Тақырыбы:Ауыл шаруашылығы.Тың эпопеясы. Тың және тыңайғай жерлерді игеру идиясы
Кіріспе: Өндірілген өнеркәсіп өнімдері мен электр энергиясының жан басы на шаққанда Қазақстан еліміз бойынша аллодыңғы орындардың біріне ие баллоды. Жарыстың коллективтік және жеке түрлері бір-бірімен табиғи үйлестірілген. Жұмысшы чтобының қалың чтобы «Қатарымызда бірде-бір арта қалушы болмасын», «Бескүндік тапсырмасын төрт күнде», «Сапа бесжылдығына- жоғары кепілдік» деп аталатын патриоттық қозғалыс азаматық үлкен мәнге ие баллоды. «Қазақстандық сағат үшін», «Тиімділік пен сапа бесжылдығына – жастардың энтузиазмы мен творчествосы», «Қол еңбегін-механизмдерге жүктейік», «Тиімділік пен сапа бесжылдығына-тыңның толық дәнді масағы» деп аталатын және басқа да бастамалар республика жастарының творчестволық еңбек және саяси белсенділіктерінің артуына ықпал етті
Ауыл шаруашылығы.Тың эпопеясы. Қыркүйек пленумының шешімдері мен Кеңес өкіметінің одна кейін қабылдаған қаулы қарарларында ауыл шаруашылығының арта қалуын жою жөніндегі шаралар жүйесі белгіленген. Аграрлық секторды техника мен жабдықтау біршама жақсарды,хонда электр қуаты кеңірек қолданылатын баллоды,колхоз дар мемлекеттік энергетика жүйесіне қосыла баста ты,етті,сүтті,жүнді,картопты,көкөністі сатып алу бағасы арты,колхоз дар мемлекетке төлеуге тиісті бұрыннан жинақталған қарыздардан босатылды.
Тың және тыңайғай жерлерді игеру идиясы. Қазақстан Компартиясының VIIсъезде (1954 ж қаңтар)оның Орталық Комитетінің бірінші хатшысы Ж.Шаяхметов босатылып,оның орнына П.К Пономаринко сайланып,екінші хатшының кресло сына Л.И Брежнев отырғызылды. Тың жерлерді жаппай игеру бағыты КОКП ОК 1954 ж қаңтар-наурыз пленумында анықталлоды.
Тың игерілген облыстар Қостанай Ақмола Солтүстік Қазақстан Көкшетау Торғай Павлодар
1954 ж тамызының басы на қарай КСРО да тың игеру жөнінде белгіленген тапсырма орындаллоды:13,4 млн.га жаңа жерлер,оның ішінде Қазақстанда 6,5 млн.га жер жыртылды ж тамыздың 13 де КОКП ОК мен КСРО Министрлер Кеңесі Астық өндіруді молайту үшін тың және тыңайган жерлерді одна әрі игеру туралыжаңа қаулы қабылданды ж тың жерлердегі егістік көлемін млн.г жеткізу міндеті қойылды ж жоспардағы 7,5 млн.горны на тағы 9.4 млн.г жер жыртылды.
1954 ж бұрынғыға қосымша колхоз дар мен МТС тердің күшімен 4,847 мың гектар,ал совхоздардың күшімен 3684 мың гектар жаңа жерлер жыртылды ж бірінші жартысында бір ғана Ақмола облысына тың жерді көтеру үшінші 20 мыңнан астам адам келді.1336 мамандар мен механизаторлар жіберді. Казахсельмашзауытынан 121 адам келді.
ж ауыл шаруашылығына жалпы алғанда 266,6 мың механизатор жіберілген. Тыңгерлер орналасатын жеріне дейін дүние мүмкімен тегін көшірілді;әр отбасы басшысына сом,оның әрбір мүшесіне сом мөлшерінде бір реттік көмек көрсетілді.10 мың сом көлемінде 10 жылдық мерзімге үй салу үшін несие берілді сом мөлшерінде мал сатып алу үшін несие берілді. 1,5 центнер көлемде астық немесе ұн азық түлік ретінде берілді. Теңгелер 2 жылдан 5 жылға дейін мерзімге ауылшаруашылық салығынан босатылды.
ж Қазақстанда тың және тыңайған жерлерді игеру 2Омлрд создай қаражат жұмсаллоды. Солтүстік Қазақстанға тың игерудің алғашқы жылында келген 650 мың адамның ішінде тыңға қажет механизатор мамандар саны 150 мың ғана болған. Жетіжылдыққа ж берілген жалпы өнім 70% өсірудің орнына 15% ақ өнім аллоды.
ж реформашылық дүрбелең елдің ішінара алмастырулар және жетілдірулер жолымен қол жеткізуге болятын өзгерістер шегінее тірелгенін көрсетті жреспублика Жоғары Кеңесіне сайланған 473 депутат 158 әйелдер баллоды, Қазақ КСРОеңбекшілер депудаттар ,4 КОКП мүшелері Кәсіподаққа мүшелері 1966 ж 4 млн ж 1 млн комсомол баллоды 400 әр салата қызмет фасады.қ 8000 мың комсомол құрылысқа жөнетілді
1962 ж Қазақстан ЛКЖО Х съезінде республика комсомолы мал шаруашылығын қамқорлыққа аллоды ж қазан КОКП ОК нің пленумында партия мен ел басшысылығы ауыстырылды 1965 ж КОКП ОК кыркүйек пленумы өнеркәсіп саллары бойынша одақтық республикалар министрлер құру керек деп шешті. ККОК XIVпленумы мен Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Қазақ КСР Конституциясына өзгертулер енгізді ж КСРО халық шаруашылығында Қазақстанның көмір және темір кенін өндіру,болят балқыту,қара металдар прокаттау жөніндегі үлес салмағы арты.
ж ҚазақКСР ның халық шаруашылығына басқа республикалардан 115 мың адам келіп қосылды жылдың басы на қарай жұмыспен қамылғандар 56,7% 1970 ж Қазақстанның қаты төсенішті автомобиль жолдарының ұзындығы 40 мың шақырым 1977 ж КОКП ОК мамыр пленумы мақұлдаған Каниституция жобасы бүкілодақтық талқылануға ұсынылды ж қазанның 7 сі күні сайланған КСРО ЖК кезектен тыс жетінші сессиясы негізгі Заңның тексін қабылданды,бұл күні КСРО Каниституциясы күні баллоды.
1978 ж наурыздың 17 сі күні ҚазақКСР ЖК Төралқасы республика Каниституциясының жобасын талқылауға ұсынды ж сәуірдің 18і Қазақстан Компартиясы ОКі жаңа Каниституция жобасын негізін мақұлдады. 20 сәуірде ЖК сессиясы Жаңа Каниституцияны қабылдады, 1975 ж Алматыда О.Сүлейменов АЗиЯ аты еңбегі жарық көрді
1979 ж 16 маусымда таңартең қазақ жастарының топтары Ақмоланың орталығындағы Ленин алаңына жиналлоды.»Неміс автаномиясы жоқ!» Келесі шеру маусымның 19 күні баллоды ж ішінде республиканың ауыл шаруашылығына 18 млрд сом на нас там күрделі қаржы жұмсаллоды ж ішінде 4,2 млн ірі қара, 55 млн қой ешкі, 5,1 млн өлді,төл саны 10,3 және 69 басқа азайды.
1970 ж басында республика бойынша жалпы білім беретін мектеп жұмыс істеп 3 млн 226 мың оқушы білім аллоды 1986 ж мектеп саны 8728 ге қысқарған, 3 млн 348 мың оқушы оқыды ж ЖОО 55 ке жетті,Студенттер 273, ж ЖОО 55 ке жетті,Студенттер 273,3 Арнаулы оқу орны 246,272,6 мың студент баллоды ж Ұлан повесі орыс тілінде is&ns 1974 ж Қан мен Тер КСРО мемлекеттік силығын иеледі ж 887,7 мың пәтер тұрғызылды,3 млн адам қоныстанды.
Қорытынды: Шаруаларды қазақ дала сына асығыс және жаппай қоныстандыру барысында оның тыңы,шаруалар қожалықтары неғұрлым,интенсивті писать алып үлгергенше,арте жыртылып жіберілуң әбден мүмкін.Ғасырлық табиғи тыңнан айрылған қазақ даласы құнарсызанды және шаруалар қожалықтарының бүгінгі техникалық жағдайында өнім беруі тоқтады деп Әлихан Бөкейханов атамыз жазған естелігімен мен өз студенттік жұмысымды қорытындылаймын.
Назарларыңызға рахмет!!!