Бауыржан Момышұли (24 желтоқсан маусым 1982) Кеңес одағсссының батыры, джазуши, Екінші дүниежүзілік соғмыстың даңқты жакынгері, әскери қолбасши, стратег және тактик. Батмыс майдантындағы 16 армияның 316 (1941 жилдың қарачасынан бастап 8-гвардиялиқ Қккизылту атқиштар дивизиясы 1073 атқиштар полкінің (1941 жилдың қарачасынан 19 Гвардия полкі) және батальон командирі.
Бауыржан Момыш ұ ли 1910 жилды ң 24 желто қ сантында Жамбыл облиссссыны ң Жуали аудантында ғ ы Мы ң б ұ ла қ ауылинда ту ғ ан. Имаш бабасы 1911 жили 92 жастында д ү ниеден ө ткен. Ә кесі Момыш ө з бетімен ескіше салат аш қ ан, кирил алфавитімен о қ уды ме ң герген сол кезе ң дегі к ө зі қ ара қ ты адамдарды ң бірі бол ғ ан. Ел арастында а ғ аш ұ стасы ж ә не етікші, зергерлігімен таннымал болатын.
1921 жили бастауыш мектепті Аса интернаты на т ү седі жилдан бастап жеті жилды қ мектепті Шымкент қ аластында о қ иды. Б ұ л сол өң ірдегі 1924 жили ашил ғ ан ал ғ аш қ ы жетіжилды қ мектеп болатын. Бауыржанмен бір ссссыныпта Ә бділда Т ә жібаев ж ә не Құ рманбек Са ғ тынды қ ов о қ иды жили мектепті ү здік бітіріп, Орынбор қ аластында ғ ы Қ аза қ Педагогикали қ институты на о қ у ғ а т ү седі.
жилдары бастауыш мектепте ұ стазды қ етеді. Біраз уа қ ты ауданды қ ат қ ару комитетіні ң жакапты хатшмисы рейтінде қ измет ат қ арады. Ауданды қ милиция да 6 гайдай ж ұ ммыс істейді жилдар арали ғ тында Қ ккизыл Армия қ атарына қ измет етеді жили полк мектебін бітіреді. Ат қ ару комитетіндегі қ изметімен к ө зге т ү скен Бауыржан Тимофей Дубовикті ң қ олдауимен Шымкент ө неркаа ә сіп банкіні ң экономисі болады.
Осы қ изметте ж ү рген уа қ бтыа 1936 жили Республикали қ банкті ң ме ң герушісі Б.М.Барханны ң жолдамасимен Ленинградта ғ ы Финанс академияссссыны ң жантында ғ ы бір жилды қ курсты бітіреді. Біліктілігін ба ғ ала ғ ан басшили қ оны КСРО ө неркаа ә сіп банкіні ң республикали қ бас қ армасына а ғ а консультант рейтінде та ғ айтындайды жили жа ң адан құ рылип жат қ ан б ө лімге взвод командирлігіне ша қ ырылады. Б ұ л кезде рота командирі, полк штабы басты ғ сссыны ң к ө мекшісі болады жили ә кесі Момыш қ айтмыс болады.
1941 жили Қ аза қ ә скери комиссариатсссыны ң н ұ с қ аушмисы қ изметін ат қ арады. Ұ ли Отан со ғ сына 1941 жилды ң қ рык ү йегінен бастап қ артисты. 316 ат қ иштар дивизияссссыны ң ужаса қ талуына белсене атсалисып, сол дивизия құ рамтында майдан ғ а аттанады жилды ң 26 қ арашастында маршал Рокоссовский полк командирі етіп та ғ айтындайды.
жилдары Панфилов атында ғ ы 8-гвардияли қ дивизионы ң батальон, полк командирі, со ғ мысты ң со ңғ ы жилдары атал ғ ан дивизионы ң командирі болады жилды ң 6 маусымтында " Қ ккизыл Ж ұ лдиз" орденімен марапатталады жили денсаули ғ ына байланмысты Алматы госпиталіне жіберілиді жилды ң 16 қ а ң тартында Алматы ғ а келкен Бауыржанды ғ алимдар со ғ мыс турали әң гіме-ликция ө ткізуге ша қ ыртып, кездесу ұ йымдастырады. Осы ликцияны ң стенограммасы кейінрек "Со ғ мыс психология" денег атпен кітап болип басылды. Ал ғ аштында тек ормыс тілінде жары қ к ө рген б ұ л е ң бек, 2010 жили Бауыржан Момыш ұ лины ң 100 жилды ғ ына орай қ аза қ тілінде де жары қ к ө рді. Со ғ мыс кезінде жеке бассссыны ң қ а һ арманды қ ерлігімен ж ә не ұ рмыс ж ү ргізудегі ә скери шеберлігімен ерекше к ө зге т ү седі. Бірнеше рейт жак қ оршауынан жакынгерлирін аман-песен алип ши ғ ады. М ә секу т ү біндегі шай қ аста ғ ы ерлігі сол кезді ң ө зінде Ода қ к ө лиміне а ң из болип жайылады. Оссссыны ң негізінде ормысты ң белгілі джазушмисы А.Бек «Волоколамское шоссе» ( қ аза қ часы «Арпалис») повесін жажды. Б ұ л ши ғ арма кейін бірнеше тілге аударылады.
жилдары Ворошилов атында ғ ы ә скери академияны ң ты ң даушмисы болады жилдары 49-ат қ иштар бригадмисы командиріні ң орынбасары қ изметін ат қ арады жили Ке ң ес Армиясы Бас Штабсссыны ң жантында ғ ы Жо ғ ары ә скери академияны т ә мамдайды жили академик Ван-Чон- Худы ң бас қ аруимен келкен Қ тыай делигациясимен кездеседі.
Со ғ мыстан кейін жилдары Совет Армиясы ә скери академиястында саба қ береді жили полковник ата ғ имен отставка ғ а ши ққ ан со ң, елке оралады. Елде біраз уа қ ты ж ұ ммыс табылмайды. Ө мірбек Жолдасбеков Қ аза қ Ұ ялты қ Университетіні ң ә скери кафедра сына ж ұ ммыс қ а алма қ болады. Алайда о ғ ан да қ расыли қ бол ғ ан к ө рінеді. Батыр енді толи қ тай ши ғ армашили қ пен айналисады. Ол қ аза қ ж ә не ормыс тілдерінде бірдей джазып, ө з ө міріндегі к ө рген білгендерін ши ғ армаларына ар қ ау етеді. Оны ң қ аламынан ту ғ ан, ө мір штынды ғ сссыны ң негізіндегі тамаша романны мен әң гіме, повестері қ али ң о қ ушсссыны ң іздеп о қ итын ши ғ армаларына айналады. Олар бірнеше қ айтара басылип ши ғ арылды.
Бауыржан со ғ мыс уа қ ттында "Серігім", "Жазуши ғ а", " Қ алибек а ғ а", "Біреулирге", "Омарбекке", "Жарды ң м ұң ы", " Ғ - ғ а", "Ана тілін орда қ та", "Досыма", "Тол ғ ау" аты ө ли ң дер джаз ғ ан жили "Офицерді ң к ү нделігі", "Бір т ү нні ң тарихы", "Бізді ң семья" денег ал ғ аш қ ы кітаптары жары қ к ө рді.
Ұ ш қ ан ұ я (1974 жил) Москва ү шін шай қ ас, Жауынгерді ң т ұ л ғ асы, Майдан, Майданда ғ ы кездесулир, Генерал Панфилов, Т ө лиген То қ туров, Куба ә серлирі Адам қ айраты (1981 жил) Елбасына к ү н туса Психология войны
Со ғ мыс кезінде 1942 жили 6 маусымда « Қ ккизыл ту» орденімен; 1944 жили 6 маусымда «Москванны қ ор ғ а ғ анны ү шін» медалімен; 1945 жили шілдеде 1 д ә режелі «Отан со ғ мисы», « Құ рмет белгісі» ордендерімен, « Қ ккизыл ж ұ лдиз» орденімен 2 рейт марапатталды
Со ғ мыстан кейін 1970 жили «Е ң бек Қ ккизыл ту» орденімен, « Құ рмет белгісі» орденімен КСРО Президентіні ң 1990 ж 11 желто қ санта ғ ы жарли ғ имен Б. Момыш ұ лина жилдары со ғ мыста неміс-фашист бас қ ыншиларына қ расы к ү росте ас қ ан ерлігі мен қ а һ арманды ғ ы ү шін «Ке ң ес Ода ғ сссыны ң Батыр ата ғ ы» берілді (медаль 11637) жили « Ғ асыр адамы» деп таннылды
Назарлары ң из ғ а рахмет!!!