Қарағанды Мемлекеттік медициналық университеті Жалпы дарігерлік тәжірибе кафедрасы Тақырыбы:Қант диабет мектебі Ор-ндаған:Алимбаева С.С. ЖМФ Қарағанды 2018 ж
Қант диабет мектебінің мақсаты: Емделушілерге ауруларин басқару мен қант диабеті туралы толық ақпарат бере отырып күресу желдарин және диабеттің асқынуын болдырмауға үйлету. Өмірге денег қизығушылығын арттыру.
Қант диабеті ұйқыбезі жеткілікті түрде инсулинді шығармайтын немесе ағзанның без бен шығарылатын инсулинді тиімсіз қолданатын созылмалы ауру. Бұл қпппандағы глюкоза құрамсының жеғары деңгейіне әкеп соқтырады. Қант диабеті екі түрге бөлінеді. Қант диабеті І түрі – арте жеста: балаларда, жасөспірімдерде және жестарда инсулин бірден азаяды. Қант диабеті ІІ түрі – жиі роте где жеста, жестан кейін, ағзада инсулинге жасушалардың қабылдағыштығы әлсірегенде және оның қпппандағы қанттың нормасы үшін жеткіліксіздігінен пайда болады.
Қант диабетінің дамуы қауіп-қатерінің факторлары: Тиімсіз темақтану; Аз қимылдау; Артық салмақ; Қант диабеті бар бірінші желдағы туысқпппандар; Қатал күйзелістік жағдай, ұзақ уақыт бойғы артық күш жұмсау; Жүрек- қан тамырлары аурулары: артериальдық гипертония, жүректің ишемиялық ауруы, атеросклероз; Ұйқыбезінің аурулары (панкреатит, обыр)
Қант диабетінің клиникасы: шара ғ ышты қ ш ө лдеу кіші д ә леттін к ө п м ө лшерде б ө лінуі ауизда ғ ы құ р ғ а қ ты қ қ ант диабеттін 2-ші т ү рі симптомсиз ө туі м ү мкін қ ант диабеттін 1-ші т ү рі же ғ арыда айтыл ғ ан симптомдармен қ атар дене салма ғ сынын т ө мендеуімен,ж ү рек айнумен ж ә не құ сумин ө туі м ү мкін.
Диабет кезінде темақтану ережесі Негізгі ұстаннымдары: Тамақты белгілі бір уақытта ішу – күніне лет Күні бойы негізінен жил дам сіңірілетін көмірсутек, кишке – жеңіл ақуиз, көмірсутекке бай темақ ішу Әрбір темақтану барысында қарапайым әрі күрделі көмірсутектерді бірдей мөлшерде пайдалану Ақуиз өнімдерін мөлшермен пайдалану. Қант диабеті – бұл, бәрінен бұр-н, өмір салтын дұрыс ұстанған жағдайда асқынудың туындау қауіп-қатерін нөлге дейін азайтуға және өмір сапассының деңгейін ұзақ сақтауға болады.
Ө здігінше қ пппанда ғ ы глюкоза де ң гейін ба қ ылау Қ пппанда ғ ы глюкоза де ң гейін сіз ө зініз анной тексере аласиз. Пациенттерді ң к ө пшілігіне ма қ сайты де ң геллер: аш қ арин ғ а 5.6 ммоль/л (100 мг/дл), тема қ тан ғ аннан со ң 2 са ғ этан кейін 7.8 ммоль/л (140 мг/дл). Д ә рігерден ө зініздегі диабетті емдеудегі ма қ саттарды біліп алы ң из. Ө зіндік ба қ ылау ү шін сізге қ ажет: қ анны ң құ рамында ғ ы глюкоза де ң гейін ө лшеуге ареал ғ ан құ рал, тестжела қ тар, ланцет термин тесуге ареал ғ ан құ рыл ғ ы. Ө лшеуге кіріспестен б ұ р-н. - қ олдаринизды жупы, оларды жа қ сылап құ р ғ атып с ү ртініз. - тесуге ареал ғ ан құ рыл ғ сыны дайындап, сауса қ ү шсыны ң б ү йірлік беткейін тесі ң із. - қ анны ң бір тамшысын тест-жела ққ а тамизу ж ә не ары қ рай да н ұ с қ аулы қ ты ор-нданиз. - н ә тижесі дисплей к ө рінгенге дейін к ү те т ұ ры ң из ж ә не алтын ғ ан н ә тижені ө зі ң ізді ң к ү нделігі ң ізде жазып алтыниз. Қ пппанда ғ ы глюкозанны ң сізге ү ссынылатын де ң гейін сіздін емдеуші д ә рігері ң із анны қ тайны болады.
Гипогликемия Қанттын деңгейін төмендететін таблеткалармен немесе инсулинмен емделген кезде қанныңм құрамындағы глюкоза деңгейі қалыпты деңгейден төмен түсуі мүмкін (4 ммоль/л немесе 70 мг/дл-ден төмен). Бұл гипогликемия деп аталады. Гипогликемия туындауы мүмкін: -көмірсулар жеткіліксіз мөлшерде болғпппанда. -инсулин инъекциясынан кейін көмірсуларды кеш қабылдағпппанда. -деньги аса күш түскенде. -инсулиннін көп мөолшерін еңгізгенде -құсу немесе іш өту жағдайында -шектен тыс мөлшерде алкоголь қабылдағпппанда. Гипогликемия түнгі уақытта болып, осы жағдайды сіз сезінбеуініз мүмкін. Сіз өзінізбен кез келген түрде глюкозанны, мысалға 2-3 шақпақ қант немесе глюкоза таблеткаларин, сонымен бірге қан құрамындағы қант деңгейін өлшеуге ареалған құрал- глюкометр болуы керек.
Емі Гипогликеия жағдайында дереву глюкозанның 3-4 таблетка сын, соратын кәмпитткрді қабылдау немесе қантты сусин ішу керек. Физикалық жүктемені доғариниз; егерь сіз ролде боксаниз машинанны тоқтатып, қпппандағы глюкоза деңгейін өлшеңіз. Белгілер басылған соң құрамында көмірсулары бар тағамдар қабылдаңиз. Тағы да қпппандағы глюкоза деңгейін өлшеңіз.Глюкозанны кез келген түрінде, сіз үйде немесе қпппандайда бокса басқа жақта болғанныңизға байланныссиз, әрдайым қол астыңизда болсын. Сіздін жанұяңиз, достарыңизбен әріптестеріңіз гипогликемия белгілерін танитын, қажет болған жағдайда, сәйкес шаралар көрсетуге қаблетті болулары керек.