20 ғасырдың жылдарындағы қазақстандағы әлеуметтік-эканомикалық өзгерістер

Жоспары 1.Қазақстандағы жаңа эканомикалық саясат. 2. КСРО құрылуынаң алғысшартары. 3.Қазақстандағы индустрияландыру саясаты. 4.Ұжымдастыру. 5.Қазақстанда индустрияланарудың жолдары мен әдістері туралы пікірталас: Ф.И.голощекин мен С.Садуақасовтың көзқарастары.

Шаруашылық жүргізу Үйлестіру Екіжақтылық Қарама-қайшлық әкімшілік нарықтық Жаңа экономикалық саясат жж.

Жаңа экономикалық саясаттың нәтижелері Егістік алқаптарынаң Қалпына келуі. Мал асы өсті Астық өнімдерін жалпы Өндіру арты 1928 ж қарай өнеркәсіп Қаопына келді. Қаржы несие жүйесі на- ғайып рубль тұрақтанды. Қала халқымен жұмысшы та- Бынаң сады өсті. Халық шаруашылық еңбек артур Жалақы артып халық ауқаты өсті Экономикалық дағдарыстың жиілеуі. Шаруалордың сана азайып,орта- шалрдың сана арты Жаңа буржуазиянаң пайда болуы.

Жаңа эконоомикалық саясат белгілері. Азық-түлік салғыртын азық-түлік салығына алмастыру. Сауда және тауэр-ақша қатынастарын қалпына келтіру. Қаржы жүйесін нағайту,ақшалай жалақыға өту,тегін қызмет түрлерін жою. Мемлекеттік кәсіпорындардың бір бөлігін шаруашылық есепке өткізу және трест тер құру. Басқару тетіктерін мемлекет қолында ұстай отырып,экономикана дамытуға жеке меншік капиталды тарту. Ауыл шаруашылығында жерді жалға берегу және жалдамалы еңбекті қолдануға рұқсат эту. Еңбек міндеткерлігін жою,кәсіпорындарды жұмыс күшімен еңбек биржалары арқылы қамтамасыз эту.

КСРО құрылуынаң алғысшартары Республика- лар арасында тарихи қалыптасқан еңбек бөлінісі мен ортақ шаруашылық байланастар. Республика- Лардың бірыңғай сыртқы қауіпсіздігін Қамтамасыз эту қажеттілігі. Мемлекеттік құрылымдар- дың ұқсастығы, республика- лорды билік басында ортақ партиянаң болуы.

Одақ құру жобалары. Ленин Федеративті құрылым- жаңа мемлекет шеңберінде одақтас республикалордың тең құқылығы КСРО конституциясы 1924 ж 31 қаңтары Сталин Автономизация- республикалордың РСФСР құрамына енуі

Қазақстандағы индустрияландыру Мақсаты Өлкенің техникалық экономикалық жағынан арта қаллын жою Қатты ауры және қорғанас өнеркәсібін құру. Ұжымдастыруды жүзеге асыру үшін ауыл шаруашылығынаң машина техникалық базасын қалыптастыру. Байырғы халық өкілдерін кеңінен тарту жолымен жұмысшы тобымен өндірістік техникалық мамандарды қалыптастыру. Қиыншылықтары Байланас және тасмалы құралдарынаң нашар дамуы. Қазба байлықтарынаң толық зерттелмеуі. Жұмысшы тобынаң сан жағынан аз болуы Ауыл шаруашылығынаң басымдылығы.

Әлеуметтік салдары. Шаруалардан жинақталған үстеме салық есеьбімен жүргізіліп,халықтың тұрмыс жағдайынаң тқмендеуі. Лагерлер жүйесі құрылып,қатаң жазалау шараларынаң кең қолданаллы Шикізатпен азық түліктің сыртқа шығарылып,халық арасында аштықтың оран аллы.

Ұжымдастыру Ауыл шаруашылығын ұжымдастыру Қаз.наң егіншілік ацмақтарында ұжымдастыруды 1932 ж көктемде, ал көшпелі және жартылай көшпелі шаруашылықтарды отырықшылдыққа өткізуді 1933 ж. Аяқтау белгіленді. Алайда ерікті және дербестік ұстанамдарын өрескел бұрмалай отырып, күштеп ұжымдастыру жүзеге асырылды.1928 ж. барлық шаруашылықтың 1,8 ұжымдастырылса, 1930 ж. бұл көрсеткіш 52,4 тжетті. Күштеп ұжымдастыру нәтижесінде жж. Республикадағы мал басы 40,5 млн –нан 4,5 млн-ға дейін қысқарды жж. Ашаршылық салдарынан 2,1 млн адам ашта қырылды,1.7 млн босқын республика дан тыс жерге қонас удары Кеңес өкіметінің күштеу шараларына қарсы 372 шаруалар көтерілісі болып, оған 80 мың ада қатысты.