НЕ СЕБЕПТІ БІЗ Б Ұ Л АСПАПТЫ ТА Ң ДАДЫ Қ ?

ТРЕКЕРДІ ПАЙДАЛАНУДЫ Ң НЕГІЗГІ АРТЫ Қ ШЫЛЫ Қ ТАРЫ: 1) Ж Ү ЙЕНІ Ң Ө НІМДІЛІГІН АРТТЫРАДЫ 2) БІР К Ү НДЕ БІРЫ ҢҒ АЙ Ө НДІРІСТІК Ж Ұ МЫС ІСТЕУІ 3) АУА А Ғ ЫМЫМЕН ПАНЕЛЬДЕРДІ ЖА Қ СЫ СУЫТУ. 4)АЙНАЛУ ОСІНІ Ң БАР БОЛУЫ 5) СЕНІМДІ КОНСТРУКТИВТІ Қ УАТ ТІЗБЕГІ

Ә ЛЕМДІК ПРОБЛЕМА ЖЕР ШАРЫНДА ПАЙДАЛЫ Қ АЗБАЛАРДЫ Ң Т Ү РІ Ө ТЕ К Ө П. БІРА Қ Б Ұ Л – «ОЛАР М Ү ЛДЕМ САР Қ ЫЛМАЙДЫ» ДЕГЕН С Ө З ЕМЕС. Ә СІРЕСЕ, Б Ү ГІНДЕ ОТЫННЫ Ң ТАПТЫРМАЙТЫН Т Ү РЛЕРІ М Ұ НАЙ МЕН ГАЗДЫ Ң Қ ОРЫ ЖЫЛ САНАП КЕМУ Ү СТІНДЕ. Ғ АЛЫМДАРЫМЫЗДЫ Ң ЖУЫ Қ ТА Ғ АН ЕСЕПТЕУЛЕРІ БОЙЫНША Қ АЗІРГІ Қ АР Қ ЫНДЫ Т Ұ ТЫНУ ЕКПІНІ ЖАЛ Ғ АСА БЕРСЕ, ТАБИ Ғ АТТА Ғ Ы ГАЗ Қ ОРЫ ШАМАМЕН 50 ЖЫЛ Ғ А, М Ұ НАЙ Қ ОРЫ ЖЫЛ Ғ А Ғ АНА ЖЕТЕТІН СИЯ Қ ТЫ. СОНДЫ Қ ТАН ЭНЕРГИЯНЫ Ү НЕМДІ Қ ОЛДАНА ОТЫРЫП, ОНЫМЕН ТІКЕЛЕЙ Б Ә СЕКЕГЕ Т Ү СЕ АЛАТЫН БАС Қ А ДА ЭНЕРГИЯ Т Ү РЛЕРІН – АТОМ, СУ, ЖЕЛ, К Ү Н, Т.Б. ЭНЕРГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУДЫ Ң МА Ң ЫЗЫ Ө ТЕ ЗОР. АТАЛ Ғ АНДАРДЫ Ң ІШІНДЕ ЭНЕРГИЯНЫ Ң Қ ОСЫМША К Ө ЗІНІ Ң БІРІ – К Ү Н ЭНЕРГЕТИКАСЫ.

К Ү Н ЭНЕРГЕТИКАСЫ ДЕГЕНІМІЗ – Д Ә СТ Ү РЛІ ЕМЕС ЭНЕРГЕТИКА БА Ғ ЫТТАРЫНЫ Ң БІРІ. ОЛ К Ү ННІ Ң С Ә УЛЕЛЕНУІН ПАЙДАЛАНЫП Қ АНДАЙ ДА БІР Т Ү РДЕГІ ЭНЕРГИЯНЫ АЛУ Ғ А НЕГІЗДЕЛГЕН. К Ү Н ЭНЕРГЕТИКАСЫ ЭНЕРГИЯ К Ө ЗІНІ Ң САР Қ ЫЛМАЙТЫН Т Ү РІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ, Ә РІ ЭКОЛОГИЯЛЫ Қ ЖА Ғ ЫНАН ДА ЕШ ЗИЯНЫ ЖО Қ. К Ү ННІ Ң С Ә УЛЕЛЕНУІ – ЖЕРДЕГІ ЭНЕРГИЯ К Ө ЗІНІ Ң НЕГІЗГІ Т Ү РІ. ОНЫ Ң Қ УАТТЫЛЫ Ғ Ы К Ү Н Т Ұ РА Қ ТЫСЫМЕН АНЫ Қ ТАЛАТЫНДЫ Ғ Ы БЕЛГІЛІ. К Ү Н Т Ұ РА Қ ТЫСЫ – К Ү Н С Ә УЛЕСІНЕ ПЕРПЕНДИКУЛЯР БОЛАТЫН, БІРЛІК АУДАННАН БІРЛІК УА Қ ЫТ ІШІНДЕ Ө ТЕТІН К Ү ННІ Ң С Ә УЛЕ ШЫ Ғ АРУ А Ғ ЫНЫ. БІР АСТРОНОМИЯЛЫ Қ БІРЛІК Қ АШЫ Қ ТЫ Ғ ЫНДА (ЖЕР ОРБИТАСЫНДА) К Ү Н Т Ұ РА Қ ТЫСЫ ШАМАМЕН 1370 ВТ/М²- Қ А ТЕ Ң. ЖЕР АТМОСФЕРАСЫНАН Ө ТКЕН КЕЗДЕ К Ү Н С Ә УЛЕЛЕНУІ ШАМАМЕН 370 ВТ/М² ЭНЕРГИЯНЫ ЖО Ғ АЛТАДЫ. ОСЫДАН ЖЕРГЕ ТЕК 1000 ВТ/М²- Қ А ТЕ Ң ЭНЕРГИЯ Ғ АНА КЕЛІП Т Ү СЕДІ. Б Ұ Л КЕЛІП Т Ү СКЕН ЭНЕРГИЯ Ә Р Т Ү РЛІ ТАБИ Ғ И Ж Ә НЕ ЖАСАНДЫ ПРОЦЕССТЕРДЕ Қ ОЛДАНЫЛАДЫ. К Ү Н С Ә УЛЕСІ АР Қ ЫЛЫ ТІКЕЛЕЙ ЖЫЛЫТУ Ғ А НЕМЕСЕ ФОТОЭЛЕМЕНТТЕР К Ө МЕГІМЕН ЭНЕРГИЯНЫ Қ АЙТА ӨҢ ДЕУ АР Қ ЫЛЫ ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫН АЛУ Ғ А НЕ БАС Қ А ДА ПАЙДАЛЫ Ж Ұ МЫСТАРДЫ АТ Қ АРУ Ғ А БОЛАДЫ. ШЫНДЫ Ғ ЫНДА, Қ АЗІРГІ ЗАМАНДЫ ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫНСЫЗ М Ү ЛДЕМ ЕЛЕСТЕТУ М Ү МКІН ЕМЕС. СОЛ СЕБЕПТІ ДЕ, ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯНЫ АЛУДЫ Ң ШЫ Ғ ЫНЫ АЗ, ЭКОЛОГИЯЛЫ Қ ТАЗА К Ө ЗДЕРІН ТАБУ Б Ү ГІНГІ К Ү ННІ Ң НЕГІЗГІ М Ә СЕЛЕСІНЕ АЙНАЛЫП ОТЫР. Ә ЛЕМ БОЙЫНША ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫН Е Ң К Ө П ӨҢ ДІРЕТІН ЕЛДЕРГЕ А Қ Ш, Қ ЫТАЙ ЖАТАДЫ. Б Ұ Л ЕЛДЕРДЕ ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫНЫ Ң Ө НДІРІСІ Ә ЛЕМДІК Ө НДІРІСТІ Ң 20%-ЫН ҚҰ РАЙДЫ. СО ҢҒ Ы КЕЗДЕРІ ЭКОЛОГИЯЛЫ Қ ПРОБЛЕМАЛАР, ПАЙДАЛЫ Қ АЗБАЛАРДЫ Ң ЖЕТІСПЕУШІЛІГІ Ж Ә НЕ ОНЫ Ң ГЕОГРАФИЯЛЫ Қ БІРКЕЛКІ ЕМЕС ТАРАЛУЫ САЛДАРЫНАН ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫН Ө НДІРУ ЖЕЛЭНЕРГЕТИКАЛЫ Қ ҚҰ РЫЛ Ғ ЫЛАРДЫ, К Ү Н БАТАРЕЯЛАРЫН, ГАЗ ГЕНЕРАТОРЛАРЫН ПАЙДАЛАНУ АР Қ ЫЛЫ Ж Ү ЗЕГЕ АСА БАСТАДЫ.

ЖАЛПЫ АЛ Ғ АНДА, К Ү Н С Ә УЛЕЛЕНУІНЕН ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫ МЕН ЖЫЛУ АЛУДЫ Ң БІРНЕШЕ Ә ДІСТЕРІ БАР. ОЛАР: 1) ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫН ФОТОЭЛЕМЕНТТЕР К Ө МЕГІМЕН АЛУ. 2) К Ү Н ЭНЕРГИЯСЫН ЖЫЛУ МАШИНАЛАРЫНЫ Ң К Ө МЕГІ АР Қ ЫЛЫ ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫНА АЙНАЛДЫРУ (ЖЫЛУ МАШИНАЛАРЫНЫ Ң Т Ү РЛЕРІ: ПОРШЕНЬДІК НЕМЕСЕ ТУРБИНАЛЫ Қ БУ МАШИНАЛАРЫ. СТИРЛИНГ Қ ОЗ Ғ АЛТ Қ ЫШЫ.). 3) ГЕЛИОТЕРМАЛЬДЫ Қ ЭНЕРГЕТИКА – К Ү Н С Ә УЛЕЛЕРІН Ж Ұ ТАТЫН БЕТТІ Ң Қ ЫЗУЫ МЕН ЖЫЛУДЫ Ң ТАРАЛУЫ Ж Ә НЕ Қ ОЛДАНЫЛУЫ. 4) ТЕРМО Ә УЕЛІК ЭЛЕКТР СТАНЦИЯЛАРЫ (К Ү Н ЭНЕРГИЯСЫНЫ Ң ТУРБОГЕНЕРАТОР АР Қ ЫЛЫ БА Ғ ЫТТАЛЫП ОТЫРАТЫН АУА А Ғ ЫНЫ ЭНЕРГИЯСЫНА АЙНАЛУЫ). 5) К Ү Н АЭРОСТАТТЫ Қ ЭЛЕКТР СТАНЦИЯЛАРЫ (АЭРОСТАТ БАЛЛОНЫ ІШІНДЕГІ СУ БУЫНЫ Ң АЭРОСТАТ БЕТІНДЕГІ К Ү Н С Ә УЛЕСІ Қ ЫЗУЫ САЛДАРЫНАН ГЕНЕРАЦИЯЛАНУЫ).

ЖО Ғ АРЫДА КЕЛТІРІЛГЕН МЫСАЛДАРДАН БІЗ АДАМЗАТ Ү ШІН К Ү Н ЭНЕРГЕТИКАСЫНЫ Ң АУАДАЙ Қ АЖЕТ ЕКЕНІН Т Ү СІНЕМІЗ. К Ү Н ЭНЕРГИЯСЫН ПАЙДАЛАНУДЫ Ң Ө ЗІНДІК АРТЫ Қ ШЫЛЫ Қ ТАРЫМЕН Қ АТАР КЕМШІЛІКТЕРІ ДЕ БАР. АТАП АЙТСА Қ, АРТЫ Қ ШЫЛЫ Қ ТАРЫ: 1) К Ү Н ЭНЕРГИЯСЫ Б Ә РІНЕ БІРДЕЙ Қ ОЛЖЕТІМДІ; 2) ОЛ САР Қ ЫЛМАЙДЫ; 3) Қ ОРША Ғ АН ОРТА Ғ А Қ АУІПСІЗ; КЕМШІЛІКТЕРІ: 1) АУА РАЙЫ МЕН Т Ә УЛІКТІ Ң УА Қ ЫТЫНА Т Ә УЕЛДІ; 2) К Ү Н ЭНЕРГИЯСЫН АЛУ Ү ШІН Қ ОЛДАНЫЛАТЫН ҚҰ РЫЛ Ғ ЫЛАРДЫ Ң Қ ЫМБАТТЫЛЫ Ғ Ы; 3) ОНЫ ША Ғ ЫЛДЫРАТЫН БЕТТІ ПЕРИОДТЫ Т Ү РДЕ ТАЗАЛАП ОТЫРУ Қ АЖЕТ; 4) ЭЛЕКТР СТАНЦИЯСЫНЫ Ң ЖАНЫНДА АТМОСФЕРА ЫСЫП КЕТЕДІ; 5) ЭНЕРГИЯНЫ АККУМУЛЯЦИЯЛАУ Қ АЖЕТ. СО Ғ АН Қ АРАМАСТАН К Ү Н ЭНЕРГЕТИКАСЫНА ДЕГЕН С Ұ РАНЫСТАР ЖЫЛ САЙЫН АРТЫП КЕЛЕДІ. Ә Р ЕЛДІ Ң Ғ АЛЫМДАРЫ ОСЫ Қ ОСЫМША ЭНЕРГИЯ Т Ү РІНЕ ЕРЕКШЕ М Ә Н БЕРІП, ОНЫ ДАМЫТУ ЖОЛДАРЫН Қ АРАСТЫРУМЕН АЙНАЛЫСУДА

К Ү Н ТРЕКЕРІНІ Ң НЕГІЗГІ Қ ОЛДАНУ МА Қ САТЫ ?

ЕГЕР СІЗ К Ү Н ПАНЕЛДЕРІН ОРНАТСА Ң ЫЗ, ПАНЕЛЬДЕР ТІКЕЛЕЙ К Ү НГЕ БА Ғ ЫТТАЛ Ғ АН КЕЗДЕ ЖА Қ СЫ Ж Ұ МЫС ІСТЕЙТІНІН БІЛЕМІЗ. Б Ұ Л К Ү ННІ Ң К Ү Н БОЙЫ Ж Ү РЕТІНІН Қ ОСПА Ғ АНДА, ЖЕТКІЛІКТІ Қ АРАПАЙЫМ БОЛАДЫ. СОНДЫ Қ ТАН Қ АЗІРГІ КЕЗДЕ ПАНЕЛЬДІ НЕМЕСЕ ПАНЕЛЬДЕР ПАНЕЛІН ТІКЕЛЕЙ К Ү НГЕ АЙНАЛДЫРУ Ү ШІН БІР Қ АТАР Қ А Ғ ИДАЛАР БОЙЫНША Ж Ұ МЫС ІСТЕЙТІН БІР Қ АТАР МЕХАНИЗМДЕР БАР, ОЛАР К Ү Н С Ә УЛЕЛЕРІНІ Ң ТРЕКЕРІ ДЕП АТАЛАДЫ.

ТРЕКЕРЛЕРДІ Ң ЕКІ НЕГІЗГІ Т Ү РІ БАР: БІР Ж Ә НЕ ЕКІ ОСЬТІК ТРЕКЕР. ЖАЛ Ғ ЫЗ ОСЬТІК ТРЕКЕРЛЕР Ә Р АЙДЫ Ң ІШІНДЕ НЕМЕСЕ К Ү ННІ Ң ОРНЫНДА МАУСЫМДЫ Қ Ө ЗГЕРІСТЕРГЕ ЕСЕПТЕЛЕДІ, СОЛ КЕЗДЕГІ К Ү Н ОСІНІ Ң К Ү ННІ Ң К Ү НДЕЛІКТІ Қ ОЗ Ғ АЛЫСЫНА БА Қ ЫЛАУ ЖАСАУ Ү ШІН Қ ОЛДАНЫЛАДЫ. ТРЕКЕРЛЕР АЙ САЙЫН Ғ Ы Т Ү ЗЕТУ Қ АЖЕТТІЛІГІН ЖОЯДЫ: БІР К Ү НДІК К Ү ННІ Ң Қ ОЗ Ғ АЛЫСЫНЫ Ң К Ү НДЕЛІКТІ Қ ОЗ Ғ АЛЫСЫ Ж Ә НЕ МАУСЫМДЫ Қ Қ ОЗ Ғ АЛЫСТАРДЫ Қ АДА Ғ АЛАУ Ү ШІН БАС Қ А ОСЬ. К Ү ННІ Ң БІР ОСІ БОЙЫНША К Ү Н РАДИАЦИЯСЫ 25% - Ғ А ЖУЫ Қ К Ү Н РАДИАЦИЯСЫН Қ АБЫЛДАУДЫ, АЛ Қ ОСАРЛЫ ЖОЛДЫ ІЗДЕСТІРУШІНІ ШАМАМЕН 40% - Ғ А ЖА Қ САРТАДЫ. Б Ұ Л ТРЕКЕРДІ БАС Қ АРУ Ж Ү ЙЕСІ К Ү Н С Ә УЛЕСІНІ Ң ШЫ Ғ ЫС Ж Ә НЕ БАТЫСЫНАН (СОЛ Ж Ә НЕ О Ң ) ЖА Ғ ЫНАН К Ү Н С Ә УЛЕСІН АЛУ Ү ШІН ЖАСАЛ Ғ АН Ж Ә НЕ ТА Қ ТАНЫ ТІКЕЛЕЙ ЖАРЫ Қ К Ө ЗІНЕ БА Ғ ЫТТАЛ Ғ АН ЕТІП ЖЫЛЖЫТУ ЖОЛЫН АНЫ Қ ТАЙДЫ. СЕРВО Қ АДА Ғ АЛАУ ТА Қ ТАСЫН БЕЛСЕНДІРУ Ү ШІН ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ; ОЛАР КЕ Ң АУ Қ ЫМДА Қ ОЛ ЖЕТІМДІ Ж Ә НЕ ПАНЕЛЬДІК Ө ЛШЕМДЕРГЕ С Ә ЙКЕС МАСШТАБТАУ Ғ А БОЛАДЫ.

ТРЕКЕР БАСТАУ АЛАТЫН АСПАП- СЕКСТАНТ

СЕКСТЕН (СЕКСТАНТ) - АСТРОНОМИЯЛЫ Қ НАВИГАЦИЯ ҚҰ РАЛЫ. НАВИГАЦИЯЛЫ Қ ПРОБЛЕМАЛАРДЫ ШЕШУ Ү ШІН Ө НЕРТАБЫС XVIII Ғ АСЫРДА КЕ Ң ІНЕН Қ ОЛДАНЫЛДЫ. БІР ЖА Ғ ЫНАН, ОЛ ТІКЕЛЕЙ АСПАН ДЕНЕСІН ОРНАЛАСТЫРУ Ү ШІН Ж Ә НЕ ЕКІНШІ ЖА Ғ ЫНАН, К Ө КЖИЕК Ж Ә НЕ ТА Ң ДАЛ Ғ АН КЕМЕ АРАСЫНДА Ғ Ы ТІК Б Ұ РЫШТЫ Ө ЛШЕУ Ү ШІН ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ ЖЕР Ү СТІ НАВИГАЦИЯЛЫ Қ МІНДЕТТЕРДІ К Ө ЛДЕНЕ Ң Б Ұ РЫШЫН Ө ЛШЕУ Ү ШІН Қ ОЛДАНЫЛАДЫ. МЫСАЛЫ, ША Ғ ЫН ЖАРТЫ М Ө ЛДІР АЙНА АР Қ ЫЛЫ К Ү Н ТЕЛЕСКОП БАР НАВИГАТОР ПОДШИПНИК БАСТАЛАТЫН К Ө КЖИЕГІН ЖОЯДЫ. ОЛ СОДАН КЕЙІН К Ү Н Т Ө МЕНГІ ШЕТІНЕ, ШТУРМАН К Ө РІНЕТІН БОЛА АЛАТЫН ША Ғ ЫН ТЕЛЕСКОПТЫ Қ ІРІ АЙНАЛАР К Ө РСЕТІЛЕДІ,С Ә УЛЕСІНЕН ПРОЕКЦИЯ АЛАДЫ ДА ALIDADE ІРІ АЙНА АЙНАЛАДЫ. ОЛ ГРАДУС Қ А К Ө КЖИЕК Ү СТІНДЕГІ К Ү ННІ Ң БИІКТІГІН БІР С Ә ТТЕ ТАБАДЫ Қ АНАТТЫ Ң ШКАЛА БОЙЫНША Д Ә РЕЖЕСІ. К Ү ННІ Ң ЗЕНИТ Қ АШЫ Қ ТЫ Ғ Ы Ә РДАЙЫМ 90 ° ТАБЫЛАДЫ. ЗЕНИТ Ж Ә НЕ Ө ЛШЕНГЕН БИІКТІГІ АРАСЫНДА Ғ Ы АЙЫРМА РЕТІНДЕ ЕСЕПТЕЛЕДІ.

ТРЕКЕРДІ Ң ЖАСАЛУ ПРИНЦИПІ 1)

2)

К Ү Н ТРЕКЕРІНІ Ң МА Ң ЫЗДЫ Б Ө ЛІГІ - Б Ұ Л ОПЕРАЦИЯЛЫ Қ К Ү ШЕЙТКІШ LM324N. 41C ТИПТІ ЕКІ ТРАНЗИСТОРЛАР. БІР КЕРАМИКАЛЫ Қ КОНДЕНСАТОР. БІР РЕЗИСТОР 15 КОМ, БІРЕУІ 47 КОМ. ЕКІ ФОТОРЕЗИСТОР. 100 Ж Ә НЕ 10 КОМ- Ғ А АРНАЛ Ғ АН 2 РЕЗИСТОРЛАР. СО ҢҒ Ы ФОТО СЕНСОРДЫ Ң СЕЗІМТАЛДЫ Ғ ЫНА ЖАУАПТЫ.

ПЛАТА

ARDUINO UNO

ПЛАТФОРМАНЫ Ң ШАМАДАН ТЫС АЙНАЛУЫН БОЛДЫРМАУ Ү ШІН, Қ АЖЕТ БОЛ Ғ АН ЖА Ғ ДАЙДА, Ө ШІРУГЕ БОЛАТЫН БА Ғ ДАРЛАМА ШЕГІ БОЛАДЫ. СОНДАЙ-А Қ, БА Ғ ДАРЛАМА КОДЫ Ө ЛШЕНГЕН Т Ұ РА Қ ТЫ М Ә НДІ БЕРЕДІ, ЕГЕР СЕНСОРДАН АЙЫРМАШЫЛЫ Қ ОСЫ Т Ұ РА Қ ТЫ М Ә ННЕН АЗ БОЛСА, КОНТРОЛЛЕР СЕРВОПРОТЕКТОРДЫ Б Ұ РУ Ғ А АРНАЛ Ғ АН П Ә РМЕНДІ БЕРМЕЙДІ. ОСЫЛАЙША. ПЛАТФОРМАНЫ Ң К Ө ТЕРІЛУІНЕ (ДЖИТТЕРГЕ) ЖОЛ БЕРІЛМЕЙДІ. СОНДАЙ-А Қ, Д Ә Л СОЛ ЖА Ғ ДАЙДА, СЕНСОРЛАРДАН М Ә НДЕРДІ ТЕГІСТЕУГЕ М Ү МКІНДІК БЕРЕТІН 2 АЙНЫМАЛЫ Қ ОСЫЛАДЫ. Б Ұ Л «ШЫ Ғ АРЫНДЫЛАР» МЕН ШУДЫ С Ү ЗУГЕ К Ө МЕКТЕСЕДІ

#include //IO Pins int pinL = 5; //IO Pin левого фоторезистора int pinR = 4; //IO Pin правого фоторезистора int pinServo = 11; //PWM pin серво int leftValue = 0; //Значение левого фоторезистора int rightValue = 0; //Значение правого фоторезистора int error =0; //Разница между показаниями двух датчиков int errorAVG = 0; //Error Average - Rolling 2 Point int deadband = 10; //Мертвая зона (защита от джиттера) //Servo Stuff Servo hServo; //servo object int Position = 45; //Position to write out int minPos = 5; //Min позиция int maxPos = 150; //Max позиция float output = (maxPos - minPos) /2; //Initial output Position Arduino үшін скечтер Бағдарламаның бастапқы бөлімінде қосылатын кітапханалар (біздің жағдайда servo.h) сипатталған, түйреуіштер мен тұрақты мәндер анықталған