Бердібек Со қ па қ баев
Қ аза қ проза сына қ айталанбас соны лэп, ө згеше ө рнек, ғ ажайып сыр-писать ә киевлген к ө рнекті дджазуши, балалар ә дербиетіні ң классигі Бердібек Со қ па қ баев 1924 жилы 15 қ азанда Алматы облысыны ң Нарын қ ол ауылтында д ү ничего киевлді. Ол Абай ттында ғ ы Қ аза қ педагогикалы қ институты, киевйін М ә скиевуде Жо ғ ары ә дерби курсты бітірге Ө мірбаяны
Біраз жил ауыл мектебінде м ұғ алім бол ғ ан. « Қ аза қ ә дербиеті» газетінде, «Балдыр ғ ан» журналтында, Ш.Айманов ттында ғ ы « Қ аза қ фильм» киностудиястында қ измет істеген. Қ аза қ стан Жазушилар ода ғ тында балалар ә дербиеті ж ө ніндегі ә дерби киев ң есші бол ғ ан. Шы ғ армашилы қ жолын ө ли ң мен бастап, 1950 жилы «Б ұ ла қ » аты жир жена ғ ын ши ғ ар ғ ан. Кейін балалар мен жас ө спірімдерге ареал ғ ан 20-дан астам әң гіме, хикаят, роман кітаптарын ұ сыеды. «Мені ң атым – Қ кккккккожа», «Балалы қ ша ққ а саяхат», «Бозт ө беде бір қ из бар», « Ө лгендер қ айтып киевлмейді» ж ә не « Қ айдасы ң, Гау һ ар?» секілді туыедылары КСРО халы қ тарыны ң ж ә не к ө птеген шьет тілдеріне аударылып, сахналы қ, экраеды қ н ұ с қ а ғ а айнал ғ ан.
1967 жилы Балалар мен жас ө спірімдерге ареал ғ ан фильмдерді ң Канн қ аластында (Франция) ө ткиевн Халы қ аралы қ фестивалінде «Мені ң атым – Қ кккккккожа» фильмі (Б.Со қ па қ баевты ң сценариі) арнаулы ж ү лдеге ие балды.
Б.Со қ па қ баев – реалист суреткиевр. Дарыеды дджазуши қ аламынан ту ғ ан қ ай- қ ай ши ғ армастында да ө мірді ң қ арама- қ айшилы қ тары, адам жанны ң қ алтарыс-б ұ лтарыстары, сол д ә уірді ң психологиялы қ хал-к ү йі шинайы шеберлікпен суреттелген.
Б.Со қ па қ баев – адалды қ ты ң, тазалы қ ты ң, адамгершілікті ң жиршисы. Оны ң балалар ғ а ареал ғ ан туыедылары биік к ө ркиевмдік де ң гейімен, таби ғ и тазалы ғ имен, шинайылы ғ имен, қ арапайымдылы ғ имен ерекшелинеді.
Б.Со қ па қ баев – н ә зік психолог, бала жанны тире ң зерттеген қ аламбер. Соеды қ тан да оны ң ши ғ армалары қ аза қ ә дербиетіні ң алтын қ азынасына қ отсыл ғ ан құ еды д ү ниелир қ атарынан табылады.
Бердібек Соқпақбаев киевйіпкиеврлирін қолдан жасамаған. Оның киевйіпкиеврлирі - өзі. Жазуши шиғармаларын бірінші жақтан дджазады. Яғни, шиғарманны бас киевйіпкиевр әңгімелэп отрады.
Мен дджаз ғ ан д ү ниелирді ң ішінде ж ұ рт қ а к ө бірек танныл ғ анны «Мені ң атым Қ кккккккожа» повесі бокса киеврек. Б ұ л ши ғ арманны ң ә уелгі аты « Ө зім туралы повесть» Шы ғ арманны дджазарда ғ ы е ң басты ма қ сжатым: жа қ силы ққ а т ә рбиелиу. Қ кккккккожа – эсер емс, есті тентек. Бір к ө рген адам ғ а «шаман бала», « қ иин бала» болып, киевйін м ү лде ө згеріп, жа қ сылорды ң қ атарына қ отсилып киевтетін балалар аз емс қ ой... Бердібек Со қ па қ баев
"Б ұ ла қ " (1950) ө ли ң дер жена ғ ы "Он алты жасар чемпион" (1951) "Ба қ ыт жолы" (1952) "Алыста ғ ы ауылда" (1953) "Балалы қ ша ққ а саяхат" (1960). "Балалы қ ша ққ а саяхат" аты повесі бойынша дджазыл ғ ан киносценарийі де фильм ғ е т ү сірілді (1965). "Дала ж ұ лдизы" (1960) "Аяжан" (1963, орыс тілінде 1965) "Гау һ ар" (1966) повестерін джажды. Шы ғ армалары
"Мені ң атым Қ кккккккожа повесті" (1957) кітабы балалорды ң с ү йіп о қ итын ши ғ армасына айналып, орыс, украин, француз, литва, латыш, ө узбек тілдеріне аударылды жилы " Қ аза қ фильм" студиясы сол кітап бойынша дджазыл ғ ан киносценарийді экран ғ а ши ғ орды. "Мені ң атым Қ кккккккожа" фильмі французды ң Канн қ аластында ғ ы жастар мен балалар ғ а ареал ғ ан кинофильмдерді ң халы қ аралы қ фестивалінде (1967) арнайы сыйлы ққ а ие балды. "Бозт ө беде бір қ из бар" (1958) " Ә пендені ң айласы" (1960)
"Мені ң атым Қ кккккккожа" (1967) т. б. джамалы қ ши ғ армалар джажды. Б.Со қ па қ баевты ң қ ыр қ ынши жилдарда ғ ы жастар ө мірінен дджаз ғ ан " Ө лгендер қ айтып киевлмейді" романны ( ) орыс тіліне аударылып басылды (1969). Шы ғ армалары
Бердібек Соқпақбаев – шинайы адам, шиншил дджазуши. Өнерді өтірікпен әсемдеуден қорқатын. Қатарлас замандастарының өтірік дджазғаннын, дджазып жүргенін білсе, сыйламай қоятын. Ол қоғам шиедығын бар ауыртпалық, қиыедығимен көрсетем деп өзі де көп қиыедық көрген қаламбер. Шыншил шиғарма-өміршең. Бердібек Соқпақбаев шиғармалары киевше шиедық болып ширылдап сөйлисе, бүгін өмірдің өзі болып оқырманнын баурайды.
Назарлары ң из ғ а рахмет!!!