Дүниетайнымның құрылымы.

Д ү ниетайным Дүниетайным бұл ақиқатты дүниеге және ондағы адамның алан орнына, оны қоршаған болмысына және өз- өзіне қатынасына денег көзқарастар жүйесі, сонымен қатар, адамдардың осы көзқарастар арқылы қалыптасқан негізгі өмірлік ұстайнымдары, наным-сенімдері, мақсат- мұраттары, тайным мен қызмет принциптері, құндылық бағыттары. Дүниетайным қоғамдық және жеке адам санасының ұйтқысы болып табылады. Дүниетайнымды қалыптастыру тек жеке тұлғаның ғана емес, сонымен қатар белгілі бір әлеуметтік топтың, қоғамдық таптың жетілуінің елеулі көрсеткіші.

Дүниетайным құрылымы. Тұтас-психикалық білім ретінде дүниетайным күрделі де көп аспектілі құрылым. Оның өзегі -теоретикалық ойлау, жоғары интеллектуалды сезімдерді білдіру, каналы мақсатты ерік-жігердің дамы тан қабілеттілігімен үйлесімді көзқарастар мен сенімдер.

Дүниетайнымның тарихи типтері

Мифология. Дүниетайнымның пайда болуының тарихи алғышарты –миф. Мифология – адамзаттың рухани мәдениетінің ең көне форматы. Миф (аңыз, артегілер) сананың әлі толық жетілмеген біртұтас ең көне форматы. Мифология гректің mifos – аңыз, артегі және logos – ілім, білім денег сөздерінен шыққан. Қоғам дамуының бастапқы сатыларында қоғамдық сананың форматы мистер барлық халықтарда балды. Мифологияда сыртқы дүние мен адам, ой мен сезім, зат пен идея, объективтік және субъективтік дүниелер арасында айқын шекера болмады.

Дін. ДінДін адамзат қоғамындағы аса күрделі де маңызды әлеуметтік- мәдени сана. Діннің басты мақсаты адамның рухани жетілуі және оның Жаратушы Құдайға сенімі. Ислам Ислам философиясының түсіндіруінше, дін денегіміз әлемді байланыстыратын күш Алланың барлығына сенім. Ислам тұжырымдамасы бойынша, рухани жетілу сатысының бірінші деңгейінде тұрған адамның алғашқы махаббаты, таза құлшылығы, қорқынышы Аллаға арналады.

Философия. Философия (қазақша пәлсапа) - дүниеге көзқарастың ғылыми-теориялық түрі. Философиялық көзқарас мифологиялық және діни көзқарастан айырмашылығы - нақты ұғымдарға, категорияларға сүйене отырып логикалық ой қорыту ерекшелігінің бар болуы. Философияның пайда болуы адамзат баласының білім деңгейі мен ой-санасының едәуір дамуына байланысты әлемді ғылыми тұрғыда түсінуімен орайлас дүниеге келді. Философия пәнінің зерттейтін сұрақтары: болмыстың өмір сүру жағдайы, материя, оның формаланы, сана және санасыздық, адам, оның өмірдегі мәні мен әлемдегі алатын орны, жан, адамның рухани өмірі, қоғам, табиғат, өркениет, экология, дүниені танып білу, қозғалыс, диалектика және оның заңдары. Философияны алғаш рет ерекше теориялық білім ретінде жинақтап дәлелденег арте грек философы Аристотель (б.з.д ж.ж.).

Философия даму барысында үш кезеңнен өтті: Космоцентризм Теоцентризм Антропоцентризм