СӨЖ З. Фрейд; А. Маслоу; К. Юнг; Э.Эриксон; К.Роджерс; Орындаған: Абдикарим Ұ; Топ: 109 Б Факультет: Жалпы медицина Қабылдаған: Қызырова А.А;

Абрахам Маслоу атақты америкалық психолог, гуманитарлы психологияның негізін қалаушы жылы 1сәуірде Бруклин, Нью-Йоркте дүниеге келіп, 1970 жылы 8 маусымда Калифорнияда дүниеден өтті. Корнель университеті, Сити колледж, Boys high school, Мадисондағы Висконсин университетінде білім алған. А.Маслоу тұлға қажеттіліктерін көрсететін 5 деңгейлі пирамиданың негізін қалады.

1. Физиологиялық: аштық, шөл, жыныстық қажеттіліктері және т.б; 2. Қауіпсіздік: өмір сүруге қауіпсіздік, комфорт, өмір сүру жағдайларының тұрақтылығы; 3. Әлеуметтік: әлеуметтік байланыс, тілдесу, жақындық, басқаға және өзіне көңіл бөлу,бірге жұмыс істеу; 4. Абыройлық: өзіне құрмет, сырт адамдардан құрметке ие болу, баға алу, қызметте өсу; 5. Рухани: тану, өзінің орнын табу, өзіндік сипаттау, өзін-өзі тану;

Жүйеде 7 деңгейлі қажеттілік бар: 1. Физиологиялық (ең төменгі) 2. Қауіпсіздік 3. Махаббат / бір нәрсеге тиесілік 4. Құрмет 5. Білім алу 6. Эстетикалық 7. Өзінің маңызын түсіну

З. Фрейд ( )

Зигмунд Фрейд австриялық психолог, невролог, психоаналитик, психиатр. Психоанализдің негізін қалаушы. Зигмунд Фрейд 1856 жылы 6 мамырда Австрия империясында Фрайберг қаласында дүниеге келіп, 1939 жылы 23 қыркүйекте Лондон қаласында дүниеден өткен. Гете премиясының иегері. Психодинамикалық тұлға теориясының авторы.

Психодинамикалық тұлға теориясы. Оның 3 мәні бар: 1. Тұлға бұзылулардың терапиялық әдісі 2. Санасыз ойлары мен сезімдерінзерттеу әдісі 3. Тұлға және психопотология

Адамның психикалық деңгейінің 3 түрін бөлген: 1. Сана 2. Сана алды 3. Бейсана Сана- деңгейі дәл қазір кешірілген уайым- қайғылардан тұрады. Ол мида сақталған ақпараттың тек аз пайызын қамтиды. Сана алды- өткен тәжірибе елестерінен тұрады, бірақ санаға оңай қайтып келуі мүмкін. Бейсана- ең терең және негізгі аймақ. Ол санадан ығыстырылған немесе тереңде сақталған елестерден тұрады.

Фрейд тұлға құрылымын 3 ке бөлген: 1. Ид 2. Эго 3. Суперэго Ид- тұлғаның примитивті, инстинкті, және қас аспектісі. Ол толығымен санасыздықты қамтиды және биологиялық қажеттіліктерді қанағаттандырады. Эго- тапсырманы шешуге жауапты психологиялық аппарат компоненті. Эго индивид үшін үрей тудырмайтын қажеттіліктерді қанағаттандыруға тырысады. Суперэго- мінез-құлық стандартын көрсететін тұлғаның соңғы даму компоненті.

Карл Густав Юнг Швециялық психиатр, педогог жылы 26 шілдеде Швецарияда Кесвиль қаласында дүниеге келіп, 1961 жылы 6 маусымда Швецарияда Кюснохт қаласында дүниеден өтті. Базель және Цюрих университеттерінде қызмет істеген. Тұлға теориясының негізін қалаушы.

Тұлға теориясы. Эго- сананың орталық сферасы болып табылады. Өзіміздің бәртұтастығымызды сездіретін ой, сезім, ес және қабылдауымызды қамтиды. Жеке санасыздық- бұрын болған бірақ санадан ығыстырылып және ұмтылған конфликт пен естерді қамтиды. Жеке санасыздық индивидпен өткен өмірінде кешірілген жағымсыз эмоциялар не сезімдердің жинақталуын кірістіреді, яғни комплекстері. Ұжымдық санасыздық- тұлға құрылымындағы ең терең бөлік.

Теоритикалық жүйе: Персона- қоршаған орта талаптарына байланысты адамдардың әлеуметтік ортадағы атқаратын рөлі. Көлеңке- тұлғаның қара, жағымсыз жағы. Анима- ер адамдағы ішкі әйел бейнесін, оның бейсаналық әйелдік жағын көрсетеді. Анимус- әйел адамдағы ішкі ер адам бейнесін, оның бейсаналық ер адамдық жағын көрсетеді. Зейін тоқтатқан- ең маңызды теория.

Э.Эриксон ( )

Эрик Эриксон даму психологиясының психологы, психоаналитик жылы 15 маусымда Германияда дүниеге келіп, 1994 жылы 12 мамырды АҚШ Массачусетсте дүниеден өтті. Вена университетінде білім алған. Бағыты эго-психолог.

Эриксон негізін қалаған теория бойынша адам бүкіл өмірінде әмбебап бірнеше сатыдан өтеді. 1. Туғаннан 1 жасқа дейін Базальдық үміт, сенім, базальдық-сенімсіздік; жас Автономия- ұялу, және ерік, жігер, сенімсіздік; жас ынталылық-кінәлілік мақсат; жас еңбексүйгіштік-кемістік; жас эго-ұқсастық орындардың ауысуы. Сенімділік; жас Интимдік-изоляция; жас өнімділік-бейқамдылық қамқорлық; жастан жоғары Эго-Интеграция-түңілу ақылдылық пен өлімге дейінгі сабырлылық;

К.Роджерс ( )

Карл Рэнсом Роджерс американдық психолог, гуманитарлық психологияның негізін салушы жылы 8 қаңтарда Оун-Паркте дүниеге келіп, 1987 жылы 4 ақпанда Калифорнияда дүниеден өтті. Тичерс колледжінде, Мадисондағы Венсон университетінде білім алған.

Гуманистік психология тұрғысында тұлғаны тану К.Роджерстің феноменологиялық теориясы Гуманистік психологияның негізін қалаушы, американдық гуманистік теориялардың бір өкілі, психолог – К.Роджерс ұзақ мерзімді клиникалық зерттеу жұмыстары нәтижесінде өзінің феноменологиялық теориясын және осы теорияға сүйенген клиентке бағытталатын терапиясын қалыптастырды. К.Роджерс бойынша, адам - табиғаты бойынша конструктивтік, реалистік және белгілі бір мақсаттар мен өзіндік жетілдіруге ұмтылған белсенді тіршілік иесі. К.Роджерс, сондай-ақ, реструктивті-аномалды импульсивті мінез-құлық реакцияларын мойындайды, бірақ мұндай реакциялар тұлғаның шын мәніндегі ішкі табиғатына сәйкес болмаған жағдайларда көрінеді деп есептеген. Тұлғаның жүріс- тұрысы, оның субúективті қабылдауы мен танымы терминологияларын да түсіне аламыз. Тұлғаның мұндай ішкі жүйесі сыртқы жүріс-тұрысын анықтауда негізгі рөл атқарады. К.Роджерс бойынша, әр адам әр құбылысты субúективті қабылдайды және әр құбылысқа субúективті реакция көрсетеді, яғни осы субúективті тәжірибе Роджерстің феноменологиялық теориясының негізгі тезисі болып табылады. Феноменологиялық психологияның негізгі тұжырымы бойынша, феномендердің психологиялық шындығы субúективті қабылдауға сүйенеді, шын мәніндегі шындық - бұл ағза қабылдауының және интерпретацияның шындығы. Тұлға өміріндегі негізгі мотив - ол өзіндік жандандыру тенденциясы, ағзаның барлық қабілеттерін дамытып қана қоймай, тұлға дамуы мен тұтастығын да қамтамасыз етіп отырады. Осы фундаменталды тенденция К.Роджерс қалыптастырған бір ғана негізгі мотивациялық конструктор болып табылады.

К.Роджерс тұлғаның өзіндік сана-сезімін, мен тұжырымдамасын қалыптастыруға негізгі мән берді, өзіндік сана құрылымында идеалды және реалды мен бейнесін толық көрсеткен. Мен бейнесінің дифференсациялануын, субúективті мәнділігінің артуын тұлға дамуының негізгі көрсеткіші ретінде қарастырады. К.Роджерс бойынша, идеалды мен бейнесі тұлға дамуын, тұлға жетілуін әрдайым итермелеп отырады. Идеалды мен мен реалды мен-нің арақатынасы өзіндік бағалау деңгейін көрсетеді. Реалды мен мен идеалды мен бір-біріне жақын болса, өзін-өзі бағалау жоғары. Невроздың негізгі себебі - идеалды мен мен реалды мен арасында үлкен алшақтықтың болуы. К.Роджерс бойынша, мен тұжырымдамасының дамуы үшін қажетті шарттар мыналар: 1. Позитивті қабылдау. К.Роджерс бойынша әмбебап және өзіндік мен- нің пайда болуы, мен тұжырымдамасының дамуы осыған байланысты. Позитивті қабылдау қажеттігі туа берілген, оның негізгі 2 жағы бар: біріншіден, өзінің позитивті қабылдануы; екіншіден, өзінің басқаларды позитивті қабылдауы. 2. құндылық шарты. Позитивті қабылдау қажеттігі қанағаттанғаннан кейінгі негізгі шарт - тұлғаның құндылық бағаларының қалыптасуы. 3. Шартсыз, бағалаусыз позитивті қабылдау

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҢҒА РАХМЕТ!!!