Кәсіпорын менеджментті концептуалдық негіздері Орындаған: Мухаметказинов.Б.Т Тобы: АБ-43

Жоспар 1) Менеджменттің түсінігі, мәні, мазмұны 2) Кәсіпорын менеджменті 3) Менеджмент теориясының эволюциясы

Бұл белгілі бір ұйымды басқарудағы қолданылатын әдістер мен технологияларды айтамыз «Менеджмент» (басқару) ағылшын сөзі, оның түп төркіні гректің «минус», яғни «қол,күш» денег сөзінен шыққан. Менеджмент – бұл басқару, басшылық эту органы. Екінші ұғым. Менеджмент – бұл адамдарды басқару. Менеджер қазіргі тәсілдерді басшылыққа ала отырып, нақты жұмысты ұйымдастырушы адамдар. Реттеу Меңгеру Басшылық эту Басшылық эту Менеджмент Менеджер 1 2 3

Категориялары Категориялары Категориялары Категориялары Басқару мен менеджменте бірдей категориялар пайдаланылады, бұларға жататын ұғымдар мынадай – «басқарудың объектісі мен субъектісің, «олардың арасындағы тура және кері байланысы. Менеджмент пен басқарудың негізгі категорияларын кәсіпорындар мен ұйымдар деңгейінде қарастырғанда, олардың іс- жұмысының ерекшелігін және шаруашылық субъектілердің іс- қимылдарының жалпы міндеттерін ескерген жөн. Басқару объектісі – бұл бақарылатындардың барлығы, яғни сала, кәсіпорын, бөлімшелер және т.б. Менеджментте басқару объектісі ретінде әр уақытт а белгілі бір мақсатқа жэту үшін өздерінің іс- қызметтерін үйлестіретін және бағытталатын адамдар чтобы қарастырыл ады. Басқару субъектісі – бұл басқарушылардың барлығы, яғни саланың, кәсіпорынның, бөлімшелердің басқару аппараты. Басқарудың объектісі мен субъектісінің арасында тура және кері баланс болады. Тура байланыс – бұл басқару объектісіне субъектіден түсетін әмір (команда). Кері байланыс - бұл басқару субъектісіне объектіден әмірдің орындалғаны және оның жағдайы туралы түсетін ақпарат.

Баcқару Баcқару Баcқару Баcқару Басқару – адамдардың кәсіптік қызметі.Бұл қызметтің мән-мазмұнын айқындау үшін оның анықтамасын берейік. Басқару – бұл ұжымдағы адамдарға және жекелеген адамдарға, олардың бірлескен (еңбек) жұмыс процксінде мақсатты жүйелі ықпал эту. Мақсаттылық анықтамасы басқару міндетін – ұжымның алтына қойған мақсатына жэтуіне қамтамасыз этуді көздейді, оның үстіне мақсат қою да басқару міндеті. Жүйелік анықтамасы үздіксіз жүзеге асыру қажеттігін көрсетеді. Әрекеттің осындай міндеттері бірізділігін басқрау процесі деп атайды. Әр түрлі деңгейде басқару процестердің күрделігіне және алуан түрлігіне қарамастан, Д.Н.Бобрышев осы категорияға басқару процесіне біршама жалпылама анықтама берді. Басқару процесі – бұл шешімді шығаруды, қабылдауды, қабылданған шешімнің орындалуы жөніндегі жұмыс бары сын үйлестіруді, орындалу бары сын бақылауды бірізділікпен жүзеге асыру.

Стратегия денегіміз – ұйымның міндетті ісін орындауы және мақсатына жэтуді қамтамасыз ететін жан-жақты жоспар жиынтығы болып сана лады. Стратегиялық жоспарлау денегіміз – басшы қабылдаған әрекеттер мен шешімдер жиынтығы, сол арқылы ұйымның өз мақсатына жэтуі үшйін басшы арнайы стратегияны іздестіреді. ЖОСПАРЛАУЖОСПАРЛАУ

ҰЙЫМДАСТЫРУҰЙЫМДАСТЫРУ Ұйымдастыру – бұл кәсіпорын құрылымын құру процесі, оның өз адамдардың өз мақсатына жэтуі үшйн тиімді жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.

Басқару қызметінің бірі бақылау. Мектеп жұмысы процесінде оқу бағдарламларынан және жоспардан ауытқушылық кездеседі. Бақылау осы ауытқулар себептерін, оларды жою тәсілдерін уақтылы анықтауға мүмкіндік береді.

Қандай жұмысты басқаруда болмасын оларды реттеп отыруды және түзэтулер енгізіп отыруды қажет етеді. Бұл міндетті басқарудың реттеу және коррекция лоу қызметтері атқарады. Бұлай болмаған жағдайда басқару процесінде бейберекеттік, келіспеушіліктер және қателіктердің қайталануы орын лары сөзсіз

Менеджменттің қалыптасып дамуының тарихы Менеджмент немесе басқару ғылыми пән ретінде 20 ғасырдың басында Америкада пайда болды. Оған бірқатар факторлар түрткі болған. Соның ішінде елдің демократиялық, азаматардың еңбек сүйгіштілігін, білім алудың жоғары мәртебесін, сендай ақ мемлекеттің экономикаға араласпайтындығын этап өткен жөн. Ел ескіліктің кертартпа догмларынан да болған. Ал монополияларды құру оларды басқарудың күрделуіне әкеп соқтырды. Осындай жағдайларда бизнес қажеттіліктерінен жауап ретінде ғылыми менеджмент пайда болды. Ғылыми менеджменттің негізін қалаушысы болып Редерик Уинслоу Тейлор деп сана лады. Ол елдің қоғамдық және ғылыми өміріне арте араласты. Ғылыми басқару ұғымын тұңғыш рет 1910 жилы теміржол компаниялармен жанжал кезінде жүқ жіберуші фирмалардың мүддесін қорғаған Луис Брандейс енгізді.

Жылдар Этникалық топҚосқан үлестері Біздің дәуірде ШумерлерЖазу фактілерін тіркеу 4000Мысырлықтар Жоспарлауды, ұйымдастыруды,бақылау керек екендігін мойындау 2600Мысырлықтар Басқаруды орталықтандыру 1100Қытайлықтар Жоспарлаудың, ұйымдастырудң, бақылаудың, басшылықтың қажеттілігі 400 СократӘмбебаптылығыӘмбебаптың принциптері 900Әл-Фараби Басшылққа талап қояды. 1832Ч.ГаббиджҒылыми тәсілдемеге ерекше мән берген

Менеджмент (ағылшынша manage – басқару, меңгеру, ұйымдастыру) – ұйымда немесе кәсіпорында жұмыс істейтін адамдардың еңбегін басқара отырып, алға қойған мақсатқа жэтуді ұйымдастыра білу, әлеуметтік, оның ішінде білім беру үрдістерін басқару принциптері, әдістері, құралдары мен нысандарының жиынтығы. [1] Менеджмент ұғымының мәні мен мазмұны басқару түсінігіне ұқсас. Сонымен қатар менеджмент жоспарлау, ұйымдастыру, үйлестіру, бақылау, ынталандыру сияқты қызметтерді атқарады. Ғылыми менеджменттің негізін салушы белгілі ағылшын ғалымы Фредрик Уинстоу Тэйлор (1856 – 1915). Оның еңбекті ұйымдастыру және өндірісті басқару жүйесі алғаш рет АҚШ- та 19 ғасыр мен 20 ғасыр тоғысында кең пайдаланыла баста ты. Қазіргі замандағы менеджмент, негізінен, барлық экономикалық мектептердің тәжірибелері мен бағыттарының жетістіктерін қорытындылау арқылы дамуда. Менеджмент мақсат қоюға, жоспарлауға және саясатты қалыптастыруға міндетті. Ол үшін болжам жасайтды. Менеджмент бойынша дәлелденген және жоспарланған операциялары бар ұйымдық құрылым жасау, адамдар арасында міндеттерді бөлу және жауапкершілік деңгейді белгілеу, нұсқау шығару мақсатында әр түрлі шешімдер қабылданады. Қазақстанда менеджмент қағидаттары, тәсілдері, амалдары нарықтық экономиканың өркендеуіне сайт кеңінен таралғанағылшынша [1] Фредрик Уинстоу Тэйлор АҚШҚазақстанда Фредрик Уинстоу Тэйлор Фредрик Уинстоу Тэйлор (1856 – 1915)