СҰРАНЫС ПЕН ҰСЫНЫС Орындаған :Ауданбек Ғалымжан Құр- 201

Жоспары 1.Сұраныс 2. Сұраныс функциясы 3. Ұсыныс 4. Икемділік ұғымы 5.Сұраныс икемділігі 6. Әдебиеттер тізімі

Сұраныс Сұраныс денегіміз тұтынушылардың белгілі бір уақытта, белгілі бір бағамен тауэрлар мен қызметтердің белгілі бір көлемін сатып алуға денег дайындығын сипаттайтын төлем қабілеттілігі бар қажеттіліктері мен талаптары. Сұраныс көлемі, яғни тауэрларды сатып алу көлемі – бұл тұтынушылардың ағымдағы бағамен берілген уақыт бірлігінде сатып алғысы келетін сол игіліктердің максималды саны.

Сұраныс функциясы Сұраныс функциясы – бұл сұранысқа әсер ететін әртүрлі факторлардың өзгеруінен сол сұраныс көлемінің өзгеру сипатын бейнелейтін тәуелділік. Әрине сұранысқа әсер ететін маңызды фактор баға болып табылады. Сонымен қатар, сұранысқа әсер ететін бағалық емс факторлар да бар: а) тұтынушылардың табысы; ә) алмастырушы және толықтырушы тауэрлардың бағасы; б) тұтынушылардың талғамы; в) алдағы уақытты немсе болашақты күту; г) нарықтағы тұтынушылардың саны, т.б. Сұранысқа және сұраныс көлеміне әсер ететін барлық факторларды сұраныс детерминант тары деп те атайды.

Ұсыныс Ұсыныс денегіміз – бұл сатушылардың нарықта белгілі бір тауэр көлемін немсе қызмет түрін берілген уақыт мезетінде белгілі бір бағамен сатуға денег даярлығы немсе сайта алу қабілеті. Ұсыныс көлемі – бұл нарықтағы барлық сатушылардың берілген уақыт мезетінде сатқысы келетін немсе сатуға дайын игіліктерінің жалпы саны. Ал ұсыныс бағасы – бұл сатушының нарық жағдайында берілген игіліктің көлемін сатуға дайын минималды бағасы.

Икемділік ұғымы Икемділік денегіміз – бір айнымалы өлшемнің өзгеруіне байланысты екінші бір айнымалы өлшемнің өзгеріске ұшырау реакциясының дәрежесі. Икемділіктің сандық мәнін есептеу үшін икемділіктің коэффициенті қолданылады. Ал, икемділік коэффициенті денегіміз - бір айнымалының 1 пайызға өзгеруі нәтижесінде екінші бір айнымалының соған байланысты қанша пайызға өзгеретінін көрсететін сандық көрсеткіш. Икемділіктің мәні нөлден шексіздікке дейін өзгеріп отрады. Икемділік сұранысқа да, ұсынысқа да әсер етеді. «Икемділік» ұғымын да жоғарыда аталған, ағылшын экономисі Альфред Маршалл өз зерттеуінде алғаш рет қолданып микроэкономика ғылымына енгізген болатын. Кейін, бұл ұғым туралы идеяларды ағылшын экономисі Джон Хикс пен американ экономисі Пол Самуэльсон және тағы басқа да ғалымдар әріқарай дамыта түсті.

Сұраныс икемділігі Cұраныстың баға бойынша икемділігі – бұл тауэр бағасының бір пайызға өзгергендегі сұраныс көлемінің салыстырмалы өзгеру реакциясының сезімталдылығын сипаттайтын көрсеткіштік коэффициент. Тәжірибелік мәні жағынан, икемділіктің абсолюттік шамалары емс салыстырмалы шамалары ғана маңызды болып табылады. Бұл айтпаса да түсінікті. Мысалы, біз «сникерстің» бағасы 10 теңгеге өсті десек, ххонда оның өзгеруін байқамау мүмкін емс, өйткені ол тауэр үшін бағаның посылай өсуі өте маңызды болып табылады, сондықтан ол сұраныс көлемін айтарлықтай өзгертеді. Ал «Вольво» автокөлігіне баға 10 теңгеге өсті десек, ххонда оның өзгеруі тұтынушының сұраныс көлеміне мүлдем әсер етпейді.

Әдебиеттер тізімі 1.С. Әкімбеков, А.С. Баймұхаметова, У.А. Жанайдаров. Экономикалық теория. Оқу құралы. 2. Жалпы экономикалық теория. Оқулық. Ө.Қ. Шеденов, Е.Н. Сағындықов, Б.А. Жүнісов, Ү.С. Байжомартов, Б.И. Комягин. 3. Я. Әубәкіров, К. Нәрібаев, М. Есқалиев, Е. Жатқанбаев, т.б. Экономикалық теория негіздері. 4. Ғабит Ж.Х. Экономикалық теория: оқу- әдістемелік кешен.