Бутюн дюняда яшагъан тюркий милет- лернинъ эдебият орьнеклери ильки девирлерде агъзавий шекьльде рейда олдылар. Бу жанрларда милетлернинъ медений мирасы, медений хазинеси все милий гъуруры косьтериле. Дестанлар халкъ агрыз яратыджылы- гъынынъ темелли жанры оларакъ сэз саньатынынъ алтын бешигини темсиль этмектелер.
Дестанларда халкънынъ тарихында олгъан социаль деврининъ ваз йети акс олуна. Дестанлар халкънынъ милий руху теренден косьтериле. Халкъымызнынъ шаирлик къабиети деде стан жанрында ачыкъайдын нумайыш этиле.
Бойледже, халкънынъ бин, фазы лет все милий къараманлыкълары акъкъындаки вакъиаларны икея эткин, несир все назм жанрынынъ хусусиетлерини тасвирлеген эсерлерге халкъ дестанлары тейлер.
Белли этнограф,санаатшынас все рессам Усеин Боданинский 1925 снеси этнография экспедициялар тешкиль эте. Дестанларны язык алов меселеси белли алим, тарихчы, оджа, языджы все этнограф Осман Акъчокъракълыгъа авале этиле. Осман оджа къартлардан, диггер фольклор эсерлеринен берабер пек чокъ халкъ дестанларыны язык ала.
74 яшындаки Бекир къартбабанынъ хатырлагъанына коре, онынъ бабасы юзлернен эсернен бир сыра да да «Чорабатыр», «Эдиге», «Таир все Зоре», «Арзы все Гъамбер», «Шахисмаил», «Кёр огълу», «Асан», «Айргуль», «Ашыкъ Гъарип» киви йигиримден зияде халкъ дестанларны эзберден биле эйкен.
Сагъ олуныз дикъкъатыныз ичюн!