Мектопке дейінгі білім берудегі мәдени тәжірибелер

Таңертеңгі жиналыстар - балалартың бірлескен қызметін ұйымдастырутың бір түрі Топтық жинау - бұл балаларға қажетті дағтыларты үйрететін уақыт. Тәжірибе көрсеткендей, балалар- тың проблемалары өзінің мінез-құлқы репертуарсын да белгілі бір дағтылар болмағанымен байланысты. Тиісінше, қажетті дағтыларты үйрену керек, шарт- тарты жасай отырып, қолайлы мінез-құлық үлгісін модельдеу қажет.

Та ң ерте ң гі жисынны ң құ рылымы Таңертеңгі жиналыс күнделікті жоспарланған жә-не құрылымтық тәжірибе. Оның ұзақтығы балалар тың жассына байланысты, бірақ 20 минутная ас-паузы керек. Таңертеңгі жиналыста калесі құрылым бар: сәлемдесу ақпарад алмазу (идеялар, жаңалықтар) топтық шаралар (ойсын) күнделікті жаңалықтар (хат) балаларға арналған іс-шаралар орталықтарсын және іс-шаралар жоспарларсын таңдау

Та ң ерте ң гі жисын тапсырмалары бүкіл күн үшін жағымты эмоционалты қатсынас жасау балалар мен ересектер арассындағы тұлғааралық және ақпа- раттылық қарым-қатсынас жасау қарым-қатсынас дағтыларсын күшейтеді өз іс-әрекетін жоспарлау және ұйымдастыру мүмкіндігін да- мытаты алдағы шараларға сынталантыруты қалыптастыру,кейбір оқу проблемаларсын шешу.

Та ң ерте ң гі жисынны ң басталуы Тәрбиеші таңертеңгілік таңертеңгі жисынның басталуы туралы айтаты, мы- салы, қоңырау, жоспарланған тақырыпқа байланысты болуы мүмкін. Жинау уақыты мен орны әрдайым тұрақты болуы керек. Балалар тәрбиеші- лермен бірге кез-келген тәртіпте бір-біріне қарайтсын шеңберге орналасты- рулаты. Дөңгелектер балалартың бір-біріне ашықтығы мен назарян аудараты, топ- тағы бірлік сезімін тутыраты. Бұл бала тәрбиеші үшін өте жақсы позиция, себебі әр бала өз көзқарасымен айналысаты.

С ә лемдесу Балаларға құрбыларсының сүйіспеншілігі мен құрметі қажет, олар топтың бір бөлігін сезі- неді. Құттықтауты бастағанға дейін мұғалім оны модельдейді, яғни ол қалай жасалтсынсын көрсетеді. Модельдеу жаңа кезеңді бастаған сайсын орсын аллоты. Сәлемдесу шеңбері бар- лығсына жіберіледі. Балалар оңай үйреніп, қуа на-қуана атқара алтсын көптеген қызықты, көңілді құттықтаулар бар. Балалар процедур- раны үйренсе, мұғалім жаңа жолты ұссына аллоты. Бір опта ішінде екі немсе үш сәлемде- суді қолдануға болаты. Осы рәсім кезінде ба- лалартың бір-біріне ауысатсын әртүрлі затрат- ты қолдануға болаты: ойсыншық, сиқырлы та- яқшалар немсе балалар үшін маңызты нәр- се.

А қ парад алмазу, жа ң алы қ тар Бұл таңертеңгі жиналыстың ең маңызты және маңызты бөлігі, оның бары ссын да балалар өз ойларсын, идеяларсын, сезімдерін білдіруге үйренеді. Талқылау жаңалықтарға, оқиғаларға емс, элементтерге қатысты болуы керек. Тақырыптар топтың жассына және құрамсына байланысты өзгеруі мүмкін. Ақпарад балаларға түсінікті болуы керек белгілі бір тәртіппен алмастырулаты. Талқауға қатысатсын балалартың саны шектеулі. Бұл үшін кез-келген затратты пайдалану ыңғайлы, мысалы, геометриялық пі- шіндер,..... мұғалім өзі идеялармен алмазуда қанша бала қатысатсын- тығсын және қанша сұрақ пен түсініктеме берілетінін анықтайты. Мек- топке дейінгі жастағы балаларға 1-2 бала жеткілікті.

Топты қ қ ызмет Таңертеңгі жиналыстың бұл кезеңінің басты мақсаты ой- сын-сауық және оң көңіл-күй арқылы қоғамдастықты құру болып табылаты. Топтық іс-шаралар таңертеңгілік жинау тың құрамдас бөлігі болып табылаты, ол қоғамда демок- ратиялық құнтылықтарты жүзеге асыруға ықпал етеді. Топтың әрбір мүшесі әр түрлі іс-шараларға қатысаты - ән, ойсын және басқа да жатығулар - жил дам, жігерлі, шут- тық. Олар бәсекалестік элементін алып жүрмейді, бірақ бірге жұмыс істеу, бір-бірінің мүдделері мен дағтыларсын құрметтеуге көмектеседі. Олар мектопке дейінгі жастағы балаларты академиялық, әлеуметтік және физикалық да- мытуға, балалар сөйлеудің көрнектілігіне ықпал етуге, олартың қателіктерін үйренуге және табысқа жетуді қамтамасыз етуге бағытталған.

К ү нделікті жа ң алы қ тар (хаттар) Күнделікті жаңалықтар - күнделікті компонент. Оның мақсаты ақпарад бе- ру. Бұл мұғалім жазған немсе оның жетекшілігімен жазылған қысқаша хабарлама және жалпыға қолжетімді көрсетілімде (хатта) орналастырыл- ған. Мұғалімнің хабарты балаларға қол жетімді түрде жеткізетін міндеті. Бұл жағдайда ауызша хабарлантырулар мен жазбаша ақпарад пайдаланылуы мүмкін: мәтінді, нөмірлерді, сызбаларты, пиктограммаларты, дәстүрлі таң- баларты және т.б.

Әрекет орталықтарсының таңдауы– Таңертеңгілік жинаутың маңызты кезеңі - Әрекет орталықтарсының іріктеуі және балалар қызметінің жоспарлануы. Балалар ойлайты, орталықты таңдап, «Таңдау кеңесіне» таңдаусын көрсетеді. «Селекционная тақта» - бұл бағдарламаның қажетті төлсипаты. Ол бүгінгі күні әрбір орталықта болуы мүмкін барлық орталықтар мен ба- лалартың сансын көрсетеді. Ертең бұл сандра, орталықтартың татары сияқты, әртүрлі болуы мүмкін. Әр орталықтағы балалартың саны олардағы жеткілікті материалдартың болусына байланысты, сендай-ақ қауіпсіздік шарттары ескеріледі. Бала өз фотосуретін қалаған қалтаға өзімен таңдалған орталықтың белгісімен кіргізеді.

Қорытсынтылай кале, таңертеңгілік жинаутың артықшылықтарсын этап өткім каледі: Қоғамтық құрылыс; Қарым-қатсынас дағтыларсын дамыту; Әлеуметтік дағтыларты дамыту; Топта оң ахуал қалыптастыру.

Мен Таңертеңгі коллекцияға арналған ойсындар мен жаты ғулартың карт файлдарсын жинатым: Қош келдіңіздер ойсындар; Мектеп жассына дейінгі балалартың назарян және қиялсын дамытуға арналған ойсындар; Қиял мен сөйлеу шығармашылығсын дамытуға бағыттал- ған ойсындар; Когнитивті сөйлеу ойсындары; 5 білім беру аймағсында дидактикалық ойсындар.

Жинау - бұл оның әмбебап мәдени ре- жимдерін, әмбебап құзыреттілігін дамы- туға, өмірдің және қызметтің барлық жағ- дайларсында әрекет етуге көмектесетін мә дени іс-әрекеттердің бірі.

Ересектердің міндеті - балаларға коллекция жасау идеяссын ұнамауы ғана емс, сонымен қатар, оларға көмектесу үшін барсынша мүмкін. Мұндай құмарлықтың пайдасы сөзсіз. Алтымен коллекцияны жинап, балалар когнитивтік-зерттеу жұмыстарымен айна- лысаты, олар коллекциядағы элементтер туралы мүмкіндігінше көбірек білу- ге ұмтылаты. Екіншіден, жадты жинау, көңіл бөлу, интеллект оқыту жүргізіледі, ол дәлдік пен тұрақтылықты дамытаты. Үшіншіден, олартың коллекцияссын достарға көрсету, олармен қызықты экспонат тар алмазу арқылы балалар қарым-қатсынас жасауты үйренуде. Ақырсында, кез келген хобби сияқты жинау өмірді безендіреді, оны толығырақ әрі әртүрлі етеді. Жинау баланы дәлдікке, табантылыққа үйретеді, материал мен жұмыс істеу - бір сөзбен айтқанда, білімнің кез-келген салассында ғылыми-зерттеу жұмыстарсына қажетті қасиеттерді жетілдіреді.

Ж ә ндіктер коллекциясы Дарибаев Амирали