z.Freyd kop bolalik oilada dunyoga kelgan. U ota nimjon bolib osgan. Uning otasi jun sotib farzandlarini boqqan. Freydlar oilasi 1860-yil Venaga kochib otishadi. © Z. Ibodullayev ©

Z. Freydning osmirlik davri Freyd osmirlik davridanoq xayolparast va shuhratparast bolgan. Ota-onasi ogir xarakterli Zigmunddan aziyat chekishsa-da, uning ta'lim olishi uchun hamma sharoitni yaratishga harakat qilishgan. © Z. Ibodullayev ©

Yomon Freyd?! Freydning xarakteri ota ogir bolganligi sababli uning dostlari deyarli bolmagan. Eynshteynga yozgan xatida buni ozi ham tan olgan. Shuning uchun bolsa kerak, u yolgizlikka intilgan. Nevroz – kasallik emas, balki xulq- atvorning patologik bir korinishidir, degan edi Freyd. © Z. Ibodullayev ©

Z.Freydning ijod yoli Huquqshunos yoki filosof? Z.Freyd 17 yoshida gimnaziyani muvaffaqiyatli tugatib, mashhur Vena universitetining meditsina fakultetiga oqishga kiradi. © Z. Ibodullayev ©

Fiziologiya instituti yy – fiziologiya institutida Ernst Bryukk qol ostida ishlaydi va orqa miyaning fiziologiyasi bilan qiziqadi. © Z. Ibodullayev ©

Uylanish kerak! 1882-yil 21 yashar Marta Verneyga uylanadi. U ham kambagal oiladan edi. Doimiy janjallar, iqtisodiy qiyinchiliklar. Freyd oilani boqish uchun ilmiy ishni tashlab, nevropatolog bolib ishlay boshlaydi, gazetalarga e'lon beradi: Asab kasalliklarini davolayman! © Z. Ibodullayev ©

Emma fon N. – bu nevropatolog mening ahvolimni faqat ogirlashtirayapti? 1896-yil... Psixogen sefalgiya bilan Freydda davolanib yurgan ushbu bemor uning davolash usullaridan qattiq shikoyat qiladi. Freydga ham bemorlarning dardini eshitaverish joniga tekkandi? © Z. Ibodullayev ©

J. Sharkoga murojaat qilish kerak! J.Sharko – nevrozlar Napoleoni! Bir qancha Yevropa qirollarining shaxsiy vrachi. Sharko ham nevrozlarni davolashda gipnoz usulidan foydalanardi. © Z. Ibodullayev ©

Goyani xotinlar beradi, erlar uni amalga oshiradi! Marta: Qachon Sen boshqa erkaklarga oxshab koproq pul ishlab kelasan. Ertadan kechgacha kasal davolasang ham, olib kelgan pulingning barakasi yoq Freyd: E xotin! Sen nimani ham tushunarding. Bu nevrotiklarga soatlab gapirasan, baribir tuzalishmaydi. Ertasi kuni yana hech narsa bolmagandek kozingga loq qilib qarab otirishadi. Breyerning usuli ham yordam bermayapti!

Marta – Freyd rafiqasi Marta: Zigmund! Ustozing Sharko nevrozlar Napoleoni bolsa, sen ayollar Napoleoni bolib qolding! Sen mening Napolenonim bolgin! © Z. Ibodullayev ©

Buyuk dialog! Marta: Sen soatlab gapirma, ularning ozlari soatlab gapiraversin. Sen eshitib otiraver. Marta: Sen soatlab gapirma, ularning ozlari soatlab gapiraversin. Sen eshitib otiraver. Freyd: Sen oylab gapirayapsanmi? Ularning ozlari gapirsa, qanaqa qilib ozlari tuzaladi Freyd: Sen oylab gapirayapsanmi? Ularning ozlari gapirsa, qanaqa qilib ozlari tuzaladi Marta: Hech narsa qilmaydi! Xotin kishi ozi gapirib, ozi tuzalaveradi Marta: Hech narsa qilmaydi! Xotin kishi ozi gapirib, ozi tuzalaveradi © Z.Ibodulayev. ©

Erkak va Ayol – faqat er-xotinmi? Ayollar bizni doimo buyuk ishlarga undaydi, biroq ularni amalga oshirishga doimo xalaqit berishadi. Ayollar bizni doimo buyuk ishlarga undaydi, biroq ularni amalga oshirishga doimo xalaqit berishadi. © Z.Ibodulayev. ©

Bemorlarning dardini eshitaverish jonga tegdi? Davolashning boshqa usulini oylab topishim kerak? Fizioterapiya? Gipnoterapiya? Nega bu usullar kitobda yozilganidek yordam bermayapti? Nima qilsam ekan? © Z.Ibodulayev. ©

Isteriya – ayollar kasali, ularni sozlatish kerak! Sharko: Isteriya - fiziologik jarayonlar - bosh miya - seksual qonimaslik, xulq- atvordagi patologik ozgarishlar? Tugmayotgan ayol – nevroz? Seksual funksiyalar ulugvorligi! Nahotki, shular rost bolsa?! © Z.Ibodulayev. ©

Panseksualizm va mashhurlik Freyd: Isteriya (nevrozning) manbasi – seksual qoniqmaslik! Katarsis – ruhiy poklanish! Nevrozni (isteriyani) davolashning zor usuli topildi! Odamning xulq-avtorini uning ongi emas, balki instinktlari boshqaradi! © Z.Ibodulayev. ©

Z.Freyd – psixologiya otasi! Bolishi mumkin emas?! Kognitiv psixologiya?! Birlamchi va ikkilamchi signal sistemalari?! Eksperimental nevroz?! L.S. Vigotskiy – psixoanaliz psixologiyaning rivojlanishiga faqat tosqinlik qiladi! Yevropada Marksizm ta'limoti?!

Pavlov va Freyd Pavlov: Eksperimental nevrozlar haqida ta'limot yaratilishiga Freydning fikrlari turtki boldi? Qiz - kasal ota – nevroz – olim – ziddiyatlar yechimi; Tormozlanish va qozgalish jarayonlari! Ular uchrashmagan! © Z.Ibodulayev. ©

Psixologiya – bu buyuk falsafa! Z.Freyd: Z.Freyd: Psixologiya falsafa uchun xizmaktor emas; Psixologiya – faqat ongni organuvchi fan ham emas! Ong ongsizlikka boysunadi! © Z.Ibodulayev. ©

Inson ruhiyati modeli © Z.Ibodulayev. ©

Ongsiz jarayonlar Z.Freyd: Z.Freyd: Miya tubida «yashirinib» yotgan psixologik jarayonlar ongsiz jarayonlardir! © Z.Ibodulayev. ©

Ruhiyat modeli Inson ruhiyati 3 ta psixologik tuzilmadan iborat. Bular: Id Ego Super-ego. © Z.Ibodulayev. ©

yoki instinktlar ID yoki instinktlar HIMOYA HIMOYA OVQAT IZLASH OVQAT IZLASH SEKSUAL INSTINKTLAR SEKSUAL INSTINKTLAR © Z.Ibodulayev. ©

Ovqat izlash instinkti

Himoya va ovqat izlash instinkti

Odam Ato va Momo Havo Seksual instinktning paydo bolishi Seksual instinktning paydo bolishi © Z.Ibodulayev. ©

ID nima? «Id» ongda aks etmaydi. «Id» ong ostiga tiqishtirilgan. «Id» qoniqish prinsiplariga asoslanib faoliyat korsatadi. © Z.Ibodulayev. ©

ID nima? Id nega tajovuzkor? Idga - ozodlik! Uning energiyasi kop! © Z.Ibodulayev. ©

Меn yoki Ego Ego va nazorat! Ego: Boshqarishni qolga olish kerak! Ego: Hayot tarzini ozgartirish kerak! Ego: Xulq-atvor – yordamga muhtoj! Ego - himoyaga muhtoj! Ego: Id meni tinch qoysin! © Z.Ibodulayev. ©

Super-men yoki Super-Ego Super-Men – barcha «men»lar yigindisi! Super Men: Jamiyat qonunlari; Din talablari; Axloq prinsiplari. © Z.Ibodulayev. ©

.

Nevroz – seksual qoniqmaslik asoratimi? Idning istaklari bajarilsa, ziddiyatlar yechim topadi, nevroz belgilari chekinadi! Qoniqishning boshqa yollari bormi? Sublimatsiya (Evrilish) nima? © Z.Ibodulayev. ©

Psixoanalitik qanday davolaydi? Psixoanaliz usuli katarsisga, ya'ni ruhiy poklanish usuliga asoslangan? Psixoanalitik bilan yolgiz qolgan mijoz ozini erkin qoyib, kozlarini yarim yumgan holda bemalol joylashib oladi va xayoliga kelgan ma'nili va bema'ni fikrlarni psixoanalitikka sozlab beradi.

Zigmund Freyd nimadan olgan? Z.Freyd 1923-yil ogiz boshligi rakidan operatsiya boladi yil 23- sentabrda olishni afzal koradi. Evtanaziya!

Freyddan keyingi psixoanaliz Z.Freydning safdoshlari va shogirdlari: Alfred Adler – individual psixologiya ta'limoti asoschisi. Alfred Adler – individual psixologiya ta'limoti asoschisi. Karl Gustav Yung – analitik psixologiya asoschisi. Karl Gustav Yung – analitik psixologiya asoschisi. © Z.Ibodulayev. ©

Neofreydizm 20-asrning 30-chi yillari paydo boldi © Z.Ibodulayev. ©

К.Хоrni talimoti K. Xorni: odamlar 3 toifaga bolinadi: Odamlarga intiluvchilar; Odamlardan yiroqlashuvchilar; Odamlarga qarshi turuvchilar. © Z.Ibodulayev. ©

К.Хоrni talimoti (davomi) 3 xil nevrotik shaxs qanday shakllanadi: 1) itoatkor, qanday bolmasin birovning muhabbatini va e'tiborini qozonishni istovchi; 2) ojar, odamlardan va jamiyatdan yiroqlashishga intiluvchi; 3) davlatparast va odamlar ustidan hukmronlikka intiluvchi.

К. Хоrni nevroz haqida: K.Xorni: nevroz kurtaklari bola tugilgandan keyingi xavotirdan boshlanadi va unga dushman bolgan adovatli dunyo bilan kurashish natijasida davom etadi. Buning natijasida yuqorida qayd qilingan uchta himoya strategiyasi ishlab chiqiladi. © Z.Ibodulayev. ©

ХULОSА Psixoanaliz falsafiy fan! Barcha tibbiy va ijtimoiy fanlarni psixoanalizsiz tasavvur qilish qiyin! Bular nevrologiya, psixiatriya, psixologiya, seksologiya, falsafa, etika, estetika va shu kabilardir.

Himoyaning bugungi korinishi Ilm keyin paydo bolgan, u ham Idni, togrirogi seksual instinktlarni qoniqtirish uchun yaratilgan!

ХОТIМА Freyd bolmaganda uni oylab topish kerak bolardi!

Oqish uchun zarur kitoblar © Z.Ibodulayev. ©

Маruza muallifi Zarifboy Ibodullayev – tibbiyot fanlari doktori, professor. Toshkent tibbiyot akademiyasida ishlaydi. Olim 150 dan oshiq ilmiy asarlar muallifi. Uning Asab kasalliklari va Tibbiyot psixologiyasi darsliklari Yilning eng yaxshi darsligi sovriniga sazovor bolgan. Uning yirik asarlari Nevrologiya. Umumiy amaliyot vrachlari uchun, Epilepsiya va epileptik sindromlar, 1998 yildan Psixoanaliz ta'limotini tibbiyot institutlarida oqitib boshlagan. Bugungi kunda olim Ozbekistonda Tibbiy psixologiya va psixosomatik tibbiyotni rivojlantirish ustida ish olib bormoqda.