Орынданушы : тамаев якуб Мамандық : Жалпы медицина Топ : 120 Б « Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті » ШЖҚРМК Студенттің өзіндік жұмысы ТАҚЫРЫП :

ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ БЕЛГІСІ Ұлттық валюта мы з, яғни теңгеміздің пайда болуы, оның бар болуы Қазақстан Республикамыздың тәуелсіз республика екендігін анықтайды.

ВАЛЮТАНЫҢ АТАУЫН ТАҢДАУ Бастамашы топтың ішінде валютаның атауын таңдану ұзақ дану - данай тудырған жоқ. Өйткені көршілес қырғыздар мен өзбектер өз валюта сын « сом » деп атайтын балды да, біз қазақтар ақшасын баламалы « теңге » деп атауды ұйғардық.

ТЕҢГЕ – ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК НЫШАНЫ. « Банкнота фабрикасының құрметті қонақтар » кітабында ол ашылған күн – 1995 жилы 19 мамырда ҚР президенті : « Біздің еліміздің экономикалық тәуелсіздігінің жарқын туындысы – біздің астанамызда теңгенің алғашқы пайда болуы, халықтың және болашақ ұрпақтың игілігіне қызмет етсін »- деп жазып қалдырған.

Теңге 1993 жилдың 15 қарашасынан еліміздің бүкіл аумағы бойынша айналысқа еңгізілді жилдың 18 қарашасынан ұлттық валюта ҚР аумағында жалғыз заңды төлем құралы болып табылады. Банктер барлық активтерін, пассивтерін теңгеге қайта есептеді.

Ең қиыны ақшаны барлық аудандарға, барлық банкілерге жеткізу. Ол 8 күннің ішінде атқарылып шықты.

АЛҒАШҚЫ ТЕҢГЕЛЕР 1992 жилы теңге дизайнындағы портрете бекітілді. Алғашқы теңгелер Англияда шығарылды. Банкноталардың пайда болуымен, бір мезгілде Өскемен қаласында Үлбі металлургия зауытында алғашқы Қазақстан монеталарын шығаруға дайындық бастарды. Қазір банкнот - Ұлттық Банктің Алматы қаласындағы Банкнот фабрикасында, ал монета - Өскемендегі Монета сарайында шығарылады.

Ең алғашқы теңгемізде белгілі тарихи тұлғалардың портретеі, Алатау мен Көкшетау көріністері, Ахмет Яссауи кесенесінің бейнесі, Маңғыстаудан табылған тастағы таңбалар пайдаланылды. Бір теңгелік банкнотқа Әбу Насыр әл - Фараби, үш теңгелікте Сүйінбай, бес теңгелікте Құрманғазы, он теңгелікте Шоқан, жиырма теңгелікте Абай, делу теңгелікте Әбілқайыр хан, жүз теңгелікте Абылай хан бейнесі салынды. Кейін теңгеміздегі тарихи тұлғалардың бейнелері алынып тасталғанымен, валюта мы здың құны түскен жоқ.

2006 ЖЫЛЫ 15 ҚАРАШАДА ЖАҢА ҮЛГІДЕГІ БАНКНОТТАР АЙНАЛЫСҚА ЕНГІЗІЛДІ.

Бүкіл әлемнің банкнот коллекционерлерінің тәуелсіз бірлестігі болып табылатын Халықаралық банкнот қоғамдастығы жил сайын интернет - дануыс беру арқылы жилдың ең үздік банкнотын таңдайды. «2011 жилғы ең үздік банкнот » атағын 2012 жилы ҚР тәуелсіздігінің 20 жилдығына арналған номиналы теңгелік банкнотына берілді.

2015 жилы тамыздың 20- нда ҚР валютасы еркін жүзуге жіберілді, ал қараша айының 30 жаңа теңге банкнот шығарылды.

ҚОРЫТЫНДЫ Қазақ халқының өз ұлттық валюта сының пайда болуы тәуелсіз мемлекет екендігіміздің шынайы айнасы болып табылады. Тауарлардың, адамдардың барыс - келісінің, капиталдың өзара еркін қозғалысына да тосқауыл болмайды.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН МӘЛІМЕТТЕР : Қазақстан Ұлттык энциклопедиясы. Алматы, 1998 « Қазақстан Республикасында ұлттық валютаны енгізу туралы » Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар жарлығы

НАЗАРЛАРЫҢЫ ЗҒА РАҚМЕТ !