Балалар өлімі-тұрғындардың санитарлық қолайлылығын бағалаудың оперативтік көрсеткіші ретінде Қ абылда ғ ан: Куланчиева Ж.А. Орында ғ ан:Ізбасарова Самал

Жоспары: I Кіріспе. II Негізгі бөлім 1. Балалар өлімі 2. БАБЖ стратегиясы 3. Балалардың денсаулығын нығайту және қорғау III Қорытынды. IV Пайдаланылған әдебиеттер

Балалар өлімі Балалардың салауаттылығын сипаттайды және бір жил ішіндегі 1 жастан 5 жасқа дейінгі өлген балалар санинын тірі туылғандар санина қатынасы, 1000 көбейту арқылы есептейді. Балалар өлімінің негізгі себептеріне жатады: тыныс алу жүйелерінің аурулары және инфекциялар, оның ішінде басты орында ішек инфекция лары, сепсис және менингиттер.

Балалар өлімі

Бала өлімінің коэфиценті Бала өлімінің коэфиценті 1000 тірі туған балаға шаққандағы бір жасқа дейінгі балалардың өлімі. Бұл көрсеткіш кейде елдің даму деңгейін және денсаулық сақтау жүйесінің даму деңгейін анықтау үшін қолданылады. Біріккен Ұлттар Ұйымының бағалауы бойынша Жердегі бала өлімінің орташа көрсеткіші 49,4, ал CIA World Factbook бағалауы бойынша 44,13 (2010 жил). Біріккен Ұлттар Ұйымының бағалауы бойынша Жердегі бес жасқа дейінгі бала өлімінің орташа көрсеткіші 73,7.

Қайта қаралған 10-шы статистикалық жіктелуіне сәйкес өлім себептерінің құрлымы 5 топтун құралған: жұқпалы емс аурулар-59% жұқпалы аурулар: o респираторлы жұқпалы ауру,және паразитарлы аурулар – 25,9% травмалар-9 % басқа себептер-6,1 %

1999 жилы ДДҰ есептегенде 50-ден астам елдерде 1000 тірі туған нәрестелер ішінде 100 өліммен аяқталды. Жыл сайын 10 миллион астам балалар 5 жасқа дейін шетінейді. Себебі: - Өлген 10 баланың ішінде 7-пневмониядан, диареялардан, қызылшадан, безгектен, салмақ қосу бұзылысынан болған.

Қазақстан Республикасындағы БАБЖ стратегиясы Бұл балалар ауруларын және өлімін төмендетуге бағытталған кең спектрлі стратегия. Аталған стратегия да аурулардың диагноз дары жоқ, аурудың аурылық деңгейін анықтайтын категориялар және жіктелулер бар.

Аталған стратегия клиникалық және ауруханаға жатқызудың үлгілі нақты хаттамаларын жүргізу, дәрі-дәрмектермен жабдықтау және оны үйлесімді пайдалану, медициналық қызметшілер құрамының кәсібибірліктерін арттыру және уақытын үнемдеу, балаларға күтім жасайтын тұлғалармен қарым-қатынас жасауға және оларға кеңес берегу назарды шоғырландыру арқылы медициналық қызмет көрсетудің тиімділігін жоғарылатады.

Ма қ сайты: Нәрестелік және балалар өлімінің көрсеткішін төмендету; 5 жасқа дейінгі балалардың ауруға шалдығушылық пен мүгедектікті төмендету. БЖАИЖ стратегиясының басты мақсайты аурудың қауіпті белгілерін бағалау, медициналық қызметкерге қай кездері міндетті әрі шұғыл түрде жолығу қажет, дұрыс емізу, тамақтандыру және баланы дұрыс күту мәселелері болып табылады.

Стратегиягың негізгі міндеті Стратегиягың негізгі міндеті өлім санин, аурудың жиілігін және аурылығын, мүгедектікті төмендету. Сонымен қатар, баланың дұрыс дамып жетілуін қамтамасыз ету. Стратегияның негізгі көзі балар арасында аса кең таралған ауруларды жіктеп қарастыру.

Стратегия компоненті БАБЖ бағдарламасы арқылы медициналық қызметкерлердің науқасты жүргізу дағдыларын жетілдіру; Денсаулық сақтау жүйесін жақсарту; Қоғамда және жанұяда тәжірибиені арттыру;

Баланың жалпы жағдайын бағалау; Классификация (аурудың) қызыл, сары, жасыл түстер қолданылады; Емді тағайындау; Практикалық консультация жүргізу;

Балаларға амбулаториялық-емханалық көмек ауруханаға жатқызуды қажет етпейтін балаларды алтын алуға, аурушаңдықтың, балалар мүгедектігінің, нәрестелік және балалар өлімінің деңгейін төмендетуге бағытталған қолжетімді және запалы бастапқы медициналық-санитарлық, білікті және мамандандырылған көмекпен қамтамасыз ету мақсайтында ұйымдастырылады.

Балалардың денсаулығын нығайту және қорғау Балалардың денсаулығын нығайту және қорғау – әрбір қоғамның маңызды медициналықәлеуметтік мәселесі. Қазіргі кездегі медицинаның алға қойған мақсатты бағыттарындағы өзекті мәселелердің бірі ел болашағы – жалпы халықтың денсаулығы. Денсаулық көрсеткішінің негізі өскелен ұрпақтың денсаулығын қорғау және қоғамда дені сау бала тәрбиелеуде елеулі үлес қосу.

Балалар денсаулығының қалыптасуына әсер ететін көп факторлардың ішіндегі маңыздыларының бірі сыртқы қоршаған органың әсері. Қазіргі заманда дамыған елдердің көбінде экологиялық жағдайдың қиындағаны байқалады, әсіресе халық тығыз орналасқан ірі қалаларда бұл мәселе айқын көрініс табу да. Бұл бүкіл әлемнің назарян аударып, алаңдатып отырған ең күрделі мәселеге айналуда.

Адам баласының денсаулығына аса қауіп төндіретін сыртқы органы ластаушылар қатарына биологиялық әсер ету өрісі кең ауры металлдар жатады. Соңғы жилдары экологиялық бағытта көптеген зерттеулер жүргізілуде, зерттеушілер қатарында тек гигиенистер ғана емс медик тер де, тіпті басқа сала мамандары да бар. Бірақ, бұл зерттеу жұмыстарының барлығы да қоршаған органың ластануы адам денсаулығына кері әсерін тигізеді деп бір қортынды тұжырымдайды. Соңғы 10 жил ішінде балалар денсаулығының айқын нашарлауы байқалуда (физикалық және биологиялық дамудың децелерациясы, жүйке-психикалық статустың бұзылысы, мүгедектік деңгейі, нозологиялық түрлерімен топтарына байланысты аурушаңдық көрсеткіштерінің өсуі тіркеледі). Осыған байланысты заманауи ақпаратты-диагностикалық, емдік, сауықтыру және алтын алу технологияларын енгізу және жасау маңыздылығы туындап отыр.

Қ орытынды Ана мен бала денсаулығын сақтау - денсаулық сақтау жүйесі алтында тұрған маңызды міндеттердің бірі. Мемлекет басшысы Н.Ә.Назарбаев ана мен бала денсаулығын еліміздің қазіргі және болашақтағы дамуындағы босым бағыттарының бірі ретінде анықтады. Еліміздің стратегиялық құжаттарында және ҚР Президенті Жолдауларында ана мен бала өлім-жітімін азайту және халықтың өмір сүру ұзақтығын арттыру қажеттігі этап көрсетілді. «Стратегия-2020» мақсаттарында: 2020 жилға қарай ана мен нәрестелер өлімі көрсеткішін 2 есеге азайтып, қазақстандықтардың орташа өмір сүру ұзақтығын 72 жасқа дейін арттыру көзделген. Әлемнің ең дамыған 30 елінің қатарына кіру үшін Қазақстанның ғаламдық бәсекеге қабілеттілік индексін көтеру жұмыстарын жалғастыру керек. Бұл істе нәрестелер өлім-жітімі көрсеткіші маңызды рөл атқарады.

Пайдаланыл ғ ан ә дебиеттер 1. Интернет ресурстары 2 Баранов А.А. Состояние здоровья детей в современных социально-экономических условиях // Экологические проблемы педиатрии: лекции для врачей. – М., – С. 5 – Омирбаева С.М., Амреева К.Е., Оценка риска влияния загрязнения атмосферного воздуха на здоровье детей г. Караганды // Медицина. – – 5. С. 25 – Ревич Б.А. Окружающая среда и здоровье населения /под ред. Б.А. Ревич, С.Л. Авалиани, Г.И. Тихонов. – М.: ЦЭПР, – 144 с