Семей мемлекеттік медицина университеті Тақырып: Балалардың тері, тері асты май қабаты, лимфа және сүйек-буын жүйесі зақымдануларының семиотикасы. Тексерген: Кельдыбаева Л.Т Орындаған: Тақан Н.Б. Топ: 533 Мамандық: Жалпы медицина. Семей қаласы 2017 жил Балалар аурулары кафедрасы
Жоспар: Кіріспе Негізгі бөлім Зақымдалу семиотика лары: - Тері - Тері асты май қабаты - Лимфа - Сүйек-буын жүйесі Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе. Семиотика дегеніміз – синдромдардың жиынтығы, аурулардың белгілері, ағымы, дәрігердің осы ауруға байланысты диагностика жүргізу, симптомдарды жинақтай отырып, емдеу жоспарын құру туралы медицинадағы зерттеу салаты.
Терінің АФЕ Тері және оның өсінділері. тері беткейі ересектермен салыстырғанда үлкен болып сана- лады. Неғұрлым бала жас бокса, соғұрлым 1 кг. дене салмағына тері бетінің ауданы үлкен болып каледі. Баланың жасына қарай 1 кг. дене салмағына тері бетінің сәйкестіктері: ол нәрестелерде–704 см, бір жестағы баллада-528 см. 6 жасар мектеп жасына дейінгі баллада-423 см, 15 жасар жасөспірімде–378 см және ересектерде–221 см. Бұл ерекшелік, үлкендерге қарағанда балалар организмінің көп жилу жоғалтатынын көрсетеді. Өмір бойында тер бездерінің саны өзгермейді, бірақ секреторлық қызметі мен олардың көлемдері ұлғайып аркады. Өмірінің 4-ші аптасында аздап терлеу басталады. Баланың терісі өте жұқа, нәзік барқыт тәріздес болып каледі. Тері 2 қабаттан тұрады: эпидермис, дерма. Эпидермистің негізгі 3 қабаты бар-негізгі, түйіршікті, мүйізгекті. Терінің қосалқы мүшелері–шаг, тырнақ, май және тері бездері.
Терінің морфологиялық ерекшеліктері : 1. Терінің негізгі қабатындағы өң беретін пигмент меланиннің жеткіліксіздігінен және түйіршек, мүйізгек қабаттарының жұқалықтарынан нәрестенің терісі ашық қызғылттау болып каледі. 2. Эпидермиялық жасуша құрылысы жағынан жұмсақтау, бостау болып, олардың суллылығы үлкендердікіне қарағанда көп болады. 3. Эпидермис пен дерманың расы тегіс емс, оларды бөліп тұратын негізгі мембрана нашар дамыған, ауырған кезде эпидермис дерма дантес бөлінеді және күлдіреп шыға каледі. 4. Нәрестенің терісінің РҺ 6,3-5,8 болуы бактерияға қарсы тұру қабілетін төмендетеді, бірақ бір айлық кезінде РҺ 3,8–ге жетеді. Сөйтіп терінің қорғаныс қабілеттері арта береді. 5. Балаларда дерманың жасушалық құрылысы, ал үлкендерде талшықты құрылысы босым. 6 жеста дерманың құрылысы үлкендердікіне жақындайды. Нәрестеде коллаген талшығы жұқа, ал эластикалық талшығы нашар дамыған. 6. Жіңішке қан тамырларының жақсы дамуына байланысты терінің қан колымы жақсы. 7. Туған кезде нәрестенің терлеу бездері жеткілікті дамығанымен де, шығару түтіктері нашар жетілген. 8. Терлеуге бейім болады.
Негізгі бөлім: Терінің зақымдалу семиотикасы: Терінің гиперемиясы: Гиперемияның негізгі 2 себебі бар: -Перифериялық қан тамырларының кеңеюі - Қызбада - Қыздырылған кезде - Вазодилататорларды қабылдағанда - Терінің қабыну ауруларында - Нервті-психикалық қозуларда - Физикалық қозу кезінде Гемоглобиннің және эритроциттің мөлшері жоғарылағанда (эритроцитоз, полицитемия) Улы газбен, метил спиртімен, антифриз бен уланғанда демиды.
Терінің пигментациясының зақымдалуы Гиперпигментация – теріде артық пигмент термин патологиялық заттардың жинақталуы. Терінің бронза тәрізді боялуы Созылмалы бүйрекүсті безі жеткіліксіздігі малярия РР витамині дефицитінде (пеллагре) Темір (гемохроматоз) Гемнің порфирия лары (тері порфириясы) Тирозин (алкаптонурия) Гипопигментация – пигменттің мүлдем болмауы (альбинизм). Ошақтық депигментация ақ дақ түрінде әр түрлі формата болады (витилиго)
Витилиго Альбинизм
Терінің сарғаюы. Теріде және шырышты қабаттарда сарғаю қанда билирубиннің концентрациясының жоғарлауымен сипатталады. Гипербилирубинемия (бауыр паренхимасының бұзылуында, обтурация, эритроциттердің гемолизі, жалпы өт өзегінің қысылып қалуы) кезінде панда болады. инфекция, сепсис, гепатит, атрезия, өт жолдарының гипоплазиясы кезінде. зат алмасу процесстерінде: галактоземия, тирозинемия, альфа 1- антитрипсин жетіспеушілігінде.
Цианоз Орталық цианоз – тыныс алу кезінде қанда оксигенацияның жетпеуі. Перифериялық цианоз – перифериялық қан айналысының бәсеңдеуі кезінде Жергілікті цианоз – венозды қан айналысы, тромбоз, үлкен венозды тамырларды басылып қалуы кезінде.
Терінің бүтіндігінің бұзылуы. Терінің трофикалық бұзылуы және терінің ойық жрасы демиды: Қан айналысы бұзылғанда Перифериялық және жұлын зақымдалғанда Магистральды артериялардың тромбылық зақымы, васкулит, васкулопатия кезінде. Терінің қан тамырларының бұзылысы. Телеангиоэктазия – капиллярлардың локальны түрде кеңеюі. Капиллярлар жұлдыз тәрізді тор түзеді. Бауырдың созылмалы ауруларында кездеседі. Терінің ылғалдылығының бұзылысы. Гипергидроз – қолтықасты және алақанда вегетативті реттелудің бұзылысында демиды. Терінің құрғауы – терінің салатының бұзылысында демиды.
Гипергидроз Ойық жара Телеангиоэктазия
Тері асты май қабатының ерекшеліктері: Балалардың тері асты май қабатының үлкендерге қарағанда, май жасушалары майдалау, ядро лары бар. Өсе кале май жасушалары өсіп, ядро лары кішірейеді. Балалардың тері асты май қабатында қатты май қышқылдарының көптігі пальмитин және стеарин май қабатының тығыз болуына әсер етеді. Бір жасқа дейінгі баллада тері асты май қабатының салыстырмалы салмақ үлесі үлкендерге қарағанда босымырақ, сондықтан бала толық, домалақ болып көрінеді. Балаларда куеде іш пердесінің майлары жоқ. Олар 5-7 жестан бастап панда бола бастарды. Осыған байланысты әртүрлі жағдайды балалардың ішкі органдарының қозғалмалы болуы мүмкін. Көбінесе бүйрек урнынан қозғалады, төмен түседі.
Май қабатының жетіспеушілігі. Гипотрофия – тері асты май қабатының жетіспеушілігі. Конституциясына байланысты Тамақтану бұзылысына қарай Ас қорыту мүшелерінің бұзылысы Ұзақ интоксикация Созылмалы инфекциялық аурулар ОЖЖ зақымдалуы Психикалық, эндокринді зақымданулар Қатерлі аурулар кезінде Семіру – артық салмақтың жиналуы. Иценко-Кушинко Гипофиз ісігі Жыныс ағзаларының бұзылуы
Липоматоз – зат алмасу процесстерінің бұзылуынан денди артық майдың жиналуы. Синдром Маделунга Деркум ауруларында (липома) Липодистрофия – тері асты май қабатының мүлде болмауы. 2 чтобы бар: Туа панда болған – адипоциттер майды жинай алмағанда. Парциальды – май дененің жергілікті аймақтарында болмайды (куедеде, бетти, қолда). Ісіну – суллы-электролитті баланс бұзылған кезде. Жүректік ісінулер – оң жақ қарынша жетіспеушлігінде демиды. (аяқта, та банда панда болады ісіну) Бүйректік ісіну – буйрек ауруларында көз астының ісінуі. (анасарка дамуы мүмкін)
Липоматоз Аяқтың ісінуі
Сүйек-буын жүйесінің семиотикасы. Артралгия – инфекциялық және ревматикалық ауруларға байланысты. Энтезопатия – байламдар расында ауырсынудың болуы. -Ювенильды спондилоартрит -Рейтер ауруы (реактивті артрит) -Транзиторлы ахиллит -Остеопороз -Фибромиалгий Артрит –буынның деформациясы кезінде демиды. Остемиелит – сүйек миының жедел және созылмалы қабынуы. Периостит – сүйек қабының қабынуы. Парадонтит – тіс тіндерінің қабыну ауруы. Флюороз – тістердің зақымдалуы.
Артралгия Остеомиелит
Лимфа жүйесінің ерекшеліктері Жаңа туылған және мешок жасындағы нәрестелерде лимфа жүйесі жетілмеген, Лимфа түйіндері нашар дамыған және барьерлі қызметті атқара алмайды. Бұл жеста лимфа түйіндері клиникалық анықталмайды және қабынуы кездеспейді. Лимфа түйіндерінің қалыптасуы бала өмірінің бірінші 3 жилдығында жүреді. Ал 3 – 5 жас аралығындағы балаларда лимфа түйіндері өз алтына жеке анатомиялық түзіліс түрінде дамыған, бірақта фагоцитарлық қызметті атқара алмайтын жас клеткалы элементтерден тұрады. Бұл жеста лимфа түйіндері бактериальды клеткаларды қармап алуға сайт, бірақта жас клеткалы элементтердің барьерлі қызметінің жетіспеуіне байланысты жеңіл инфекцияланып, қабынады. Сондықтанда 3-5 жеста лимфаденит және аденофлегмона аурулары жиі кездеседі. Жас өсе кале көптеген лимфа түйіндері жойылып, олардың урны смайлы және фиброзды тіндерге ауысады.
Лимфа жүйесінің зақымдалу семиотикасы Локальды (регионалы) – терілік инфекциялық қабыну ауруларындағы лимфа тамырларының ұлғаюы. -Фурункулез -Фолликулит -Пиодермия -Ангина -Скарлатина -Дифтерия -туберкулез Генерализденген лимфаденопатия – жедел, созылмалы инфекциялық және инфекциялық емс ауруларда демиды. (қызылша, қызамық, аденовирусты инфекция, паротит) Лимфааденит – лимфа безінің қабынуы. Лимфа түйіні ұлғайған болады. Инфекциялық емс лимфаденопатия: Лимфагранулематоз, лимфобластный лейкоз, лимфопролиферативті ауру.
Пайдаланылған әдебиеттер 1. Пропедевтика детских болезней / Под ред. Геппе Н.А. Подчерняевой Н.С. Учебник – М. ГЭОТАР-Медиа, – 464 с. 101, 124, 152, 440 стр. 2. Интернет материалдары
Назарларыңызға рахмет