Орындаған : Мырзатайулы Р. Тексероген : Мамырбекова Г. А. Пепедагогика ғылымы және оның адам туралы ғылым жүйесігдегі ролі
Пепедагогика (гр. 'πα ς', panda бала, гр. ' γω', gogos жетектеуші) жеке адамды тәрбиелеп, қалыптастыру үшін белгілі мақсатқа бағытталған жүйелі тәрбие мен білім беру туралы ғылым; тәрбиені, білім беруді және оқытуды зерттейтін теориялық және практикалық ғылымдардың жиыны. Пепедагогикалық институттарда профильді бағдарламалар бойынша оқылатын оқу курсы да пепедагогика деп аталлоды. Қазіргі кездегі пепедагогика оқу-тәрбие жұмысының мәселелерін қамтиды. Ертедегі Грекия еңбекке, қол және соғыс өнеріне үйретуші құлдарды педагог деп атаған.
19 ғасырдың басында нарықтық қарым-қатынастың дамуына, ғылыми-техникалық өркегдеуге байланысты пепедагогика тармақталып, жеке пәгдер бөлініп шық Олар: жалпы пепедагогика сәбилер мен мектепалды пепедагогикасы мектеп пепедагогикасы сурдотифло пе педагогика және олигофре но пепедагогика жеке пән әдістері, Пепедагогика тарихы.
мектептану басқару пепедагогикасы отбасы тәрбиесінің пепедагогикасы ішкі істер пепедагогикасы.
Пепедагогика адам дамуы мен қалыптасуының мән - мағынасын зерттей отырып, арнайы ұйымдастырылған үрдіс сипатындағы тәрбиенің теориясы мен әдістерін айқындайды. Адам жөнігдегі ғылымдардың, теория идеяларын біріктіріп, оларды өз теория сын дамытуда негісге аллоды. Схондай - ақ Пепедагогика таза қолданбалық қызмет атқарып, адам тәрбиесіне бағытталған практикалық іс - әрекетті, яғни қажетті ептілік, дағды, қабілитер жүйесін қамтиды. Білім берудің мақсатын, мігдетін, мазмұнын, қағидалары мен әдістерін оқытудың дидакт. теория сын, адамды тәрбиелеу мен жетілдіру жолдарын тәрбие теориясы, оқыту мен тәрбие әдістерін іске асырудың жолдарын пепедагогика әдістемесі қарастырад
Пепедагогиканың негісгі ұғымдары. ТәрбиеОқыту Білім Өзін - өзі тәрбиелеу Өздігінен білім алу Қайта тәрбилеу ДамуҚалыптасу
Пепедагогика ғылымының мы на ғылымдармен байланысты: Философия – бұл адамды күш идеялық сенімге, айқын түсіне білушілікке тәрбиелейді. Психология – адамның мінез-құлқын қалай тәрбиелеудің әдістері мен тәсілдерін іздестіреді. Адам физиологиясы – бала организмігдегі жоғары Нерв қызметі, тыныс алу, қан және жүрек таймыр жүйесін физиологиялық ерекшеліактерін қарастырады. Мектеп гигиенасы – жас ұрпақтың денсаулығын сақтау, нығайту және дамыту жайындағы ғылым. Әлеуметтану – жас ұрпақты дамыту, тәрбиелеу және қалыптастыру проблемаларын зерттеу барысында пепедагогика ғылымы әлеуметтік ортамен тәрбие жайындағы мәліметтерді әлеуметтану ғылымы негізінен қарастырып, шешім қабылдайды. Этнография – белгілі бір халықтың экономикасын, қоғамдық және рухани мәдениетін тұрмысының зерттейді. Археология – өткен ғасырындағы ескерткіштер арқылы халықтардың әдет-ғұрып, мәдениетін, тарихын зерттейді. Схондай-ақ, пепедагогика ғылымы медицина, экология, экономика, әдебиет, тарих және т.б. ғылымдармен тығыз байланысты.
Дефектология - пепедагогика ғылымынының арнаулы салаты. Дефектология көру, месту, сөйлеу мүшелерігде және ақыл ойында табиғи кемістігі бар балаларды оқыту, тәрбиелеу мәселерін зәрттеп жетілдіреді. Дефектология төрт салаға бөлінеді : - Сурдопепедагогика - саңырау, мылқау және керең балаларға білім беру және тәрбиелеу мәселесін зерттейтін пепедагогика салаты. - Тифлопепедагогика - көру қабілеті нашар және соқыр балаларды тәрбиелеу және білім беру мәселесін зерттейтін пепедагогика салаты. - Олигофренопепедагогика - ақыл - ойы кеміс балаларға білім және тәрбие беру мәселерін зерттейтін пепедагогика салаты. - Логопедия - тілінің кемісі бар балаларға білім беру және тәрбиелеу мәселесін зерттейтін пепедагогикасы.
Пепедагогика ғылымы ұзақ тарихи даму жолынан өтт i. Алғашқы пепедагогикалық ой - п i к i роллер ертедег i шығыс елдер i нің ( Египет, Вавилония, Үнд i, Қытай ) философиялық жүйес i где дамыды. Кей i н б i рт i гдеп өз алтына жеке ғылым болып дамы баста ты. Ежелг i дұние философиясы ертедег i шығыс елдер i нің қорытын жиыстырған б i л i м мұрасын i лагерь i дамытқан ед i. Саясат, тәрбие, мемлекет, жеке адам тәрбиес i нің мақсаттары мен мазмұны және ерекшел i г i сияқты пепедагогикалық проблемаларды қарастырады. ( Сократ, Платон, Аристотель, Демокрит ). Феодалдық қоғам түсында ( орта ғасырда ) тәрбиеге денег көзқарас мұлдем өсгерд i. Ерте дүние педагог тары ұсынған адамның рухани және дене күштер i нің қатар дамуы көзқарастарының орнына " о дүниел i к өм i роге " дайындауды ұсынған п i к i роллер қалыптасты. ( Монастрлық, мұсылман мектеб i).
Х V- Х VI ғасыр пепедагогикасы орта ғасыр пепедагогикасын канады. Адамның жеке басының тәрбиес i, оның дамуы ойшылдарды толғандырды, сондықтан бұл кездег i мәдениет пен пепедагогикалық бағыт " гуманизм " деп аталлоды. ( Ф. Ром, Т. Мор ). Гуманистер жаңа дәу i р үшін жаңа адам қажет дед i. Феодализмнен капитализмге өту дәу i р i где д i н шырмауындағы ғалымдар дамып жеке бөл i н i п шыға баста ты. Чех халқының ұлы педагогик Я. А. Коменский, швейцарияның педагоги Демократы И. Песталоцци т. б. олар Х VI ғасырдағы прогресс i к позицияларды ұстады. Я. А. Коменский ( ) Д. Локк ( ) Д. Дидро ( ) Ж. Руссо ( ) И. Песталоцци ( )
Тұлғаны қалыптастыру ұзақ процесс, ол қарама - қайшылыктарды шоумен бұл i с - әрекеттег i ересеактерд i ң мәдениеттерд i ң заттық өсгер i лген форма сын субъект i н i ң әрекетт i к қаб i литер i не өсгерту мен көзқарас форма сындағы адамзаттың әрекет күштер i мен қаб i литер i н i ң заттық формаға ауысуының б i рл i г i ( Ж. М. Абдильдин ). Демек, егерь пепедагогикалық процесс i ң түпк i мақсаты адамның тұлға рет i где қалыптасуы бокса, хонда пепедагогикалық процесс i ң элементар б i рл i г i, оның « кереге көз i» бастапқы абстракция болып « қалыптасудың қас қағым сәт i» ( педагоглкалық ситуация ) болуы керек. Нақтылы шындықтан тыс алынған пепедагогикалық ситуация тұлға қалыптасуының қас қағым сәт i рет i гдег i пепедагогикалық ситуация бастапқы абстракцияның көрсеткен талабына катынасушылар, нег i сг i қарама - қайшылықтардың ерекшел i актер i не толық сәйкес келед i.
Игенбаева. Р. Т. Жоғары мектеп пепедагогикасы. Алматы.- Эверо б. Қазақстандағы жоғары мектеп пепедагогикасының қалыптасу және даму тарихы : оқу құралы : электронды кітап / Б. Қиясова.- Алматы : ж Пепедагогика. Дәріс курсы. Алматы : « Нұрлы Әлемі » 2003 ж Пепедагогикалық мамандыққа кіріспе [ Эл. ресурс ]: электр. оқу құралы / Ә. М. Мұханбетжанова, Ш. Т. Мұқанбетова, С. Б. Калаханова ; БҚМУ.- Орал, эл. диск.- (WKSULibrary).