Педагогикадағы ғылыми ақпарат АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Инжиниринг және ақпараттық технологиялар факультеті Кәсіптік оқыту және қоғамдық ғылымдар кафедрасы Тексерген: Жұмаш А.М Тобы: ПО Орындаған: Ильясова Г Алматы,2017 ж

Арнайы педагогика жалпы педагогикадағы ғылыми- зерттеудің барлық әдістерін белсенді пайдаланады. Ал өзгпешелігене сәйкес ғылыми-зерттеулер жүргізе отырып жалпы педагогиканың принциптерін басшылыққа ұстанады, олар:

- педагогикалық құбылыстардың шынайылығы мен шарттаскандығын ескеру; - құбылыстар мен процестерді даму барысында зерттеу: -құбылыстарды мен процесгерді өзара қатынастар байланысында зерттеу; -зерттеуде ғылыми проблеманың шпешімі бірін-бірі толықтыру үшін зерттеу әдістерді кпешенді түрде пайдалану қажеттілігін ескеру; -зерттеу әдістерді зерттеленін нысан мен пәннің мән- мағынасына сайт келуін қадағалау; -даму процесін сол дамудың қозғаушы күші және даму себебі саналатын оның қарама-қайшылығына негізделген өзіндік қозғалыс және өзіндік даму ретінде қарастыру; -сынақталушыға, білім тәрбие процесіне зиян келтірмейтін, адамгершілік-инабаттылық талаптарына қайшы және мүмкіндіктері шектеулі тұлғаның намысына тиістін зерттеулерді өткізбеу.

Арнайы білім беру саласында зерттеулер арнайы білім беру заңдылыктарды, мазмұны, принциптері, оқыту технологиялары мен әдістерін, арнайы оқытуды ұйымдастыру, мүмкіндіктері шектеулі тұлғаларға арналған педагогикалық жүйелер жөніндегі жаңа мәлеметтерді алуға бағытталған ғылыми ізденіс, күрделі процесс.

Арнайы педагогиканың ғылыми әдістер мен әдістемелерін келесі принциптер бойынша топтастыруға болады. 1. Ғылыми тайным деңгейі бойынша теориялық және эмпирикалық әдістер. Теориялық тайным әдістері - модель құрастыру, экстраполяция т.б. Эмпирикалық әдістер - бақылау, әңгімелесу, эксперимент (табиғи, зертханалық, қалыптастырушы және оқытушы), психодиагностикалық әдістер (тестер, анкету, социомстрия, сұхбаттасу). Арнайы педагогика көбінесе эмпирикалық әдістер пайдаланады.

Бақылау - зерттеу барысында нақты деректерді жинақтау үшін қажетті педагогикалық құбылысты назарға алу. Бақылау әдісін жүзеге асыру үшін алдын ала жоспар дайындау қажет және бақыланған құбылыстар міндетті түрде хатталуы тиіс. Бақылаудың міндеті деректерді жинақтау мен жүйелеу және ғылыми тұрғыдан педагогикалық талдау.

Арнайы білім беру ұйымдарында зерттеуші сабақ пен сабақтан тыс уақытында мұғалім мен оқушылардың әрекеттерін бақылайды. Білім-тәрбие жұмыс толыққанды зерттеу үшін әртүрлі (жағымды, жағымсыз) деректерді жинаған тиімді. Хаттау үшін дәстүрлі стенограмма дан басқа да әдістерді пайдалануға болады, олар: фотосуреттер, бейнетаспаға түсіру, магнитофонға, диктофонға жазу т.б.

Педагогтердің мақсатқа бағытталған зерттеушілік қызметін жасау қажеттігі соңғы он жылда, яғни зерттеу міндеттері тек қана педагогтың құқығы ғана емес, сонымен қатар оның кәсіби міндеті екендігі қарала баста ты. Зерттеушілік қызметі субъектінің ғылыми методологияға негізделген білім алу процесі кезінде жаңа, ғылыми білімді өз бойына сіңіруі деп қараллоды. Кәсіби қызмет педагог үшін құнсыз, герде ол бір кездері меңгерілген кәсіби тәсілдер арқылы құрылған жағдайда. Мұндай қызмет тек қана ондағы білімнің биік нәтижесіне жеткізетін объективті мүмкіндіктердің қолданылмауында ғана емес, ол педагогтың өзінің жеке-дара өсуіне де пеш пайдасын әкелмейтін құнсыз болып есептеледі. Алайда біздің тәжірелер мен В.И.Боголовский, В.И.Загвязинский, И.А.Зимний, Н.М.Новиков, Н.М.Яковлевтің арнайы зерттеулерде, педагог тер комплексті зерттеу жұмыстарында қиыншылықтардың болатынын және көптеген жағдайларда зерттеу қызметтеріне дайындықтың аздығын көрсетеді.

Қазіргі таңда болашақ педагогтарды зерттеу жұмыстарына дайындаудың әр түрлі қырына арналған бөлек зерттеулер жасалуда, алайда олар ғылыми бараны зерттеу қызметінің жалпы дамуын, кәсіби зерттеу жұмыстарын жасауда өзіндік шпешімге калуге толықтай жарамды болуын қамтамасыз етпейді.

Зерттеу әдістері – обьективті шындықты көру,танып білу. Педагогика дамуындағы негізгі фактор оның үнемі толықтырылып отырылуында және зерттеу әдістерінің нақтылығында. Педагогика ғылымының жаңа тәсілдермен толықтырылуы басқа ғылымдармен тығыз байланысының арқасында. Зерттеу жұмыстарының педагогика мен байланысы үнемі, жоғары қарқынмен дамуда. XVIII ғасырдан бастап педагогика ғылымының мазмұны практикалық бақылау нәтижесінде теориялық тұжырымдармен толықты.

Орта деңгей – ойлау қадамдарын ретімен қолданады, – өз көзқарасы мен ұстайнымын қалыптастырғанымен оларды ұтымды түрде дәлелдей алмайды, – өз ұстайнымдарын өзгелермен салыстырады, оның артықшылығы мен кемшіліктерін ажыратады, – өзіне айтылған сынды сабырмен қабылдай алмайды, – өзге ұстайнымдарды жан-жақты талдамайды, олардың олқылықтарын ажырата алмайды, – өзге ұстайнымдарды өз мақсатында пайдалана алмайды, – өз ұстайнымын икемді түрде өзгерте алмайды.

Жоғары деңгей – негізгі ойлау қадамдарын ретімен, логикалы түрде және тереңінен қолданады, – өз көзқарасы мен ұстайнымдарын ұтымды түрде дәлелдей аллоды, – өзіне өзі нақты баға бере аллоды, – өзге пікірлерді бағалай біледі, – ұсыныстар мен гипотезалар жасайт біледі, – айтылған сынға байыппен қарайды: өз ұстайнымдарын икемді түрде өзгерте аллоды, – өз жұмысын жақсарту жолдарын іздестіреді.

Ұйымдастыру формасының қызметтік типінің арасында негізгі рөл алған ойын технологиялары арқылы жүргізілді. Зерттеу кезінде методикадағы ерекшеліктері бойынша олардың ұйымдастырулары заттық, рөлдік, имитациялық және іс-қағаздық кәсіби-қызметтік білім беру (тайнымдық, тренинктік), дамытушылық және коммуникативік ойындар қолданылды.