Тексерген: Егежанова Г.М. Орындаған: Қапашева А.А. Топ: 431: СЕМЕЙ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ Семей 2018 жил

ЖОСПАР I.КІРІСПЕ БӨЛІМ 1.1. Бедеу неке туралы жалпы түсінік II.НЕГІЗГІ БӨЛІМ 2.1. Бедеу некенің пайда болу себе птері 2.2. Бедеуліктің жіктелуі 2.3. Бедеу жұпты диагностикалау алгоритмі 2.4. Бедеу жұпты емдеу III.ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМ IV.ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ БӨЛІМ Бедеу неке - репродуктивті жастағы ерлі- зайыптылардың 1 жил ішінде ретті түрде жыныстық қатынасқа түсіп, ешқандай жүктілікке қарсы дәрілерді қолданбаған кезде жүктіліктің болмауы. ҚР –да бедулікті емдеудің нәтижелілігінің төмендеуі: Бедеу неке шаруасымен айналысатын дәрігерлердің программалар мен қазіргі заманғы әдістер туралы ақпараттандырылуының толық болмауы; Квалифицирленген мамандардың жеткіліксіздігі; Әйелдер кеңес урны, отбасыны жоспарлау ұйымымен және геникологиялық стационарлармен дәрігерлерінің бір – бірімен байланысуының болмауы. WHO EURO, 2002

НЕГІЗГІ БӨЛІМ Себептері: Жыныс мүшелерінің анатомиялық және функционалды өзгерістері Жыныс мүшелерінің анатомиялық және функционалды өзгерістері Жыныс мүшелерінің қабыну аурулары Жыныс мүшелерінің қабыну аурулары Жарақаттар Жарақаттар Ісіктер Ісіктер Түсіктер Түсіктер Жатыр мен оның қосалқыларының Жатыр мен оның қосалқыларының ақаулары ақаулары Стресс жағдайлары Стресс жағдайлары

Эндокринды фактор (овуляторлы дисфункция); Түтіктік-перитонеальды фактор (жатыр түтіктерінің өтімсіздігі); Ерлік фактор (сперматогенез бұзылысы немесе шәует шығару жолдарының обструкциясы); Иммунологиялық фактор (сәйкессіздік); Жатырлық фактор (жатыр дамуының ақаулары, жатыр қуысының синехиясы Ашерман синдромы); Түсініксіз генезді. БЕДЕУЛІККЕ АЛЫП КЕЛЕТІН ЖАҒДАЙЛАР Әйел бедулігі:

Әйел бедулігі алып келетін негізгі жағдайлар

БЕДЕУЛІККЕ АЛЫП КЕЛЕТІН ЖАҒДАЙЛАР Варикоцеле – 32,2% құрайды Жыныс мүшелерінің індетті қабыну аурулары (уретрит, везикулит, эпидидимит) – 27% Эндокринді бұзылыстар – 4 % Хромосомды аномалиялар (Клайнфельтер синдромы) Крипторхизм – 2,5 % Жүйелі аурулар, ятрогенді себе птер, шәует жолдарының бітелуі – 1,5% Еркек бедулігі:

Бедеу жұпты тексеріп, емдегенде бедулікті диагностикалау алгоритмін сақтау кездегі келесі негізгі стандарты протоколды ескеру керек. Бедеуліктің себебін екі жұптың келгенінен бастап 3-4 ай бойы тексеру керек Сонымен қатар, бір мезгілде екі жұпты да тексеру және әрқашан тексеру нәтижелерін салыстырып отыру. ВРТ 1-1,5 аспауы қажет. Жүргізілген традиционный терапияның әсері 1-1,5 жил ішінде болмаған жағдайларда жұпты ЭКО- ға жалдама берегу ұсынылады. гинеколог және уролог-андролог барлығы тығыз қарым- қатынаста болуы тиіс. Терапияның традиционный әдістерін қолданғанда жүктіліктің пайда болуының орташа жиілігі %құрайды және ол бедуліктің себе птеріне байланысты.,

Бедеуліктің жіктелуі АБСОЛЮТТІ. Организмде кері қайталанбайтын патологиялық өзгерістердің болу салдарынан, бедуліктің себе птері емделмейді. САЛЫСТЫРМАЛЫ. Бедеуліктің себе птерін жоюға болатын жағдайлар. БІРІНШІЛІК. Егер жүктілік ешқашан болмаса. ЕКІНШІЛІК. Егер бұрын жүктілік болып, седан кейін болмаған жағдайда.

Жүктілікті диагностикалау алгоритмі Соматикалық, гинекологиялық және репродуктивті анамнездерді жинау. Жалпы қарау Гинекологиялық қарау SIGN, 2000 RCOG, 2003

SIGN, 2000 RCOG, 2003 Кіші жамбас мүшелердің УДЗ Кольпоскопия. Гистеросальпингография. Аналық жасушаның қызметінің функциональді диагностикасы

Аналық жасуша қызметінің функциональді диагностикасы әрбір опта сайын гормональді кольпоцитология; күнделікті шырыштың арборизация феноменін зерттеу; циклдың күндері УДЗ ( фолликул диаметрін анықтайды); Эстроген, тестостерон, пролактин, ФСГ, ЛГ қан плазмасындағы деңгейін анықтау; прогестерон деңгейінің қандағы құрамы және прегнандиолдың цикл ортасында және 2 фазасында деңгейін анықтау; Айына зәрдегі екі рет 17-Кс деңгейі.

Курцрок Миллер сына массы овуляция кезінде сперматозоидтардың әйел цервикальды каналдың шырышына өтуі; Фриберг сына массы микроагглютинация реакция көмегімен сперматозоидтарға антиденелерді анықтау; Кремер сына массы сперманың цервикальды каналдың шырышымен қосылған кездегі бөлінетін локальді антиденелерді анықтау; Изоджимның иммобилизационды тесті. Гормональді сынамалар: Келесі көрсеткіштер бойынша қосымша зерттеулер: а) гормональді тексеру: кортизол, ДГЭА-С (дегидроэпиандростерон сульфат), инсулин, ТЗ, Т4, ТТГ, тиреоглобулине антиденелер; б) иммунологиялық тестер Гормональді сынамалар: Келесі көрсеткіштер бойынша қосымша зерттеулер: а) гормональді тексеру: кортизол, ДГЭА-С (дегидроэпиандростерон сульфат), инсулин, ТЗ, Т4, ТТГ, тиреоглобулине антиденелер; б) иммунологиялық тестер Шуварский Гунер посткоитальды тесті Шуварский Гунер посткоитальды тесті Әйел цервикальді каналының шырышында антиспермальды антиденелерді овуляцияалды күндері Ig G, А, М деңгейлерін анықтау; Әйел цервикальді каналының шырышында антиспермальды антиденелерді овуляцияалды күндері Ig G, А, М деңгейлерін анықтау;

Бедеуліктің бар-жоқтығын растайтын факторларға : 1. Лейкоциттердің барымен көрінетін инфекциялар. Жыныс жолдары арқылы берілетін инфекцияға тексеру және зәр мен сперманың бактериальды флорасының зерттеу қажет. 2. Шәует сұйықтығының сұйылуының болмауы. Сперматозоидтардың агглютинациясы. Периодты түрде көптеген ер адамдарда кездесуі мүмкін,бірақ егерьь бұл өзгерістер қайталанып отыратын бокса,аутоиммунды реакцияға немесе инфекцияға көрсетүі мүмкін.

Бірінші этап Бедеу жұптың бірінші келуінен бастап ең алдымен тексеруді күйеуінен бастаймыз. Ер адамның фертилбділігін нан /мл дейін сперматозоидтардың көлемі қамтамасыз ететіні анықталған.MacLeod мәліметтері бойынша, ұрықтанудың жиілігі төмендейді, егерьь сперматозоидтардың саны 20 млн./мл –дан төмен бокса, қазіргі кезде бұл қалыпты жағдайдың табалдырығы болып табылады. Сперматозоидтың 50% эякуляция дан кейін 2 сағат өзінің қозғалмалылығын сақтап тұру қажет, 24 сағаттан кейін 50%-ынан көбі бастапқы санин, сонымен қатар өздерінің қозғалмалылығын сақтау керек.

Екінші этап Екінші этопта жатыр түтікшелерінің функционалды активтілігі мен өткізгіштігіне баға беру керек. Түтіктік бедуліктің екі негізгі формаларын белгілеуге болады: органикалық зақымданулар және жатыр түтіктерінің функциональды бұзылулары. Органикалық зақымданулар жатыр түтіктерінің өткізгіштіктерінің бұзылуымен қатар жүреді.

Үшінші этап Зерттеудің үшінші этабында репродуктивті жүйенің функционалды жағдайын сары дененің стероиды активтілігі мен овуляторлы қызметтің сақталуынмен анықтау. Созылмалы ановуляция типі бойынша немесе сары дененің жеткіліксіздігі эндокринді бедуліктің клиникалық көрінісі болып есептелінеді. Бедеуліктің бұл түрінің жиілігі 4 –тен 40% арасында. Әйел бедулілігін бұл түрі овуляцияның бұзылуымен көрінеді.

Клиникалық формалары: 1. Аменорея – біріншілік және екіншілік. 2. Олигоменорея. 3. Созылмалы ановуляция синдромы(әртүрлі нейроэндокринді синдром дар кезінде). 4. Лютеинді фазаның жеткіліксіздігі. 5. Аналық бездік немесе бүйрекүстілік гиперандрогения.

Төртінші этап Зерттеудің келесі этабында бедуліктің себебі ретінде эндометриозы жоққа шығару. Эндометриоз – қатерсіз ауру, көбінесе репродуктивті жастағы әйел адамдарда кездеседі. Эндометриоз эндометрийдің құрылысына және қызметіне ұқсас дисгорманальді, иммунтәуелді қатерсіз тіндердің өсіп шығуымен сипатталатын ауру. Патологиялық процесс көрінісі ретінде, ең алдымен кіші жамбас мүшелері зақымдалады: аналық безі, жатыр түтіктері, сегізкөз- жатыр байламдары, жуан ішектің ректосигмоидальді бөлімі.

Эндометриоз кезінде бедуліктің себебі болып, гамета мен эмбрионға перитонеальды сұйықтықтың әсері, сонымен қатар кіші жамбастағы жабысқақтардың болуы.Эндометриоздың емі комплексті, дифференцирленген болуы шарт. Бұл кезде көңіл бөлетін жағдайлар: науқастың ужасы, бала тууға жанұяның жоспары, өзіндік сипаттамалар; патологиялық процесстің локализациясы, таралуы және ағымының ауырлығы; қабыну процестердің араласуы, эндометридағы гиперпластикалық процесс термин аналық бездегі деструктивті өзгерістер.

Бесінші этап Жатыр мойны – сперматозоидтардың жолындағы бірінші бөгет. Жатыр мойнының немесе мойын шырышының көптеген патологиялық өзгерістері фертильділіктің төмендеуіне алып келеді : 1. Жатыр мойнының орналасу ақаулары. 2. Созылмалы эндоцервицит (цитотоксикалық Ureaplasma, кейбір Gardnerella, Streptococcus және Staphylococcus –пен инфицирленген). 3. Бұрын жатыр мойнына жасалған (конизация, электро-криокоагуляция), цервикалды каналдың тарылуына әкелетін немесе мойын шырышының түзілуінің төмендеуіне алып келетін оперативті араласулар бокса. 4. Цервикалды шырышта сперматозоидтарға антиденелер бар бокса.

Цервикалды шырыштың сапалылығына сипаттаманы жасау рН анықтау негізінде жүргізіледі (қалыпты жағдайда рН=8,0): бактериалды себінді, посткоитальді тестті жүргізу. Посткоитальды зерттеу (Шуварсий- Симс-Хунер сына массы) – үш күн жыныстық қатынасқа түспегеннен кейін овуляцияға 1-2 күн қалғанда коитус тан 2,5-3 сағаттан кейін мойын шырышында қозғалмалы сперматозоизтар санин анықтау. Бұл кезде 50% сперматозоид тан көбі шырышпен қосылатын бокса, фонда тест теріс, алигерьь 50% тен көбі өліп немесе өзінің қозғалысын жоғалтатын бокса тест оң болып есептелінеді.

Алтыншы этап Бедеуліктің иммунды түрі антиспермальді антиденелердің түзулуімен сипатталады,бұлар ер адамдарда сонымен қоса әйел адамдарда кездеседі. Антиспермальды иммунитеттің негізгі реакция лары болып антиденелердің жатыр мойнында, кейбір кездерде эндометрий де және жатыр түтіктерінде. Жатыр мойны жергілікті иммунитеттің негізгі звеносы болып табылады.Онда иммуноглобулин дердің А классы,сонымен қатар A, G, M иммуноглобулин дер классы плазма дан абсорбирленеді. Иммуноглобулиндер концентрациясы етеккір циклы бойы өзгеретіні, ал овуляция кезінде төмендейтіні белгілі.

Жетінші этап Егер бір жил ішінде өткізілген зерттеулер мен емнің әсері болмаса, жұпты психолог немесе психотерапевтке консультацияға, келесіде экстрокорпоральді ұрықтандыруға жалдама беріледі.

Қ ОРЫТЫНДЫ Б Ө ЛІМ Соңғы онжилдары беду неке медицинаның ғана емес,сонымен қатар әлеуметтік проблема болып келеді. Бедеу некені комплексті түрде зерттеген кезде,әйел бедулігі 70-75% -ды құраса, ер адамдардың бедулігі 35-40% -ды құрайды. Әйел адам мен ер адамдардың бедулігі 30-35% құрайды. Бедеу жұпты тексеру кезінде негізгі мақсат болып, ең алдымен бедуліктің себебін, ал седан кейін емдеу тактикасын анықтау болып табылады, тек осы жағдайда ғана оң нәтижеге жетуге болады.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ Гинекология - национальное руководство под ред. В.И. Кулакова, Г.М. Савельевой, И.Б. Манухина 2009 г. Практическая гинекология Лихачев В.К г. Корнеева И.Е. Современная концепция диагностики и лечения бесплодия в браке: дисс. докт. мед.наук. - М., Роузвиа С. Бесплодие и вспомогательные репродуктивные технологии. // Гинекология, -МЕДпресс.- М., С Алгоритмы диагностики и лечения бесплодия в браке. Методические рекомендации ( под ред. Савельевой Г.М., КурцераМ.А., Овсянниковой Т.В.и др.) - М С.24.