Саба қ ты ң ма қ саты: Логикалық есептерді, әзіл есептер мен жұмбақ есептерді шешу, топпен жұмыс істеу.

Уа, жарандар, жарандар! Зейін қ ойып бізді біраз ты ң да ң дар Ғ ылымдарды ң ғ ылымы Математика жайында Сайысымызды бастаймыз. Математика ермек емес балалы қ, Математика – к ө регендік даналы қ. Математика құ рметтеуге лайы қ Кел достарым, м ұ ны жа қ сы ұғ айы қ !

Жоспар 1. С ә лемдесу / аты, ұ раны, т ө с белгісі/ 2. Мы қ ты болса ң же ң іп к ө р! 3. «Кім жылдам?» 4. «Сен ма ғ ан, мен са ғ ан» сайысы 5. «Білімдіге – биіктен орын» 6. «Математика ө мірде» атты қ абыр ғ а газеті сайысы. 7. Ә діл қ азылар ғ а с ө з береміз.

1.Квадрат те ң деуді ң аны қ тамасын айтып бер. 2.А ғ аш ү стінде 30 тор ғ ай отыр еді, а ң шы оны ң екеуін атып т ү сірді.Тор ғ айды ң қ аншасы қ алды? 1. С ә лемдесу / аты, ұ раны, т ө с белгісі/ 2.Мы қ ты болса ң же ң іп к ө р! І-топ. 4. Параллелограмм деп қ андай геометриялы қ фигураны айтады? минутты са ғ ат қ а айналдыр. /екеуі қ алды/ / 0,5са ғ ат/ 5.Егер екі кірпішті ң салма ғ ы 8 кг болса, 1,5 кірпішті ң салма ғ ын тап. /6кг/

6. Болат сенбі к ү ні кешкі са ғ ат 9-да ұ йы қ тау ғ а жатты. Ол са ғ атты ң қ о ң ырауын келесі к ү нгі та ң ерте ң гі 10- ғ а қ ойды. Болат са ғ ат шырылда ғ ан ғ а дейін неше са ғ ат ұ йы қ тады. /1 са ғ ат/ 7. Трапецияны ң орта сызы ғ ы неге те ң аралы ғ ында ғ ы сандарды ң қ осындысын бірден тап қ ан о қ ушы, кейіннен ә лемге ә йгілі математик /Карл Гаусс/ 9. Т ү нгі са ғ ат онда жа ң быр жауып т ұ рса, 24 са ғ аттан кейін к ү нні ң жар қ ырап т ұ руы м ү мкін бе? / м ү мкін емес/ 10. Рене Декарт қ ай елді ң математигі / Француз/.

ІІ топ 1. Ал ғ аш қ ы математик ә йел. /С.Ковалевская/ 2 Ү шб ұ рышты ң орта сызы ғ ы неге те ң ?. 3. Геометрия деген с ө з қ ай тілден шы ққ ан, қ андай ма ғ ынаны береді? /Грек/ 4. 8-наурызда екі шешей мен 2 қ ызына, ә жей мен немересіне орамал сый ғ а тартылды. Неше орамал, б ұ л қ алай? /3 орамал. Ә жей, шешей, қ ыз/ 5. Ү ш т ү йе құ с ұ шып келе жатыр. А ң шы оларды ң біреуін атып алды. Оларды ң қ аншасы қ алды? /т ү йе құ с ұ шпайды./

6. 6. Алгебра о қ улы ғ ын қ аза қ тілінде жазып, біра қ баспа ғ а шы ғ арма ғ ан кім? / Қ.Сатпаев/ 7.Барлы қ сандарды ң к ө бейтіндісі к ө п пе, ә лде қ осындысы к ө п пе? / қ осындысы/ 8. Пифагорды ң ту ғ ан жері /Самос аралы/ 9. Қ андай к ө пм ү ше квадрат ү шм ү ше деп аталады? 10. α с ү йір б ұ рышына қ арсы жат қ ан катетті ң гипотенуза ғ а қ атынасы? / с ү йір б ұ рышты ң синусы/

1. «Ж ү з ө гіз есебі» қ алай айтылады? /Пифагор теоремесы/ 2. Миллион деген с ө зді қ аза қ арасына жеткізген а ғ артушы. /1879ж. Ы.Алтынсарин/ 3.«Геометрия» п ә ніні ң негізін салушы. /Евклид/ 4. Квадрат те ң деуді ң қ анша т ү бірі болуы м ү мкін? 5. Т ү йе құ с екі ая ғ ымен т ұ р ғ анда бір п ұ т тартса, бір ая ғ ымен т ұ р ғ анда қ анша тартады? /1п ұ т/ ІІІ топ

6. Алгебра с ө зі қ андай с ө зден шы ққ ан? /» Ә л жебр деген араб с ө зі»/ 7. Ше ң берді ң ү лкен хордасы /диаметр/ 8. Ж ү зден бір б ө лік /процент/ 9. Математика ғ ылымыны ң докторы. Д ү ниеж ү зілік математика конгресінде ғ ылыми баяндама жаса ғ ан т ұңғ ыш қ аза қ. /Т ө леубай Ыдырыс ұ лы Аманов/ класс Алгебра о қ улы ғ ыны ң авторы кім?

Б ұ л сайыста ү ш топ қ а да ә лем халы қ тарыны ң есептері о қ ылады. Қ ай топ жылдам, сол бірінші жауап береді. Ә р д ұ рыс жауап 10 ұ пай. Асып ә сте саспайы қ, Батыл қ адам бастайы қ. Еркі ң ді билер барынша, Жарыста, сір ә қ алыспа. 3. Кім жылдам?

1.Болгар халы қ тарыны ң есебі: Балы қ шы балы қ аулады. « Қ анша балы қ ұ стады ң ?»- деген с ұ ра ққ а «Сегізді ң жартысы, алтауы бассыз ж ә не то ғ ызы құ йры қ сыз»,- деп жауап береді? Балы қ шы қ анша балы қ аула ғ ан? 2.Греция халы қ тарыны ң есебі: Ата қ ты Пифагордан « сені ң әң гіме ң ді ты ң дау ғ а мектебі ң е қ анша адам келеді?» – деп с ұ ра ғ анда Пифагор былай деп жауап береді. «Мені ң жарты о қ ушыларым математиканы, ¼ б ө лігі музыканы,1/7 б ө лігі уа қ ытын ү нсіз ойлану ғ а жібереді, қ ал ғ ан б ө лігі 3 о қ ушы»-деп жауап берген. Неше о қ ушы? 3.Египет есебі Ә рбір 7 адамны ң ә р қ айсысында 7 мысы қ, ә р мысы қ 7 тыш қ аннан, ал ә р тыш қ ан 7 бидай собы ғ ын жояды. Бір бидай собы ғ ында 7 уыс д ә н бар. Тыш қ андардан қ анша уыс бидай д ә нін са қ тап қ алады?

Шешуі: 1. Сегізді ң жартысын алып тастаса ң н ө л, алтыны ң басын алып тастаса ң н ө л, то ғ ызды ң ая ғ ын алып тастаса ң н ө л. Балы қ шы балы қ аула ғ ан жо қ. 2. Шешуі: х/2+х/4+х/7+3= х 14х+7х+4х+84= 28х 3х=84 Х= 28 Жауабы: 28 о қ ушы 3. Шешуі:7*7*7*7*7=16807

4. «Сен ма ғ ан, мен са ғ ан» сайысы. Ә р топ ө здері ү йден бір с ұ ра қ дайындап келеді. С ұ ра қ қ ал ғ ан екі топ қ а қ ойылады. Жауап бере алмаса, ө здері жауап береді. Ә р д ұ рыс жауап 5 ұ пай. 5. «Білімдіге – биіктен орын». Ә р топты ң басшылары келіп, тапсырмалар алады. Дайындалу ғ а 5 минут уа қ ыт беріледі. Олар дайындалып бол ғ анша, топты ң қ ал ғ ан м ү шелері арасында ма қ ал-м ә тел сайысы ұ йымдастырылады. Ма қ ал- м ә телдер тек математикалы қ терминдер туралы болма қ.

1. С ә уледе 6 са қ ина бар оны ң біреуіні ң массасы қ ал ғ андарынан ауыр, бесеуіні ң салма ғ ы бірдей. Таба қ ты таразы ғ а екі рет қ ана ө лшеп, ауыр са қ инаны қ алай аны қ тау ғ а болады? Жауабы: Екі таба ққ а ү штен б ө ліп ө лшейміз, біреуі ауыр бол ғ анды қ тан сол таба қ та ғ ы ү ш са қ инаны ө лшейміз. Екі са қ инаны таба ққ а саламыз, те ң болса, жердегі са қ ина іздеген са қ ина болады. Ә йтпесе қ ай т ө мен тартыл ғ аны болады./ 2. Д ү кендегі б ұ йымны ң ба ғ асы 8 процентке арзандатылды. Бір айда уа қ ыт ө ткеннен кейін та ғ ы да 8 проценке арзандатылды. Ал екінші д ү кенде ал ғ аш қ ы айда бірден 16 процентке арзандатылды. Қ ай д ү кендегі б ұ йым арзан? Жауабы: екінші д ү кендегі арзан, себебі 16 процент 8 процентке қ ара ғ анда ү лкен сан

3. Қ о ң ыр қ алтада 7 жасыл, 4 сары ж ә не 2 қ ызыл шар бар. Қ алтада ғ ы осы шарлардан е ң болма ғ анда : 1) 3 жасыл шар; 2) 2 сары шар; 3) 1 қ ызыл шар алу ү шін, кем дегенде неше шар алу керек? Жауабы: 1) 3 жасыл шар алу ү шін, кем дегенде 9 шар алу керек. Ө йткені жасыл шардан ө зге шарлар саны 4+2 =6. Сонда 6+3=9. 2) 2 сары шар алу ү шін, кем дегенде 11 шар алу керек. Ө йткені сары шардан ө зге шарлар саны 7+2=9. Сонда 9+2=11. 3) 1 қ ызыл шар алу ү шін, кем дегенде 12 шар алу керек. Ө йткені қ ызыл шардан ө зге шарлар саны 7+4=11. Сонда 11+1=12.

6. «Математика ө мірде» атты постер қ ор ғ ау. Ә р топ ө здері математиканы ң ө мірдегі қ олданысы туралы, ма ң ызы туралы постер жасап, қ ор ғ айды. 7. Ә діл қ азылар ғ а с ө з береміз.

Қ орытынды. Білім деген биік шы ң, Ба қ ыт қ а сені жеткізер. Білім деген а қ ылшы ң, Қ иынды қ тан ө ткізер,-деп ү немі білімдері ң ді жетілдіріп, ө те жа қ сы деген ба ғ амен о қ улары ң а тілектеспін.

Сау болыныздар