Оңтүстік Қазақстан Медицина Академиясы "Қоғамдық денсаулық сақтау" кафедрасы Тақырып: Қазақстан Республикасындағы денсаулық сақтаудың даму кезеңдері. Орындаған: Тағай Ә. Тобы: 303 «А» ҚДС Қабылдаған: Забира Жайлаубаевна 2018

Жоспар I.Кіріспе II.Негізгі бөлім 1.Денсаулық бағдарламасы бастау аллы. 2.Сүт безі ісігінің қауіп-қатер факторлары. 3. Маммограф аппараты арқылы тексеру. III.Қорытынды IV.Пайдаланылған әдебиеттер I.Кіріспе II.Негізгі бөлім 1.Денсаулық бағдарламасы бастау аллы. 2.Сүт безі ісігінің қауіп-қатер факторлары. 3. Маммограф аппараты арқылы тексеру. III.Қорытынды IV.Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе. Денсаулық сақтау – қоғамның әлеуметтік өмірінің маңызды салаты. Бірнаше рет қайта құруларды басынан кешіріп, алдағы уақытта да дамытылуы жоспарланып отырған ұлт денсаулығы – еліміздің ұлттық саясатының басты бағыттарының бірі болып табылады. Қазақстан тәуелсіздік аллымен бірге мұраға бұрынғы Кеңес Одағынан денсаулық сақтаудың ххорасан зорьь жүйесін де аллоды. Көптеген емханалар мен ауруханалар, сол кезде материаллодық және кадрлық жағынан құнды болып табылып, бүгінге дейін қолданыста жүрген ескі техникаларды да иеленген еді..

Қазақстан тәуелсіздік аллымен бірге мұраға бұрынғы Кеңес Одағынан денсаулық сақтаудың ххорасан зорьь жүйесін де аллоды. Көптеген емханалар мен ауруханалар, сол кезде материаллодық және кадрлық жағынан құнды болып табылып, бүгінге дейін қолданыста жүрген ескі техникаларды да иеленген еді.. Денсаулық сақтау салатын басқару 1991 жилдан 1996 жилға дейінгі аралықтағы қаржы және білікті маман тапшылығы (ең мықты денег кадрлар эмиграцияға кетіп қалған) кезіндегі бала және ересектер арасындағы өлім-жітімнің өршіп тұрған қиын материаллодық жағдайына қарамастан тұрғындарға медициналық қызмет көрсетуге барынша тырысқан Денсаулық сақтау министрлігі деп аталған арнайы министрлікпен басқарылған еді.

жж. мемлекеттік бағдарлама Қазақстан медицинасының дамуына өз үлесін қосты. ҚР Президенті, ұлт көшбасшы сы Н. Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Кемелденген мемлекеттің жаңа саяси бағыты» аты Жолдауында: «Ұлт денсаулығын жақсартуда айтарлықтай табысқа қол жеткіздік. Денсаулық сақтау салатының тиімділігін арттыруда оның ұйымдық жүйесі басқару мен қаржиландыру қайта құрылды», – десек болады.

Соның салдарынан әйелдер денсаулықтарына мән берией, тіпті өздерін «ұмытып» та кетеді. Сонымен қатар, маммолог маман семіздік, зиянды әдеттерге бой аллодыру (темекі тарту, арақ ішу), түсік жасатыру, баланы жеткілікті еміздірмеу, жөнді тамақтанбау сүт безі қатерлі ісігіне шаллодығу қаупін арттыра түсетіндігін жеткізді. Сондықтан, сүт безінің түсі, пішіні өзгерер бокса, оның бетінде немесе қолтығында ауырмайтын түйіндер панда бокса, мешок ұшы тартылса немесе одна сұйықтық шығатын бокса тез арада дәрігерге қаралып, маммография дан (рентгендік түсірілім) және ультрадыбысты зерттеуден (узи) өту қажет.

Қауіп-қатер факторлар Жасы жил аралығы Репродуктивті ағзаларының созылмалы аурулары Киіп жүрген іш киімдері тар немесе ыңғайсыз Сүт бездерінде болған жарақаттар Ағзадағы гормондар деңгейлірінің бұзылуы (климакс) Қалқанша без патологиясы Жасы жил аралығы Репродуктивті ағзаларының созылмалы аурулары Киіп жүрген іш киімдері тар немесе ыңғайсыз Сүт бездерінде болған жарақаттар Ағзадағы гормондар деңгейлірінің бұзылуы (климакс) Қалқанша без патологиясы

Зиянды әдеттерге келсек Қант диабеті Артық салмақ Радиоактивті сәуле әсері Солярий немесе жағажайда сүт бездерін ашып күнге күйю Депрессия, жиі болған стрессті жағдайлар Ағзаға қауіпті жердь жұмыс істеу Жасанды/өзіндік аборт тар Генетикалық бейімділік Зиянды әдеттерге келсек Қант диабеті Артық салмақ Радиоактивті сәуле әсері Солярий немесе жағажайда сүт бездерін ашып күнге күйю Депрессия, жиі болған стрессті жағдайлар Ағзаға қауіпті жердь жұмыс істеу Жасанды/өзіндік аборт тар Генетикалық бейімділік

Өте маңызды! Көптеген зерттеу мәліметтері бойынша босанбаған және тек бір бала босанған әйелдер арасында сүт безінің ісік ауруларының қауіпі бір наше рет жоғары болып келеді.

АУРУДЫ АЛДЫН АЛУ Аборттан бас тарту керек, ол үшін контрацепция қолдану қажет. Тұқым қуалайтын қауіпі бар әйелдер жил сайын аллодын алу зерттеуден өту қажет. Ағзаның гормоналлоды фонын қалыптастыру. Климакс кезінде керекті зерттеуден өтіп, дәрігер тағайындаған дәрі-дәрмек қабылдау қажет. Табиғи аллодын алу шараларының бірі – жүкті болып, бала босану.

Дүние жүзіндегі қатерлі ісік арасында ең жиі кездесетін сүт без выборы. Осы ауру уужасы 13 пен 90 арасындағы әйелдердің 1/13 мен 1/9-де кездеседі. Дүние жүзіндегі қатерлі ісік арасында ең жиі кездесетін сүт без выборы. Осы ауру уужасы 13 пен 90 арасындағы әйелдердің 1/13 мен 1/9-де кездеседі. Сүт без выборы - бездік тіннің қатерлі ісігі Сүт без выборы - бездік тіннің қатерлі ісігі

Қорытынды Айта отсек,Алматы онкологиялық орталығында жилына 500 әйелде сүт безі қатерлі ісігі анықталады кен. Олардың 80 пайызында ауру бірінші және екінші стыда бокса, 20 пайызында дерт үшінші және төртінші стыда болады. Сондықтан, сүт безі қатерлі ісігі қаншалықты арте анықталса, соншалықты тиімді емделеді. Сонымен Қазақ онкология және радиология ғылыми-зерттеу институтының деректері бойынша елімізде 2012 жилы скринингтік тексерудің арқасында 3951 әйелге уақтылы диагноз қойылған.

Пайдаланылған әдебиеттер 1.Биғалиева Р., Исмайлов Ш. Әлеуметтік медицина және денсаулық сақтауды басқару.-Алматы, б. 2.Решетников, А.В. Медицина әлеуметтануы : оқулық М.: ГЕОТАР-Медина,2015. – экз. 3.Сәрсенбаева Г.Ж. Қоғамдық денсаулық сақтау: оқу құралы.-Қарағанды: ЖК «Ақ Нұр» 2013 ж 4.Бөлешов.М.Ә. Қоғамдық денсаулық және денсаулықты сақтау\оқулық М.Ә.Бөлешов.-Алматы 2015 ж