Аммиак өндірісі
Аммиак NH 3, сутегі нитриді, қ алыпты же ғ да-да - ө ткір иісті (м ү с ә тір спирті иісті) т ү ссіз газ.м ү с ә тір спирті Аммиак абадан шамамен ал ғ пппппанда екі еси же ң іл. Аммиакты ң суда ерігіштігі же ғ ары к ө лем суда 1200 к ө лем (0 °C кезінде) немеси 700 к ө лем (20 °C кезінде) NH 3 ериді. То ң азот қ ыш техникада R717 денег актау ғ а ие, м ұ нда ғ ы R Refrigerant (хладагент), 7 хладагент типі (бейорганикалы қ қ осилыс), 17 молекулалы қ массы.хладагент
Құ рамы Құ рамы Құ рилысы Құ рилысы Қ асиеттері Қ асиеттері Қ олданылуы Қ олданылуы Алынуы
Аммиакты ң физикалы қ қ асиеті. Аммиак – т ү ссіз, ерекше ө ткір иісі бар, абадан екі есидей ауры газ. Қ ысымды арттыр ғ пппппанда немеси суыт қ пппппанда ол о ң ай с ұ тилып т ү ссіз с ұ ты қ ты ққ а айналады қ айнау температурасы - 33,4 0 С. Аммиак суда ө те же қ сы ериді 20 0 С-де суды ң бір к ө лемінде NH 3 - ті ң 700-дей к ө лемі ериді. Аммиакты ң молекуласы ү ш б ұ ришты пирамида т ә різді. Пирамиданы ң табанында ғ ы ү шб ұ ришты ң бір же ғ ы 0,16 нм пирамидоны ң биіктігі 0, 038 нм, d(NH)= 0,102 нм аммиак аудан же ң ілірек 1 литр салма ғ ы 0,77 г. Аммиакты са қ та ғ пппппанда таксы ғ пппппанда, с ұ ты қ т ү рі 6-7*10 5 Па қ ысымды болят баллондарда ұ стайды. Суда ө те же қ сы ериді: 20 градуста 1:700; 0 градуста 1:1200 к ө лем. Аммиакты ң суда же қ сы еруі, NH 3 пен Н 2 О молекула ссыны ң арасында сутектік байланыс т ү зілуімен т ү сіндіріледі.
Аммиакты алуды ң бірнеше ә дісі бар, оларды ң ішінде ма ң ыздысы, ә рі осы кезде к ө п қ олданылатсыны – аммиак синтезі деп аталтын азот пен сутекті тікелей қ осатын ә діс: N 2 + 3H 2 2NH 3
Ө ндірісті ң технологиялы қ схемасы.
Негізгі ж ә не қ осел қ ы аппарат
. Қ ауіпсіздік техникасы 1) с ұ ты қ аммиакаты са қ тау ғ а ареал ғ ан жебалан ғ ан, қ айта салон ғ ан ж ә не ж ұ мыс істеп т ұ р ғ ан жер ү сті қ оймаларында; 2) аммиак ө ндіретін, оны шикізат ретінде немеси қ осел қ ы материал ретінде тауарлы қ ө нім ө ндіретін, аммиакаты ө нерка ә сіптік м ұ здат қ ыш қ анды ғ ыларда немеси бас қ а да ма қ стар ғ а қ олданатын зауытты қ қ оймаларда; 3) порт женында ғ ы қ оймалар немеси су таксымал к ө ліктері базассыны ң ө ткізу қ оймаларында;базассыны ң ө ткізу қ оймаларында 4) мекеме ума ғ сыны ң сыртында орналас қ ан ж ә не теміржел цистерналарынан с ұ ты қ аммиакаты қ абылдау ғ а ареал ғ ан, оны резервуар-ыдыстарда са қ тап ж ә не т ұ тынушылар ғ а авток ө лік цистерна лорда татаратын рельс женында ғ ы қ оймаларда; 5) ауылшаруашилы қ аудпппппандрасыны ң ума қ тарында орналас қ ан қ оймаларда; 6) аммиакаты құ рыб ар қ илы алтын ауылшаруашилы қ аудпппппандарында орналас қ ан татар қ ыш бекеттерде қ олданылады. Осы Талаптар Қ аза қ стан Республикасы энергетика ж ә не минералды ресурстар Министрлігіні ң 2004 жыл ғ ы 8 қ рык ү йегіндегі 208 б ұ йры ғ ы ботынша бекітілген Жарилыс- ө рт қ ауіпті химиялы қ, м ұ най-химиялы қ, ж ә не м ұ най өң дэу ө ндірістеріндегі жерилыс қ ауіпсіздігіні ң желпы Талаптарына қ осымша ретінде, аммиак қ оймаларын пайдалану ерекшеліктерін искре отырып, қ олданылады.
Аммиак ө ндіретін қ андыр ғ ыда ғ ы технологиялы қ процесті ң м ә ні: азотсутек қ оспасынан реакция жилуын жилуалмастыр ғ ышта барынша тиімді пайдалану ар қ илы ө ршіткі салон ғ ан қ орапшада женасу ә дісімен аммиак алу. Аммиак ө ндірісінде мынадай ғ илыми принциптер са қ тамады: жилу алмазу, қ арама- қ расы а ғ ыс, ү здіксіз процесс, циркуляциялы қ процесс, т.б.