Биржаның пайда болу тарихы

2 Биржа дегеніміз бұл – ұйымдастырылған, дәйекті жұмыс істейтін нарық, онда сұраныс пен ұсыныстың негізінде ресми түрде белгіленетін бағалар бойынша бағалы қағаздар саудасы, стандарттар мен үлгілер бойынша көтерме сауда немесе валюта саудасы іске асырылады.

жылдың 15 қарашасында Қазақстанда ұлттық валюта – теңге енгізілді жылдың 30 желтоқсанында "Қазақ Банкаралық Валюта Биржасы" атауымен, ұйымдастырушылық- құқықтық формасы жабық тұрпаттағы акционерлік қоғам ретінде тіркелді. Осылайша қазіргі Қазақстан қор биржасы ұйымдастырылған, ал 17 қараша – оның туған күні болып саналады.

4 Акциялар,корпоративтік облигациялар, Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары, шетелдік мемлекеттік бағалы қағаздар, вексельдер, автоматтық және тікелей репо инструменттері, шетел валютасы ұйымдастырылған қаржы нарығының операторы болып табылады.

5

6 Қор биржасының мүшелері Қор биржаларының мәмiлеге қатысушыларын, яғни алып сатушыларды «аюлар» және «бұқалар» деп екiге бөледi. Аюдың әдетi – табанымен таптау. Төмендетуді ойлайтын биржалық алыпсатарлар («аюлар») өзінде әлі жоқ акцияларды мәміле жасасқанда белгіленген курс бойынша мерзімге сатады және мәміле мерзімі біткенге дейін барынша төмен курспен құнды қағаздарды сатып алуға және жедел мәміле шартында белгіленген барынша жоғары бағамен сатуға үміттенеді. Ал бұқа деп атау – жағымсыздық әдетi – қарсыласты мүйiзiне iлу. Жоғарылатуды ойлайтын делдалдардың(«бұқалар») керісінше құнды қағаздарды курстың жоғарылауы күтілетін мерзімге сатып алады және кейіннен оларды табысты сатуға үміттенеді. Сонымен, биржада ойыншылар – аю бағалы қағаз курсының төмендеуiне, ал бұқа оның жоғарылауына iс-әрекет жасап ойнайды.

7 Нью-Йорк қор биржасы әлемдегі ең ірі және АҚШ-тың бас қор биржасы.АҚШ-тың қаржы қуаттылықтың және жалпы қаржы өнеркәсібінің нышаны. Биржада бүкіл әлемге танымал Доу-Джонстың өнеркәсіптік серіктестер үшін акциялар, NYSE Composite және NYSE ARCA Tech 100 Index қор индекстері анықталады.

8 1972ж 17 мамырында қаржы құралдарымен жұмыс істеген 24 нью– йорктік брокерлер және олардың лондонық әріптестер Нью-Йорк қор биржасын құру туралы «Платан астындағы келісім» құжатына қол қойды. 1975ж бастап 1366 жеке мүшелердің меншігінде болған коммерциялық емес корпорацияға ауысты. Корпорациядағы мүшелер орындары сатыла алады, әрбір орынның құны қазіргі кезде 3 миллион АҚШ долларына тең. 2006жылдың наурыз айының басында NYSE Archipelago Holdings электрондық биржасымен қосылуын аяқтады және өз тарихында бірінші рет инвесторларға акцияларын ұсынды, сөйтіп, коммерциялық ұйымға айналды. NYSE Group акцияларының сауда-саттығы биржаның өзінде жүргізіледі; капиталандыру 2007жылдың 5желтоқсанына қарай $22,6 млрд. құрды жылдың маусым айының басында Нью-Йорк қор биржасының болашақта еуропалық Euronext қор биржасымен қосылып кетуі туралы жарияланды. Бұл қосылу 2007 жылдың 4сәуірінде болды.

9 Қызметі Биржада акциялар мен басқа да құнды қағаздармен операциялар жүргізіледі. Биржада бағалы қағаздар 3мың серіктестермен баға белгіленеді. NYSE-де сататын серіктестіктерінің жалпы капиталандыруы, 2006 жылдың соңына қарай $26,5 трлн. құрады. NYSE директорлар кеңесі төрағадан, президенттен, биржаның он мүшесінен және іскерлер тобының он өкілдерінен тұрады. Биржа ғимараты Wall Street, 11адресі бойынша танымал Уолл –стрит көшесінде орналасқан.

10 Токио қор биржасы 1878жылы құрылды Түсімі жоқ мүше және өзін өзі басқаруда кең құқыққа ие заңды ұйым болып саналады. Бұл биржа Азиялық қор биржасының Федерациясына кіреді. Токия қор биржасындағы саудаға түсетін барлық құнды қағаздардың бағасы 5трлн. доллардан асады. Биржа қызметі Токио қор биржасы нарықты капиталдандыруда тек Нью-Йоркке ғана жол береді. Қазіргі таңда бұл қор биржасында жапония компанияларының 2300 құнды қағаздары мен 30 шетел эмитенттерінің қағаздары саудаласуда. Қазіргі таңда Токио қор биржасының әлемдік биржа айналымындағы үлесі 80%. Негізгі сатушылары мен сатып алушылары болып құнды қағаздардың институционалды иелері саналады. 2005жылы Токио қор биржасы әлем қор нарығындағы топтастырылуы бойынша екінші орын алды. Оның құрамына жыл сайын 3000 млрд. доллар түсім түсіретін 2,5 мың компания кірді.

11

12

13

14

15

17

Назарыңызға рақмет!