Қарағанды мемлекеттік медицина университеті Эпидемиология және жұқпалық аурулар кафедрасы ИӨЖ Тақырыбы: «Балалардағы нейротоксикоз» Орындаған: Серік Г.Д топ ЖТД Тексерген: Омарова Г.М. Қарағанды-2018 ж.
Кіріспе Негізгі бөлім -Балалардағы нейротоксикоз -Клиникасы -Диагностикасы -Емі Пайдаланылған әдебиет
НЕЙРОТОКСИКОЗ (инфекционды токсикоз) респираторлы-вирусты және вирусты-бактериальды инфекциялардың (грипп, парагрипп, ЖРВИ және т.б.) бірге жұғуынан пайда болады. Жиі 3 ж дейінгі балаларда кездеседі, ауры ағымда өтеді.Нейротоксикоздың дамуына босану кезіндегі жарақаттар, асфиксия, аллергия, созылмалы интоксикация және т.б. әкелуі мүмкін.
Симптомдары: Клиникалық көрінісі полиморфты: жедел басталады, бала қозғыш, кейін есінің тежеүі басталады комаға дейін жетүі мүмкін. Кейде ауру құсудан басталады, құсу қайталану мүмкін және тағам қабылдағанға және құрамына байланыссыз. Орташа милық команда тез арада симпатикалық нерв жүйесінің тонусы жоғарлайды, дене температурасы бірнеше сағат ішінде немесе одна аз уақыт арасында 39-40°С дейін көтеріледі. Осы кезеңде үлкен еңбектің керілүі, мойын бұлшық еттерінің сіресуі байқалады, ал үлкен балаларда Керниг және Брудзинскии симптом дары оң болады. Тыныс алу жиілейді, беткей және үзілген болады.
Кей жағдайларда жүрек қан таймыр бұзылыстары босым болады, артериальды гипертония, тахикардия, аз пульстік амплитуда байқалады, таймыр қабатының өткізгіштігі жоғарлайды, ол ми ісінуіне және өкпе ісінуіне және тырсу синдромы на әкеледі. Егер емдік шаралар жасалмаса немесе аз әсер көрсетсе шок дамуы мүмкін: тері түсі сұрғыш реңді, АҚ төмендейді, жүрек тондары тұйықталады, тахикардия брадикардияға ауысады, тез арада ішек және сфинктер парезі демиды зәр шығару мен дефекацияның өздігінен шығуы, олигурия анурияға дейін жетуі мүмкін.
Жедел жәрдем көрсету. Науқасты жоғары жатқызу. Кең спектрлі бір мезгілде кемдегенде екі антибиотиктерді тағайындайды, оның біреуін көктаймыр ішілк: бензилпенициллин немесе жартылайсинтетикалық пенициллин ЕД/кг гентамицин мен комбинацияда мг/кг, цефалоспоринпоринмен мг/кг, левомицетин сукцинатымен мг/кг. Қозу кезінде седуксен - 0,5% ертіндісін бұлшықетішілік немесе көктаймыр ішілік баяулап 0,3-0,5 мг/кг дозасында енгізеді. Дегидратациялық және тырсуға қарсы 25% магнийя сульфат ертіндісі 0,2 мл/кг бұлшықет ішілік, 3% хлоралгидрат ерітіндісі клизма арқылы (1 жасқа дейін мл, 5 жеста мл, үлкен балаларға мл, көрсеткіш бокса тәлігіне 2-3 лет қайталау).
Гипертермиямен күресу үшін антипилетикалық заттарды қолданады (50% анальгин ертіндісі - 0,1 мл өмірінің әрбір 1 жасына бұлшықет ішілік). Суытудың физикалық шаралары ( басы на, шоп аймағына мұз қою, вентилятормен желдету, спирт су және сірке қышқылының ерітінділерімен денесін сүрту.).
Жүрек жетіспеушілігі және тахикардия кезінде строфантин енгізеді (бір леттік дозалар: 0,05% ертіндісін көктаймыр ішілік: 6 айға дейінгі балаларға - 0,05-0,1 мл, жас- 0,1-0,2 мл, 4-7 жас - 0,2-03 мл, 7 жестан жоғары - 0,3-0,4 мл, тәулігіне 3 лет қайталауға болады) немесе коргликон (бір леттік дозалар : 0,06% ертіндісін: 6 айға дейін - 0,1 мл, 1-3 жас - 0,2-0,3 мл, 4-7 жас - 0,3-0,4 мл, 7 жестан жоғары -0,5-0,8 мл, тәулігіне 2 леттен кем енгізбеу және 10-20% глюкоза ертіндісімен бірге).
Жедел ми қанайналымының бұзылысы: өтімді немесе тұрақты болуы мүмкін, мидың ошақты зақымдалуымен жүреді (церебральді инсульт). Осы бұзылыстарға әкелетін жағдайлар: гипертониялық криз, церебральды ангиоспазм, ми қан таймырларының атеросклерозы, жүрек жетіспеушілігі, аритмиялар, коллапс.
Өтімді жедел ми қанайналымының бұзылысы: Симптомдары біренеше минут, сағат немесе тәулік ішінде дамуы мүмкін. Жалпы милық симптом дар: басының ауруы, бас айналу, жүрек айну, құсу, есенгіреу, дезориентация, кейде есінен тану. Ошақтық симптом дар:өтімді парестезиялар дамуы, парез дер, афазия, көз бұзылыстары, қозғалыс координациясының бұзылыстары.
Интенсивті терапия: өтімді жедел ми қанайналымының бұзылысы кезінде гипертониялық кризді, аритмияларды басу, егерььь олар бас миының екіншілік ишимиялық жағдайына келген бокса. Бас миының артериальды қан айналымын жақсартатын препараттарды қолдану (эуфиллин, трентал, ноотропил және т.б.). Науқастарды госпитализация лоу егерььь церебральды инсульт дамы а, т.е. егерььь ошақты симптоматика 24 сағаттан көп сақталса және жасалған емдік шаралар көмектеспесе.
Интенсивті терапия. Госпитальды кезеңге дейінгі көмек: ауры жағдайларды ӨЖТ жүргізеді; жоғары АҚ түсіру шарларын жүгізеді; церебральды инсульт пен барлық науқастарды госпитализация лоу. Госпитальды кезеңге дейінгі жедел көмекті инсулттың сипатына байланыссыз жүргізеді: Алдымен ағзаның ағзаның өмірге маңызды функцияларын қалыптастыру керек: Тыныс алу бұзылған кезде ӨЖТ жүргізу үшін трахея интубация сын немесе трахеостома салу керек. Жүрек қантаймыр бұзылыстары кезінде клиника сына байланысты тандамалы терапия жүргізеді. Мысалы: коллапс дамыған жағдайда 10% 1 мл кофеин енгізеді, преднизолон мг, глюкоза 40% мл; Бас мидың ісінуі кезінде мл в/в лазикс немесе в/м, преднизолон мг, маннитол, физраствор, аскорбин қышқылы; гипертермия на басу үшін литикалық қоспа инъекциясы (седуксен, димедрол, анальгин), мұзмуйық басы на және ірі қан таймырлар аймағына.
Жалпы инфекциялық синдром: Жедел басталады дене температурасы фебрильдіға дейін көтерілу, гипертермия, қалтырау, әлсіздік, тері жабындыларының бозаруы, тағамнан және судан бас тарту. Жүрек қантаймыр жүесі жағынан: жүрек тондарының тұйықталуы, пульс жиілігінің өзгеруі, АҚ тұрақсыздығы. Жалпы милық синдром: Басының ауруы, диффузды немесе маңдай самой бөлігінде босым болу. Құсу бір леттік немесе қайталмалы, тағам қабылдауға байланыссыз, жеңілдік әкелмейтін Есінін бұзылыстары( психомоторлы қозу, сопор,кома) Тырысулар Басында, қабағында венозды сулеттің айқын болуы Көз түбірінде веналардың кеңеюі
Менинигиальды синдром: Бала төсекте мәжбүрлік жағдайда жатады. Шүйде бұлшық еттерінің тартылуы ( баланың басын кеудесіне түсіре алмау) Керниг симптомы (тізе буынында аяқты бүге алмау, ол сан бұлшық еттерінің тырсуына байланысты) Брудзинскии симптомы (арқасында жатқан, науқастың басын пассивті төмен түсірген кезде аяқтары тізе және мықын сан буындарында тартылады. Лесаж симптомы Мондонези симптомы Бехтерев сипомы Жалпы гиперестезия, гиперкаузия, жарқтан қорқу.
Жедел жәрдем көрсету: Литикалық қоспа: Анальгин 0,1 мл 50 % ертіндісі әр жасына+Папаверин 0.1 мл 2,5% ертіндісі әр жасына. Преднизалон 5-10 мг/кг б/і Айқын менингиальды синдром кезінде Фуросимид (лазикс) енгізеді 1-2 мг/кг немесе магний сульфаты 1.0 мл 25% ертіндісі әр жасына. Қозу, тырсу синдромында диазепам ( седуксен) 0.5% ертіндісі в/і Левомицитин сукцинат натрии бір летік досада 25 мг/кг (тәуліктік дозасы мг/кг)
Қолданылған әдебиет: 1. Инфекционные болезни у детей. Под редакцией В.Н. Тимченко «Спец Лит» 2006 г 2. Руководство по скорой медицинской помощи «ГЭОТАР-Медиа» 2007 г 3. Руководство по скорой медицинской помощи. Под общей редакцией профессора А.В.Тараканова «Феникс » 2004 г