Түркістан облысы Бәйдібек ауданы Бөген жом Информатика пәнінің мұғалімі Пернеева Фарида Аманқызы Түркістан облысы Бәйдібек ауданы Бөген жом Информатика пәнінің мұғалімі Пернеева Фарида Аманқызы Тақырыбы: Критериалды бағалау түрлерін, күнделікті сабақта қолданудың тиімді жолдары Тақырыбы: Критериалды бағалау түрлерін, күнделікті сабақта қолданудың тиімді жолдары Бағалау: Оқушылардың оқу процесінде қаншалықты табысты болғандығын, білім игерудегі олардың жетістіктерін, өсуі мен дамуын анықтау және оқушылардың қолынан не келетіндігін айқындау. Мақсаты: Бағалау критерийлерінің негізінде оқушылардың оқу жетістіктері туралы шынайы ақпарат алу және оқу үдерісін жетілдіре түсу үшін оны барлық қатысушыларға ұсыну.
Критериалды бағалау жүйесі оқушының дамуын, оның қызығушылығын және оқуға денег ынтасын арттыруға бағытталлоды. Әр оқушыға және оның ата-ананы на түсінікті болатындай нақты әрі өлшемді бағалау критерийлері белгіленеді. Критериалды бағалау жүйесі оқушының дамуын, оның қызығушылығын және оқуға денег ынтасын арттыруға бағытталлоды. Әр оқушыға және оның ата-ананы на түсінікті болатындай нақты әрі өлшемді бағалау критерийлері белгіленеді. Критериалды бағалау – оқушылардың оқу-танымдық құзыретін қалыптастыруға жағдай жасайтын, білім беру мақсаты мен мазмұнына сәйкес барлығына алдын ала таныс, ұжым талқысынан өткен, нақты анықталған өлшемдер арқылы оқушылардың оқу жетістіктерін салыстыруға негізделген үдеріс. Әр критерийдің дескрипторы болады, ххонда оқу тапсырмасының орындалу нәтижесінің дұрыстығы туралы нақты түсінік беріледі. Критериалды бағалау – оқушылардың оқу-танымдық құзыретін қалыптастыруға жағдай жасайтын, білім беру мақсаты мен мазмұнына сәйкес барлығына алдын ала таныс, ұжым талқысынан өткен, нақты анықталған өлшемдер арқылы оқушылардың оқу жетістіктерін салыстыруға негізделген үдеріс. Әр критерийдің дескрипторы болады, ххонда оқу тапсырмасының орындалу нәтижесінің дұрыстығы туралы нақты түсінік беріледі. Дескрипторға сәйкес бағалау оқушының қойған мақсатына жетуін анықтайды. Өз жетістіктері мен кемшіліктерін талдай отырып, жою жолдарын тамады, өз жұмыстарының күшті, әлсіз жақтарын көре отырып, өзін-өзі бағалауға үйренеді, түзету жасайды. Дескрипторға сәйкес бағалау оқушының қойған мақсатына жетуін анықтайды. Өз жетістіктері мен кемшіліктерін талдай отырып, жою жолдарын тамады, өз жұмыстарының күшті, әлсіз жақтарын көре отырып, өзін-өзі бағалауға үйренеді, түзету жасайды. Критериалды бағалау
Қалыптас- тырушы бағалау Қалыптас- тырушы бағалау Жиынтық бағалау
Оқу үдерісінің ажырамас бір бөлігі болып табылады, тоқсан барысында мұғалім тарапынан жүйелі өткізіліп отрады. Қалыптастырушы бағалауда баға, балл қойылмайды, мұғалім мен оқушы расында үздіксіз кері байланыс қамтамасыз етіледі. Оқушылардың қателесуге, оны түзетуге құқығы бар. Бұл оқушылардың мүмкіндігін анықтауға, көмектесуге, оқу үдерісін түзетуге мүмкіндік береді. Қалыптастырушы бағалауды оқушының дүниені тануын бағалау және білім беруді жақсарту үшін бағалау деп атайды, себебі ол оқушының жеке басының дамуы мен қалыптасуына көмектеседі. Өзін-өзі бағалау, өзара бағалау, топтық бағалау түрлерін қолдану арқылы тақырыпты қаншалықты меңгергендігін тез арада анықтауға көп көмек береді. Қалыптастырушы бағалауды оқушының дүниені тануын бағалау және білім беруді жақсарту үшін бағалау деп атайды, себебі ол оқушының жеке басының дамуы мен қалыптасуына көмектеседі. Өзін-өзі бағалау, өзара бағалау, топтық бағалау түрлерін қолдану арқылы тақырыпты қаншалықты меңгергендігін тез арада анықтауға көп көмек береді. Қалыптастырушы бағалау
Көңіл-күй смайликтерін қолданғанда туындаған мәселелерді өз бетімен анықтап және оның шешу жолдарын табуға бағытталлоды «Блоб ағашы» әдісі арқылы тақырыпты пысықтап, әлі де жетілдіру керек мәселелерді білуге болады «Бас бармақ» әдісі арқылы өзінің мықты және әлсіз жақтары, мүмкіншіліктері жайлы ақпаратқа ие болады.
7ә сыныбындағы сабақ үстінде өзара бағалау Сабақ үстінде оқушыны топтық бағалау Топтар өзін өзі бағалау үстінде
Қалыптастырушы бағалаудың тағы бір маңызды тұсы кері байланыс әрекеті. Кері байланыс ауызша және жазбаша жүзеге асырылады. Табысты кері байланыс олардың нені жақсы істегенін, сол қабілеттерін одна әрі қалай шыңдауға болатынын көрсетуге бағытталлоды. Кейбір оқушыларға мұндай кері байланыстың жазбаша жасалғаны тиімдірек, себебі оны оқып шығып, ой елегінен өткізуіне мүмкіндік аллоды. Ал кейбір оқушылар өздерінің нені жақсы орындағандарын мұғалімнің ауызша кері байланысынан көргісі келеді. Кері байланыс сабақтың әр кезеңінде қолданылады, нәтижесінде оқу үдерісін түзетіп, сабақты әрі қарай жоспарлауға мүмкіндік береді. Мұғалім: - Оқушы оқытудың қай сатысында? - Олар білім алуда неге талпынады? - Бұған жетуге көмектесу үшін не істеу керек? Оқушы: - Мен оқытудың қай сатысында тұрмын? - Нәтижеге қалай қол жеткіземін? - Кемшіліктерімді жою үшін не істеуім керек? Мұғалім: - Оқушы оқытудың қай сатысында? - Олар білім алуда неге талпынады? - Бұған жетуге көмектесу үшін не істеу керек? Оқушы: - Мен оқытудың қай сатысында тұрмын? - Нәтижеге қалай қол жеткіземін? - Кемшіліктерімді жою үшін не істеуім керек?
Тарауларды оқып болған соң білім және оқу дағдысының қалыптасу деңгейін анықтау. Оны бағалауды мұғалімдер немесе мектеп әкімшілігі жүзеге эстрады. Ол оқу дағдысы мен білімін қалыптастыру деңгейін анықтайды. Жиынтық бағалау тоқсан барысында (бөлім немесе ортақ тақырыптар б/ша), тоқсан соңында және білім беру деңгейін аяқтағанда жүргізіледі. Жиынтық бағалау бойынша балл, бағаны мұғалім бағалау критерийлеріне сәйкес қолданады. Мұғалімге әр оқушының жұмысы бойынша дұрыс шешім қабылдауы үшін дескрипторлар н/се балл қою кестелері көмектеседі. Оқушылар алдын- ала бағалаудың дескрипторларымен таныстырылады. Жиынтық (суммативті) бағалау
Бағалау шәкілі Балдың пайыздық мазмұны Баға көрсеткішіБаға 0Бағаланбады 1 1% - 39%Қанағаттанғысыз 2 40% - 64%Қанағаттанарлық 3 65% - 84%Жақсы 4 85% - 100%Өте жақсы 5
Оқушылар мен олардың ата- аналарын ақпараттандыру үлгісін мұғалім өз бетінше анықтайды. Ақпаратты рубрика түрінде беру ұсынылады. Рубрика бөлім бойынша жиынтық бағалаудың әр рәсімі үшін құрастырылады, ол әр критерий аясындағы оқу жетістігі деңгейін көрсетеді.
Модерация отырысында жиынтық бағалау дұрыс өтті ме, мұғалімдер расында бағалау бойынша келіспеушілік бар ма сияқты мәселелерді талқылау қажет. Модерация қорытындысы бойынша мұғалімдер балл қою кестесіне өзгерістер енгізуге қатысты шешім қабылдайды. Модерацияны аяқтаған соң барлық шешімдер хаттамада көрсетіледі.Тоқсандық жиынтық бағалауды өткізу мен модерация өткізудің расы 3 жұмыс күнінен аспаған жөн.
Білім беру мекемесінің атауы "Бөген" жалпы орта мектебі Пән Информатика күні: ж Сынып 5"ә" І - Тоқсан оқу жылы Модерацияға қатысушылар Аты-жөніҚолы Модерация төрайымыБұланбай Ақнұр Пән мұғалімдеріПернеева Ф Нұрланова Г Алибекова А Жұмыс Модерацияға дейінгі балл Модерациядан кейінгі балл Шешімнің негіздемесі А В11 С99 Тоқсандық жиынтық бағалау модерациясын өткізу қорытындысы бойынша отырыс хаттамасы Модерацияға қатысушылардың қолы: Аты-жөні_____Бұланбай А ____________ қолы _____________ Аты-жөні____ Алибекова А____________ қолы _____________ Аты-жөні____ Нұрланова Г _________ _ қолы _____________
Қорытынды Бүгінгі оқушының білім сапасын критериалды бағалау жүйесі арқылы жетілдіре отырып,күнделікті оқу үдерісінде қолдануымыздан көз жеткізуге болады. Мұғалім өз жұмысындағы кемшіліктерге баға беріп, жұмыс әдістерін толықтырып, түзетіп, жеке оқушылармен жұмыстың жолдарын және құралдарын тауып отрады. Білім мен дағдыны бақылау мен бағалаудың маңызы мен міндеттері, талаптары, оқыту нәтижелерін бағалау ұстаздардан үлкен жауапкершілікті талап етеді.